دیپلماسی بهترین راه در شرایط موجود است

 
 
 
 


پس از پايان سفر آقاي دکتر روحاني به ژاپن، گمانه‌زني‌هاي مختلفي درباره نتايج اين مذاکرات انجام شد. به هر حال يک بحث اين بود که در اين سفر ايران حداقل بتواند پنج‌ميليارد دلار پول نفت فروخته شده به ژاپن را آزاد کند و سقف اين توافقات اين بود که ژاپني‌ها ميانجيگري کنند و معافيت‌هاي بيشتري براي ايران به منظور فروش نفت از دونالد ‌ترامپ بگيرند ولي نه از سوي جمهوري اسلامي ايران و نه از سوي دولت ژاپن تاکنون موضع‌گيري رسمي و آشکاري درخصوص اين گمانه‌زني‌ها صورت نگرفته و به نظرمي‌رسد طرفين تلاش مي‌کنند تا زماني که به نتيجه مطلوب در مورد مذاکرات «شينزو آبه» با آقاي روحاني نرسيدند، چيزي را اعلام نکنند و به همين دليل نمي‌توان اظهارنظر قطعي در مورد نتايج اين مذاکرات انجام داد. به‌خصوص آنکه حملات لفظي مقامات آمريکايي به‌خصوص پمپئو، وزير خارجه آمريکا نسبت به ايران همچنان تند است و در چنين فضايي انتظار نمي‌رود مذاکرات شينزو آبه با روحاني نتايج ملموسي داشته باشد. مکانيسم ماشه يک ابزار تهديدي است که اروپايي‌ها در قبال تعليق تعهدات ايران در برجام مطرح کرده‌اند و مي‌خواهند از اين ابزار فشار براي متوقف کردن تعليق تعهدات ايران در برجام استفاده کنند. قطعا اگر مکانيسم ماشه بخواهد عملياتي شود و پرونده ايران به شوراي امنيت سازمان ملل برود، ديگر بايد فاتحه برجام را به طور کلي خواند چراکه ديگر از برجام چيزي باقي نمانده که بخواهند با آن درباره برنامه‌هاي هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران مذاکره کنند. اين نکته را نيز بايد همواره درنظر داشت که برجام از جنبه امنيتي براي اروپايي‌ها بسيار مهم است و اگر بخواهند مکانيسم ماشه را احيا کنند قطعا با سياست‌هاي کلان و استراتژيک دولت‌هاي اروپايي در استفاده از قدرت نرم‌شان در کانون‌هاي بحراني و منطقه خاورميانه و خليج‌فارس نمي‌توانند استفاده کنند و عملا بازي در زمين آمريکا است. ائتلافي که فرانسه در خليج فارس به نام ائتلاف صلح تشکيل داده، به نظر مي‌رسد تلاشي باشد براي اينکه جلوي توسعه‌طلبي‌ها و يکه‌تازي‌هاي آمريکا را بگيرد. مجموعه اين تحولات نشان مي‌دهد که انتظار نمي‌رود اروپايي‌ها بتوانند به سادگي مکانيسم ماشه را احيا کنند. وضعيت اقتصادي و سياسي و اجتماعي ايران به شکلي نيست که بخواهيم روش‌هايي را در پيش بگيريم که تنش درمنطقه افزايش يابد. همين اقدامات ديپلماتيکي که آقاي روحاني انجام داده، گفت‌وگوهايي که در مالزي و ژاپن داشتند، سفري که دکتر ظريف به عمان داشته و تلاش مي‌شود با مذاکره و گفت‌وگو راهي براي گشايش در تحريم‌ها ايجاد شود. به هر حال ديپلماسي و مذاکره و گفت‌وگو بهترين راه و در شرايط موجود بهترين گزينه براي اين است که ما از اين شرايط سخت سياسي و پرتنش در منطقه خارج شويم، چراکه اگر مذاکره و گفت‌وگو نباشد، قطعا تنش و جنگ خواهد بود و اين مطلوب هيچ‌کس نيست. به نظر مي‌رسد ديپلماسي بايد همچنان اصلي‌ترين راه براي تعليق يا لغو تحريم‌ها مدنظر قرار بگيرد. ضمن اينکه در مورد مهم‌ترين موضوعات ديگر مثل اف‌اي‌تي‌اف هم بايد اقدامات شفاف و صريح‌تري انجام شود تا بهانه از آمريکايي‌ها براي اعمال فشارهاي اقتصادي و سياسي بيشتر به ايران گرفته شود. در عرصه سياسي و اقتصادي ايران بايد محکم‌تر و سريع‌تر در بسياري از مواضع ورود پيدا کند و گفت‌وگو با کشورهاي منطقه و همجوار شايد اولين و مهم‌ترين گزينه باشد تا با کاهش سطح تنش‌ها به نوعي راه براي خروج از وضعيت موجود احيا شود.