منفعت‌طلبی یا رودربایستی سینمادارها


غلامرضا موسوی تهیه‌کننده‌
غلامرضا فرجی سخنگوی شورای صنفی نمایش در گفت‌وگویی با اشاره به اینکه برخی از سینماها در چرخه اکران سانس نمایش فیلم‌ها را بر حسب حواله شورا رعایت نکرده‌اند، اعلام کرد که با متخلفان در مرحله اول با تذکر و مرحله بعد تذکر مکتوب برخورد خواهد شد و در صورت اجرا نشدن صحیح سانس چرخشی با تصویب شورای صنفی از صدور حواله برای آنها جلوگیری می‌شود.



سینما در بهترین شکل عرضه و تقاضاست. بنابراین تا زمانی که با کمبود سالن سینما مواجهیم طبیعتاً مشکل اکران هم پابرجا خواهد بود. در شرایطی که امروز سینمای کشورمان حداقل به 5 هزار سالن نیاز دارد تعداد سینماهای کشورمان حدود یک‌دهم این نیاز است و در بسیاری از شهرهای کشورمان (حدود هزار شهر) اصلاً سالن سینما وجود ندارد و تا زمانی که مشکل کمبود سالن سینما باقی است شاهد کشمکش بین صاحبان فیلم، پخش‌کنندگان و صاحبان سالن‌های سینما خواهیم بود. این چالش در تهران به یک شکل ظهور و بروز دارد و در شهرستان‌ها به‌گونه‌ای دیگر و در شهرهای بزرگ به شکلی دیگر. تهران با صدوچند سالن سینما هفت گروه سینمایی دارد و فیلم‌ها در ایام تابستان 8 هفته و در زمستان 10 هفته در سرگروه‌های سینمایی اکران می‌شوند. در پایان زمان مقرر در صورت حفظ کف فروش این فیلم‌ها از سرگروهی برداشته شده اما نمایش‌شان ادامه می‌یابد. در ادامه با اضافه شدن فیلم‌های تازه به سبد اکران، تناسب ظرفیت نمایش به هم می‌‎ریزد و مقرراتی که شورای صنفی نمایش وضع کرده به دلایل متعدد نقض می‌شود. برخی مواقع این نقض قانون از سوی مدیران سالن‌های سینما صورت می‌گیرد که یا از منفعت‌طلبی‌ می‌خواهند سانس‌های بیشتری به فیلم‌های بفروش اختصاص بدهند یا به خاطر رودربایستی‌ نمی‌توانند جواب رد به صاحب فیلم و پخش‌کننده‌ای بدهند که تقاضا کرده فیلمش سانس نمایش بیشتری داشته باشد. در نهایت سینمادار از سانس یک فیلم کم می‌کند و آن را به فیلم دیگری اختصاص می‌دهد. در شهرهای کوچک که معمولاً یک سالن سینما دارند سهم نمایش فیلم‌ها کمتر می‌شود و هر فیلم تقریباً حدود یک هفته اکران دارد. اگر به‌صورت متوسط تعدادی فیلم‌های اکران شده در تهران سالانه تقریباً 60 فیلم باشد مسلماً برخی فیلم‌ها در این شهرها اصلاً فرصت اکران نمی‌یابند. البته به برخی از فیلم‌ها هم به خاطر بالا بودن استقبال مخاطب، زمان اکران بیشتری اختصاص می‌یابد و بالطبع بخش بیشتری از فیلم‌هایی که در تهران اکران شده‌اند از گردونه اکران در این شهرها خارج می‌شوند. در مراکز استان‌ها بخصوص مشهد، اصفهان، شیراز و... خوشبختانه به خاطر ساخت پردیس‌های سینمایی شرایط بهتر شده است که البته در برخی مراکز از جمله تبریز همچنان کمبود پردیس‌های سینمایی بشدت احساس می‌شود. اگر چه در جلسات شورای صنفی نمایش متشکل از نمایندگان تهیه‌کنندگان، نمایندگان سینماداران، نماینده کانون کارگردانان و نماینده کانون پخش‌کنندگان با حضور مدیرکل نمایش تلاش می‌شود که در حقوق تهیه‌کننده و سینمادار اجحاف نشود و به همین منظور حتی شورای بالاتری یعنی شورای عالی اکران هم شکل گرفته است اما تا زمانی که با کمبود سالن رو‌به‌رو هستیم به ناچار با گزاره‌هایی چون وجود مافیای اکران، نبود عدالت، ضایع شدن حقوق تهیه‌کنندگان، هزینه‌های سالن‌داری و... هم روبه‌رو خواهیم بود. در چنین شرایطی به اعتقاد من تنها راهکار سالن‌سازی سینما و اضافه شدن تدریجی ظرفیت نمایش سینما است؛ اتفاقی که در چند سال گذشته شاهد بودیم و امیدواریم با تداوم آن مشکل اکران سینما حل شود.