روزنامه آفتاب یزد
1398/10/08
محمود جامساز تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتوگو با آفتاب یزد در واکنش به شایعه بنزین 1800تومانی:
دولت با بنزین 3000 تومانی هم نمیتواند به اهداف بودجهای خود دست پیدا کند!آفتاب یزد-گروه اقتصادی: یک اقتصاددان در گفتوگو با آفتاب یزد به صراحت از غیرممکن بودن ایجاد تغییر در نرخ بنزین سخن گفت و این گونه مسائل را صرفاً تلاش برای ایجاد جو روانی در جامعه توصیف کرد! دکتر محمود جامساز ضمن «فسادساز» و «فسادخیز» خواندن هرگونه تعدد قیمت در کالایی واحد میگوید: «ما با دولتی سرمایهدار اما نفتی و رانتی طرف هستیم فلذا اگرچه هر علم اقتصاد خواندهای میداند دو یا چند نرخی بودن کالا و خدمات، منبع رانت و فساد است اما بازهم شاهد هستیم که همه دولتها به نوعی به جای شفافسازی و تک نرخی کردن کالا و خدمات، بر همان مدار چندنرخی بودن و چند نرخی ماندن حرکت کردهاند.» این تحلیلگر مسائل اقتصادی با اشاره به تاریخچه برخی تلاشها برای تکنرخی کردن، در ادامه تحلیلهای خود مبنی بر چرایی وجود شایعه بنزین 1800 تومانی و تکنرخی میگوید: « همه میدانند دو یا چند نرخی بودن یعنی فساد! فلذا همه از تک نرخی کردن کالا و خدمات سخن به میان آوردهاند اما در عمل میبینیم همچنان نرخ سود یا همان بهره بانکی، نرخ ارز و حالا نرخ بنزین، نه تنها تک نرخی نشد که دچار تعدد بیشتری نیز شده است!» جامساز در ادامه با اشاره به تلاشهای دنباله دارِ سالهای دور یعنی از زمان نوربخش تا به امروز میگوید: «امتزاج ساختار سیاسی ـ اقتصادی کشور و در هم تنیده شدن سیاست و اقتصاد باعث میشود تا سیاست به اقتصاد و اقتصاد به سیاست به اصطلاح نان قرض دهند یعنی در جایی سیاسیون تصمیمی میگیرند که اقتصادیها خرسند شوند و در جایی اقتصادیها در نقش نجات دهنده ی سیاسیون ظاهر میشوند و این یعنی سیستم حاکم بر مملکت ما نه سیاسی یا اقتصادی محض که ممزوج و تلفیقی از سیاست و اقتصاد است که مسئلهای به نام در هم ریختگی تصمیمات را به وجود میآورد.»
> بنزین ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰ تومانی شایعه یا واقعیت؟!
آن چنان که رسانهها نوشته اند؛ غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی گفته است: «با بنزین تکنرخی یعنی نرخی ثابت بین هزار و ۷۰۰ تومان تا ۲ هزار تومان هم اصل ۷۵ رعایت میشود، هم مردم رضایت دارند و هم درآمد دولت تامین و در عین حال جلوی رانت و فساد هم گرفته میشود. قرار است این پیشنهاد در کمیسیون تلفیق و صحن مجلس مطرح شود و عقلانی این است که کمیسیون با آن موافقت کند. دولت نیز دلیلی برای مخالفت ندارد.» نماینده رشت در مجلس شورای اسلامی درباره احتمال تکترخی شدن قیمت بنزین در بودجه ۹۹ به عصر ایران میگوید: «مجلس در سال ۹۸ به خاطر حکم حکومتی در مورد بنزین نمیتوانست ورود پیدا کند اما در سال ۹۹ با چند شرط میتواند به موضوع بنزین ورود داشته باشد. اصل ۷۵ قانون اساسی میگوید ما حق نداریم یک ریال درآمد دولت را کم کنیم و یک ریال هم نمیتوانیم هزینه آن را افزایش دهیم. در واقع درآمد را میتوانیم افزایش دهیم و هزینه را نیز میتوانیم کاهش دهیم ولی عکس آن نمیتوانیم عمل کنیم.» این عضو کمیسیون برنامه و بودجه ادامه میدهد: « دولت مدعی است از حیث افزایش قیمت بنزین ۳۱هزار میلیارد درآمد دارد. اگر فرمولی در مجلس تهیه کنیم که ۳۱هزار میلیارد تومان به اضافه یک ریال بیشتر شود و درآمد دولت تامین شود، آقایان دولت نمیتوانند اعتراض کنند. در حال حاضر از محل افزایش قیمت بنزین ۳۱ هزار میلیارد ریال درآمد کسب میشود که ما این عدد را با فرمولی که طراحی کردهایم به دولت میدهیم. ما در محاسباتمان گفتهایم اگر بنزین تکنرخی بخواهیم داشته باشیم، باید بین هزار و ۷۰۰تومان تا ۲ هزار تومان یک نرخ را ثابت کنیم و صددرصد با این قیمت، عدد ۳۱هزار میلیارد تومان دولت نیز تامین میشود. برآوردهای ما میگوید اگر قیمت بنزین را حتی ۲ هزار تومان تعیین کنیم چیزی بالغ بر ۴۰ هزار میلیارد تومان درآمد حاصل میشود. این در حالی است که هدایتالله خادمی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و نیز کسری نوری سخنگوی وزارت نفت خبر تک نرخی شدن قیمت بنزین را به صراحت رد کرده اند!
> بنزین سه نرخی است نه دو نرخی!
آنچه آن نماینده یا دیگرانی هم عقیده با غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه در نظر دارند با واقعیتهای اقتصادی که در جامعه اقتصادی کشور روی آن بحث میشود اندکی متفاوت است! جدا از بحث ورود یا عدم ورود مجلس به این مبحث و نیز توانایی یا عدم توانایی مجلس فعلی ـ با توجه به عمر اندکی که از آن باقی مانده است ـ برای ایجاد تغییر در «تصمیمبنزینی» دولت؛ محمود جامساز به عنوان یک تحلیلگر مسائل اقتصادی میگوید:« برخلاف نظر همه، اینک بنزین نه دو نرخی، که سه نرخی است! ما یک بنزین 1500 تومانی داریم که سهمیهای است و دو بنزین 3000 و 3500تومانی که نرخ معمولی و سوپر این محصول است.» جامساز ادامه میدهد:«کسانی که در یکی از اضلاع قدرت، ثروت و اطلاعات قرار دارند، طبیعتاً تعداد اندکی هستند اما همین تعداد اندک نیز به وجود آورنده یک تضاد طبقاتی شدهاند تضادی که روز به روز عمیقتر و شدیدتر میشود.»
> دولت نمیتواند
وی ادامه میدهد: «وقتی میدانیم اهداف بودجهای دولت یا انتظار دولت از محل برخی درآمدها به چه میزان است پس لابد خبر داریم که کسری بودجه ی دولت نه عدد 47هزارمیلیاردتومان که بر اساس پیشبینیها از محقق نشدن میزان در نظر گرفته شده برای فروش 260 تا 300 هزار بشکه، رقمی معادل 150هزارمیلیارد تومان است پس نه تنها با تک نرخی شدن بنزین روی عدد 1700 تا 2000تومان که دولت با فروش بنزین 3000تومانی نیز نمیتواند به اهداف بودجهای خود در سال 99 دست پیدا کند!» این تحلیلگر مسائل اقتصادی با غلط توصیف کردن پرداخت یارانه ی نقدی و نیز کمکهای معیشتی به میزان 45هزار و 500 و 55هزار تومان میگوید:« اگر مردم این دو رقم را به حساب دولت واریز کنند و دولت هم تعهد بدهد کاری به کار مردم نداشته باشد هم تورم پایین خواهد آمد و هم مردم نفس راحتی خواهند کشید زیرا همین مسئله نیز به زودی به یک چالش مهم تبدیل خواهد شد مثل کاهش ارزش ریالی کمکهای معیشتی همانگونه که یارانه نقدی دچار افت ارزش واقعی شد.»
> 60میلیون فقیر داریم؟!
دکتر جامساز با اشاره به جداسازی 18میلیون خانوار ـ معادل 60میلیون نفر ـ از بقیه جمعیت به منزله اعتراف دولت به وجود 60میلیون فقیر در جامعه ایرانی است، میافزاید: «ما دیگر طبقهای به نام طبقه متوسط نداریم یعنی اگر هم داشته باشیم در حال ریزش سریع هستند پس ما با 4 تا 8 درصد «دارا» و 92 تا 96 درصد «ندار» طرف هستیم که همواره در معرض کمبودهای معیشتی و بدیهی هستند.» جامساز ادامه میدهد: «اصل پرداخت یارانه و کمکهای معیشتی علاوه بر این که تاثیری بر جامعه نیازمند ندارد، خود باعث ایجاد تورم است زیرا بر اساس شاخصهای اقتصادی، همواره تقاضای ثابت، تورم زا محسوب میشود فلذا میبینیم نه تنها اعداد اعلام شده از سوی دولت، حتی نمیتواند به عنوان مرهمی بر آلام طبقه نادار جامعه باشد که اصل وجود یارانه و کمکهای نقدی در قالب کمک معیشتی، به خودی خود باری است بر دوش آنهایی که روز به روز در وضعیت بدتری قرار داده میشوند.»
> هیچ تغییری در نرخهای فعلی بنزین
ایجاد نخواهد شد
این تحلیلگر مسائل اقتصادی ضمن رد ایجاد هرگونه تغییری در قیمت فعلی بنزین میگوید: «دولت برای ایجاد تغییر در «فروش خدمات دولتی» تصمیمی اتخاذ کرده است که عملیاتی شدن صددرصد آن تصمیم نیز نخواهد توانست ردیفهای در نظر گرفته را پوشش دهد ضمن آن که همان امتزاج اقتصاد و سیاست باعث شده تا تصمیماتی اتخاذ شود که با هیچ کدام از مبانی علم اقتصاد همخوانی نداشته باشد پس باید با وضعیت فعلی کنار آمد و دل به تغییرات احتمالی خوش نکرد.» دکتر محمود جامساز در پایان ضمن اشاره مجدد بر خواست دولتهای سابق و لاحق برای تک نرخی کردن کالاو خدمات و نیز ایجاد شفافیت میگوید: «از یک طرف از شفافیت دم زدن و از طرف دیگر کالا و خدمات را چند نرخی عرضه کردن در حالی که میدانیم چندنرخی بودن ریشه بسیاری از فسادها و رانتهای اطلاعاتی و ثروت آفرین است یک تضاد ذهنی در جامعه ایجاد میکند که معنای چندان قابل فهمی ندارد.
> بهتر نیست با اعصاب مردم بازی نکنیم!؟
در سالی که انتخابات مجلس را در پیش داریم و با توجه به مباحث طول و درازی که در حوزه بنزین داشتهایم چنین به نظر میرسد که اکثر ادعاها و مسائل مطرح شده بیشتر جنبه تبلیغی داشته و عملاً تغییری قابل درک در اصل موضوع ایجاد نخواهد کرد به دلایلی متعدد از جمله نبود وقت کافی و عدم وجود انگیزه لازم برای ورود به بسیاری از مسائل پس شایسته آن است که اساساً موضوعاتی مطرح نشود که جنبه خبرسازی و بازی با اعصاب مردم داشته باشد.
سایر اخبار این روزنامه
محمود جامساز تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتوگو با آفتاب یزد در واکنش به شایعه بنزین 1800تومانی:
دروغ بزرگی به نام محصولات ارگانیک
وقتی پزشکان سهمیه ای در مناطق محروم نمیمانند!
انتخابات آمریکا، FATF و رابطه با اروپا و روند تنش در خاورمیانه سه حوزه حساس در سال جدید میلادی
6 سال بلاتکلیفی
شمال تهران چند مدرسه لاکچری دارد؟
روزگاری الگوی رئیس سازمان برنامه کشور کرهشمالی بود
اگر دولت دست اصولگرایان بود FATF تصویب شده بود؟
تحقق رویای 60 ساله
مهران مدیری، روحانی و خیابانهای پاریس!
مرگ اصل 44 در صنعت خودرو؟
آسانسوری به سوی قتلگاه!