روزنامه آرمان ملی
1398/10/02
میانجیگری راز آلود ساموراییها
آرمان ملي- محمدحسين لطفالهي: نتايج سفر رئيسجمهور به ژاپن همچنان در هالهاي از ابهام است و گمانهزنيهاي زيادي پيرامون اين سفر وجود دارد. ايران تصميم داشت دستاوردي دوجانبه از اين سفر داشته باشد اما از يک سو ديوار بلند تحريمها و از سوي ديگر عدم تمايل ژاپن به ريسک پذيري در اين حوزه کار را براي ايران سخت کرده است. همچنين در مسأله برجام که موضوعي چندجانبه به حساب ميآيد، ژاپن اصرار دارد همانطور که کشورهاي اروپايي ميخواهند، ايران به تعهدات خود در توافق هستهاي بازگردد و از برداشتن گامهاي بعدي کاهش تعهدات خودداري کند اما در مقابل جمهوري اسلامي تأکيد دارد تا زماني که طرف اروپايي برجام به تعهدات خود پايبند نباشد، ايران نيز به کاهش گام به گام تعهدات ادامه خواهد داد. مجموعه اين شرايط کار را به نحوي سخت کرده است که هيچ خبر جالب توجهي در خصوص سفر ژاپن - چه دستاورد و چه بن بست در مذاکرات - مخابره نشود و اين سفر همچنان اسرار آميز باقي بماند. عباس عراقچي، معاون وزير امور خارجه ايران به NHK ميگويد موانعي بر سر راه روابط بهتر ميان ايران و ژاپن وجود دارد. او معتقد است ايران قصد دارد روابطش با ژاپن را مستحکم کند و همه راهها را باز نگه دارد، اما تحريمهاي يکجانبه و غير قانوني ايالات متحده آمريکامانع است. اظهارات عراقچي نشان ميدهد دست کم در حوزه رسمي خبري از گسترش همکاريهاي اقتصادي ايران و ژاپن وجود نخواهد داشت، مگر اينکه اتفاق تازهاي ميان ايران و آمريکا در حال وقوع باشد. پيشتر اميد ايران به اروپا بود شايد تروئيکا با همراهي ديگر اعضاي اتحاديه بتوانند، مسيري براي تجارت با ايران بگشايند اما اظهارات کنوني مقامات ايراني نشان از نااميدي کامل ايران از طرحهاي اروپايي دارد. سفير ايران در فرانسه در همين باره به «لوموند» ميگويد تهران «تلاشهاي خيرخواهانه» فرانسه را با نگاهي «مثبت و سازنده» مورد استقبال قرار داد و در اين راستا طي چندين ماه گذشته مذاکراتي فشرده و طولاني ميان تهران و پاريس به انجام رسيد، هر چند که ايران ميدانست با توجه به تمامي شرايط موجود نميتوان کاملاً به نتايج مورد نظر در اين طرح اميد بست. بهرام قاسمي دليل اين مشکل را، «نبود يک صداي واحد، رسا و قدرتمند از جانب اروپا» ميداند و معتقد است «آمريکا به فشار حداکثري و زياده خواهيهاي خود ادامه ميدهد و اروپا نيز به نظر ميرسد چندان کاري در خور ظرفيتهاي خود نميتواند انجام دهد». هرچند که ايران اصرار داشت اين سفر را دوجانبه معرفي کند اما روشن است که مذاکرات طولاني و محرمانهاي پيرامون موضوع تحريم وجود داشته که سرانجام آن هنوز مشخص نيست. گفتوگوي تلفني جداگانه نخست وزير ژاپن با نخست وزير انگلستان و رئيسجمهور آمريکا دقيقا پس از اتمام سفر رئيسجمهور ايران نيز وجود مذاکراتي محرمانه ميان تهران و توکيو را تأييد ميکند. به طور کلي موفقيت آميز بودن ميانجيگري ژاپن در مسأله رفع تحريم به دو عامل مشخص بستگي دارد، اول اينکه ايرانيک سري نرمشهايي در موضوع مذاکرات از نشان دهد و اصل مذاکره را مشروط نکند. عامل دوم اراده آمريکا براي کاهش تنش با ايران و ارائه يک بسته پيشنهادي براي کاهش گام به گام تحريم در برابر بازگشت گام به گام ايران به تعهدات هستهاي و آغاز مذاکرات است که بتواند در چارچوبي «برد - برد» نيروهاي سياسي دو کشور را راضي به نشستن پاي ميز مذاکره و آغاز فرايندي مشترک براي کاهش تنشها کند. با اين وجود ظواهر امر و شواهد موجود بيانگر آن است که در مقطع زماني کنوني و آينده نزديک نه ايران تصميمي براي عقب نشيني از گامهاي کاهش تعهدات خود و نشستن بر سر ميز مذاکره دارد و نه آمريکا که راهکار اميدواربه نتيجه بخش بودن «فشار حداکثري» است، قصد دارد راهبرد خود در قبال ايران را تغيير دهد.نياز مشترک به تفاهم؛ شايد آغاز مفاهمه
در دهه 1960 و در اوج رقابتهاي ايدئولوژيک، نظامي و راهبردي جنگ سرد- دورهاي گذار براي برقراري آرامش در روابط ميان آمريکا و شوروي ايجاد شد تا اين دو ابرقدرت به تقابل مستقيم با يکديگر کشيده نشوند. در واقع، آغاز اين دوره، محصول درکي مشترک بود که هر نوع تقابل مستقيم ميان اين دو قدرت جهاني، ميتواند نهتنها به نابودي آنها بلکه به نابودي بخش درخور ملاحظهاي از کره زمين منجر شود و از اين رو لازم دانسته شد منازعات جدي در نهايت در چارچوب سازوکارهاي ديپلماتيک و مذاکراتي حلوفصل شوند. در واقع، هرچه توان کشورها در صحنه بينالمللي افزايشيابد، به تبع نياز طرفين رقيب به گفتوگو براي مرزکشي، تعيين قلمرو و حوزه نفوذ، کاهش احتمال يک رويارويي ويرانکننده و ايجاد تعادل و موازنه به همان نسبت افزايش مييابد. ايران امروز به حدي از توان و قدرت رسيده است که در لازم ببيند با قدرتهاي ديگر -در چارچوب يک سياست کاهش تنش- به گفتوگو بنشيند. از طرف ديگر از يک سو فرسايشي شدن روند تحريم براي ايران و از سوي ديگر بدون دستاورد بودن دولت دونالد ترامپ در حوزه سياست خارجي سبب ميشود که دو کشور نياز داشته باشند به نوعي به تنشهاي موجود پايان داده و روند جديدي را آغاز کنند. در اين شرايط بايد ديد چه کسي موفق ميشود بدون اينکه خود يا رقيب را بازنده معرفي کند، راهي «برد - برد» به سوي کاهش تنش بيابد؛ راهي که شايد آغازي براي پايان تنش ميان تهران و واشنگتن باشد.
سایر اخبار این روزنامه
سرليستی يک خانم؛برگ برندهاصلاحطلبان
مجمع يک گام به پيش آمد
كيهان عصباني از محبوبيت مجريان تلويزيون
میانجیگری راز آلود ساموراییها
آیا این آمد و رفتها مشکلات را حل میکند؟
بررسی نوسانات نرخ دلار
پارادوکس حکام و حکمت
تعطیلی مدارس تاثیری بر بهبود آلودگی هوا ندارد
پیامدهای غفلت از سلامت روانی، اجتماعی
كاهش مصرف سوخت؛ روزانه ٢٠ ميليون ليتر
تعطیلی مدارس استان تهران تا پایان هفته
مجلس و دولت «صادقانه» با مردم سخن بگويند
حقوق مردم را استيفا نكردهايد
سطل های زباله، سفره کودکان گرسنه