رضا دهکی دو سر باخت بدنامی و گمنامی

بدنامی بهتر است یا گمنامی؟ این سوال شاید در عرصه‌ها و ساحت‌های مختلف، جواب متفاوتی داشته باشد. هر چند پاسخ بسیاری به این سوال ترجیح گمنامی باشد، اما بسیاری از رویدادها و پدیده‌های امروز جامعه بر محور ارجحیت بدنامی بر گمنامی شکل گرفته‌اند.
فارغ از موارد حادی مثل رفتارهای خشن منجر به قتل که برای مورد توجه قرار گرفتن و دیده شدن توسط برخی افراد انجام شده است، می‌توان در این مورد به رفتار برخی به اصطلاح «شاخ»ها و سلبریتی‌های اینستاگرامی اشاره کرد. صفحه‌های شخصی متعددی را می‌توان در این شبکه مجازی یافت که صاحبانشان از راه رفتارها و گفتارهایی به شهرت رسیده‌اند که به طور عام سخیف و مسخره به نظر می‌رسند. با این حال پاسخ این افراد به کسانی که رفتارشان را مورد نقد قرار می‌دهند عدد دنبال‌کنندگان (فالوئرها) صفحاتشان و لایک‌هایی است که پای هر پستشان می‌خورد و در نهایت شاید برای برخی از آن‌ها سودهای جانبی مالی نیز از راه‌هایی مثل تبلیغات به دنبال داشته باشد.
انتخاب میان بدنامی و گمنامی اگر به عنوان تصمیمی برای تنظیم رفتار یک شخص از سوی خودش انجام شود، نتیجه‌اش شاید دامنه اثرگذاری محدودی داشته باشد. اما اگر بخواهیم میان فردی گمنام و فردی بدنام در عرصه‌ای مثل انتخابات، یکی را انتخاب کنیم، نتیجه، دامنه اثرگذاری بسیار بزرگی خواهد داشت.
نظرسنجی‌های انتخاباتی پس از گذشت بیش از 10 روز از اعلام اسامی کاندیداهای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نشان می‌دهد که هر چند اکثریت جامعه هم داشتن عملکرد و سابقه مشخص برایشان مهم است و هم خوب بودن این عملکرد، اما همچنان هستند کسانی که شهرت منفی را ترجیح می‌دهند و یا تصمیم دارند آرایشان را به حساب کاندیدایی بریزند که سابقه اجرایی مشخصی ندارد و از این بابت همچون هندوانه‌ای دربسته است. براساس همان معیار صفحات اینستاگرامی است که آرای کاندیدای با سوابق منفی نیز از کاندیدای ناشناخته بیشتر است.


محمدباقر قالیباف امسال برای سومین دوره در انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا شده است. اگر از این که سابقه دو شکست در انتخابات و ردصلاحیت شدن از سوی مردم، چقدر در ایجاد شهرتی منفی موثر است و سابقه‌ای منفی برای یک کاندیدای انتخاباتی در عرصه سیاسی محسوب می‌شود بگذریم، عملکرد وی در دوران مسئولیت‌های مختلفی که داشته نیز پرانتقاد است. از ماجرای سیاست گازانبری او در برخورد با دانشجویان در دوره فرماندهی‌اش در نیروی انتظامی گرفته تا مسائل گوناگونی که در دوران مدیریتش بر شهرداری تهران به وجود آمده شاهدانی محکم بر این مدعا هستند. ناتوانی در مدیریت بحران، وقوع فجایعی مثل ماجرای ساختمان پلاسکو، انجام پروژه‌هایی با هزینه هنگفت و اثرگذاری مثبت پایین و یا حتی اثرگذاری منفی همچون ساختن طبقه دوم اتوبان صدر در تهران، تراکم‌فروشی و البته سیاست‌زده کردن شهرداری تنها بخشی از عملکرد منفی و پرانتقاد شهردار فعلی تهران به شمار می‌رود که برای بار سوم پا به عرصه انتخابات گذاشته است. با این حال شهرت حاصل از دو بار کاندیداتوری و حضور طولانی‌مدت در عرصه مدیریت اجرایی – حتی با کارنامه‌ای سرشار از نمره‌های منفی – باعث شده است که وی در رقابت با رقیب درون جناحی‌اش، سید ابراهیم رئیسی جلوتر باشد. در واقع بنا بر آن چه در فضای اجتماعی می‌بینیم، شهرت منفی از ناشناس بودن پیش افتاده است. با این حال آیا یک کاندیدای ناشناخته گزینه خوبی است؟
سید ابراهیم رئیسی البته آن قدرها هم ناشناخته نیست. او سال‌ها در قوه قضاییه مسئولیت داشته است. با این حال از یک سو قوه قضاییه چندان در تیررس رسانه و در نتیجه افکار عمومی نیست و نه مناصبی که وی داشته، به جز قضایی بودن، نمودهای اجرایی داشته است تا بتوان عملکرد او را به طور عینی بررسی کرد. شهرت گذشته او بیشتر به رویدادهای سال 67، انتصاب به عنوان دادستان کل کشور و معاون اول قوه قضاییه در سال‌های اخیر و حکم تولیت آستان قدس رضوی در ماه‌های منتهی به انتخابات (موضوعی که در ابتدا باعث شده بود حضورش در انتخابات را رد کند) است؛ سمت‌هایی که از دید عامه مردم دور است و البته امکان بررسی شفاف کارنامه و عملکردش در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد. در نتیجه حتی اگر به عنوان یک مسئول مطرح باشد، اما عملکرد و البته نوع نگاهش به خصوص در سطح کلان اجرایی مثل ریاست جمهوری ناشناخته است. این ناشناختگی هر چند از سوی برخی حامیان رئیسی در برابر کارنامه منفی قالیباف و حتی با کژتابی و بی‌توجهی به نقاط مثبت عملکرد روحانی، در برابر کاندیدای پیشتاز نظرسنجی‌ها نقطه مثبتی دانسته می‌شود، اما باید به یاد آورد که اصولگرایان حامی رئیسی پیشتر سابقه چنین تصمیمی را درباره چهره‌ای به نام محمود احمدی‌نژاد دارند. احمدی‌نژاد نیز در سال 84 چهره‌ای ناشناخته بود که در نهایت عملکردش در طول هشت سال دولت‌های نهم و دهم باعث شد حتی اصولگرایان که در دو انتخابات از وی حمایت بی دریغ و سرشار از تحسین و بزرگنمایی را به عمل آوردند، از او اعلام برائت کنند و امسال نیز از ردصلاحیتش خوشحال شوند. در واقع تجربه احمدی‌نژاد نشان می‌دهد که هر چند شاید یک کاندیدای ناشناخته بتواند کاندیدایی خوب یا بد باشد، اما در سطحی مثل ریاست جمهوری، اعتماد به چنین کاندیدایی ریسکی بزرگ است که می‌تواند نتایج جبران‌ناپذیری را چه برای جناح و گروه‌های سیاسی حامی او و چه در صورت انتخابش برای مردم به دنبال داشته باشد.
این روزها گروه‌های اصولگرا برای فرار از چهره‌ای مثل قالیباف با کارنامه پر ایراد و انتقاد، یک به یک به حمایت از رئیسی روی آورده‌اند. از جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به عنوان یکی از دو ستون سازوکار سنتی اصولگرایان برای انتخاب کاندیداهای سیاسی (جامعتین) گرفته تا تشکیلات نواصولگرایانی به نام جبهه پایداری، حمایت خود را از رئیسی اعلام کرده‌اند. حتی می‌توان مشاهده کرد که جمع وزرا و نزدیکان پیشین احمدی‌نژاد نیز جمع نزدیکان حامی رئیسی و چهره‌های اصلی ستادش را تشکیل می‌دهند. با این حال به نظر می‌رسد شرایط موجود در انتخابات پیش رو، بازی دو سر باختی را هم برای کاندیداها و هم برای جریان اصولگرایی به دنبال داشته باشد. قالیباف در سومین کاندیداتوری‌اش، چه ناچار به کناره‌گیری در برابر رئیسی شود و چه شکست بخورد، عملا پایان عمر سیاسی‌اش را رقم زده است. از سوی دیگر رئیسی نیز در صورت کناره‌گیری در برابر قالیباف، از یک سو در کارنامه منفی او شریک شده و البته بینش اصولگرایان در پذیرش کاندیدای اصلح را زیر سوال برده است و آن‌ها را نیز در سابقه پرانتقاد قالیباف شریک می‌کند و از سوی دیگر با شکست احتمالی هر یک از این دو کاندیدا برابر روحانی، کل داشته‌های اصولگرایان را زیر سوال می‌برد و با شکست مواجه می‌کند. حضور هر دو کاندیدا کنار یکدیگر نیز با شکستن سبد رای اصولگرایان، زمینه شکست هر دو را فراهم می‌کند و نتیجه‌ای مشابه برای هر دو و البته حامیان اصولگرایانشان خواهد داشت. به نظر می‌رسد این بار دو راهی بدنامی و گمنامی برای اصولگرایان، دو سر باخت باشد.
سایر اخبار این روزنامه
وزیر اطلاعات: صحبت کردن درباره دوتابعیتی ‌ها هیچ فایده ای برای جامعه و کشور ندارد واکنش ولایتی به منشور منتشر شده از سوی حماس: امیدواریم حماس برای آزادسازی سرزمین‌های فلسطینی تلاش کند جزیٔیات دومین مناظره زنده نامزدهای ریاست جمهوری وزیر دادگستری: ادعای کشف کالای قاچاق در منزل یک وزیر صحت ندارد 26 نفر از معدنچیان در پی یک انفجار در معدن زغال سنگ زمستان یورت گلستان محبوس شدند دبیر شورای نگهبان: شعارها و برنامههای داوطلبان، حاصل مشورت با کارشناسان باشد آیا ساختمان های بلند بر آلودگی هوای کلان‌شهرها تاثیر گذارند؟ پای برج ها روی گلوی تهران «شهرک بازتوانی زنان آسیب دیده»؛ طرحی که می‌گویند مبنای علمی ندارد زنان ایزوله شده به یاد انقلابی ایرلندی همبرگر بخورید! بابی ساندز در ساندویچی سازه‌های معماری علی رغم دارا بودن مجوز در شیراز تخریب شد عبور لودرها از روی خلاقیت وزیر دادگستری: ادعای کشف کالای قاچاق در منزل یک وزیر صحت ندارد رضا دهکی دو سر باخت بدنامی و گمنامی اسحاق جهانگیری: لازم باشد در مورد جریان اصلاحات با رهبری صحبت می‌کنم حسن روحانی در شبکه جام‌جم: نه می‌خواهیم به عقب بازگردیم و نه در میانه راه بمانیم دومین مناظره انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری چگونه خواهد بود؟ مناظره؛ راند دوم