پس مسئولان چه کردند؟

آفتاب یزد- گروه اجتماعی: «در طول 4 دهه فقط یک بیمارستان دولتی در تهران احداث شده است» این سخنان استاندار تهران است که نشان می‌دهد با اینکه جمعیت تهران بعد از انقلاب بیش از دو برابر افزایش داشته است اما تنها یک بیمارستان جدید در این شهر ساخته شده است! این در حالی است که پیش از این کمبود‌هایی مثل تجهیزات و نیرو در بیمارستان‌ها باعث سردرگمی مراجعه‌کنندگان و تاخیر در رسیدگی به بیماران شده بود و همین موضوع باعث کُند‌شدن نبض سلامت در بیمارستان‌ها
شده بود.
>آمار قابل تامل استاندار
چند روز پیش استاندار تهران با بیان اینکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی به مسائل و مشکلات این استان کمتر توجه شده است، گفته بود:« برای نمونه پس از انقلاب فقط یک بیمارستان دولتی در تهران احداث شده است.»


انوشیروان محسنی بندپی اظهار داشت: «بیمارستان دولتی قلب شهید چمران تنها بیمارستان احداثی دولتی است و این نشان می‌دهد که تهران استان برخورداری نیست و با مسائل و مشکلات زیادی با توجه به جمعیت زیاد مواجه است. » با این حال آماری که تا کنون منتشر شده است نشان می‌دهد وضعیت حوزه سلامت و بیمارستان‌ها در تهران آنچنان مطلوب نیست؛ براساس آخرین سرشماری انجام شده در سال 1395، جمعیت ساکن در مناطق 5، 9، 21 و22 بالغ بر یک میلیون و 393 هزار و 780 نفر است. به این‌ترتیب در پهنه غربی تهران تقریباً به ازای هر 200 هزار نفر یک بیمارستان دولتی یا خصوصی وجود دارد که براساس استاندارد‌های جهانی باید برای هر 45 تا 50 هزار نفر یک بیمارستان وجود داشته باشد.4 منطقه پهنه غربی یعنی مناطق 5، 9، 21 و 22، در کل 183 میلیون و 436 هزار و 404مترمربع که تنها دارای یک بیمارستان دولتی و 6 بیمارستان خصوصی است. به این‌ترتیب به ازای هر 26میلیون و 205هزار و 200 ‌مترمربع، یک بیمارستان وجود دارد! اگر مجموع مراکز درمانی یعنی بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها را در نظر بگیریم، در کل در پهنه غربی پایتخت 61 مرکز درمانی مجهز در پهنه غربی وجود دارد که با توجه به وسعت و گستردگی مناطق 5، 9، 21 و 22 به ازای هر 3 میلیون‌مترمربع یک مرکزدرمانی مجهز در دسترس شهروندان قرار دارد.
>تخت بیمارستانی هم نداریم
استاندار تهران پیش از این گفته بود: «بیمارستان‌های شهرستان‌های استان تهران در برخی حوزه‌ها کمبود تخت دارند، بر همین مبنا باید نیازسنجی صورت گرفته را مبنا قرار داده و برای مناطق جنوبی شهر تهران و شهرستان‌های اطراف استان مراکز آموزشی و درمانی لازم را ایجاد یا تکمیل کنیم.»
بر اساس آمار و محاسبات انجام شده و استاندارد‌های جهانی، تعداد بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و تخت‌های بیمارستانی در مناطق غربی پایتخت پایین‌تر از استاندارد جهانی و حتی کمتر از استاندارد موجود در کشور است. سرانه تخت بیمارستانی به ازای هر 1000 نفر 3/1 است، اما این آمار در محله‌های غربی به 24/1می رسد. از سویی نیز جانمایی همین تعداد بیمارستان و درمانگاه متناسب و مناسب نیست. در مجموع 61 مرکز درمانی مجهز شامل بیمارستان و درمانگاه در پهنه غربی پایتخت فعال است که با توجه به جمعیت منطقه، تقریباً به ازای هر 26 هزار نفر یک مرکز درمانی در دسترس شهروندان مناطق 5، 9، 21 و 22 قرار دارد.
بر اساس آخرین آمار، در مجموع 1134 تخت بیمارستانی در پهنه غربی وجود دارد که از این تعداد 1121 تخت فعال است. با توجه به جمعیت ساکن منطقه به ازای هر 124 هزار و 500 نفر یک تخت بیمارستانی وجود دارد که از این تعداد کمتر از 110 تخت با تعرفه دولتی است و بقیه با تعرفه آزاد و نرخ بیمارستان‌های خصوصی محاسبه می‌شود که بر اساس استاندارد‌های جهانی، باید به ازای هر 1000 نفر 100تخت بیمارستانی موجود باشد.
>نیروی کار هم نداریم
یکی از علت‌های بروز خطا در حوزه پرستاری، کمبود کادر پرستاری است، زیرا استانداردهای تعداد پرستار در ایران رعایت نمی‌شود.
پرستاران یکی از ارکان مهم نظام سلامت هستند که در کنار پزشکان به بیماران خدمت‌رسانی می‌کنند، اما از مشکلات مختلفی مانند نظام پرداخت، شیفت‌های متعدد و کمبود نیرو رنج می‌برند. پایه و اساس مشکلات پرستاری در حال حاضر، کمبود نیروی پرستار است. کمبود نیروی پرستاری می‌تواند منجر به پایین آمدن کیفیت خدمات به بیماران شود زیرا پرستار فرصت مناسب برای رسیدگی لازم و برآورده‌کردن انتظارات بیماران را ندارد. در این شرایط هم وجدان پرستار ناراحت شده و هم بیماران راضی نخواهند بود. کمبود نیرو باعث می‌شود که پرستاران برای جبران، اضافه کاری کنند. در این شرایط، نیروی پرستار که باید ساعت مشخصی را بر اساس قانون بهره وری کار کند، مجبور است بیش از دو تا سه برابر ظرفیت معمولی فعال باشد. این موضوع بدون شک بر کیفیت ارائه خدمات پرستاران تاثیر می‌گذارد و از آن طرف منجر به نارضایتی در دریافت خدمت می‌شود زیرا پرستار خسته و بی‌رمق شده و آثار آن متوجه مردم می‌شود.
پیش از این محمد شریفی مقدم معاون توسعه و مدیریت منابع انسانی سازمان نظام پرستاری گفته بود:« در اروپا به ازای هر هزار نفر جمعیت، حداقل ۱۰ یا ۱۱ پرستار دارند و حتی کشورهایی مثل آذربایجان و ارمنستان و گرجستان به ازای هر هزار نفر، ۵ یا ۶ پرستار دارند. اگر قرار باشد مردم ما حداقل مراقبت‌های پرستاری را دریافت کنند، باید به ازای هر هزار نفر، سه پرستار داشته باشیم، اما در حال حاضر به ازای هر هزار نفر جمعیت، ۱.۵ پرستار داریم. یعنی باید تعداد پرستار در کشور ما حداقل دو برابر شود تا به کف استاندارد برسیم. وقتی تعداد پرستار در کشور دچار کمبود است، پرستار مجبور می‌شود فشار کاری بیشتری را تحمل کرده و در نتیجه خطا در حوزه پرستاری افزایش پیدا می‌کند. بیشترین بار خدمات بهداشتی و درمانی بر دوش پرستاران است و اگر سلامت مردم برای ما اهمیت دارد، باید کمبود پرستار جبران شود. موضوع دیگری که در زمینه بروز خطا در حوزه پرستاری اهمیت دارد، حقوق پایین پرستاران است. در حال حاضر پرستاران مجبور می‌شوند حداقل در دو شیفت کار کنند و شاید حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد از پرستاران در دو شیفت مشغول به کار هستند. عدم توجه به حرفه پرستاری که به تدریج ایجاد شده، پرستاری را وارد بحران کرده است. این موضوع باعث بروز خسارت‌های فراوان به بیماران می‌شود.»
در شرایطی که کلانشهر تهران با کمبود بیمارستان، تخت بیمارستانی و نیروی کار در این حوزه مواجه است و همه این موارد نبض حوزه سلامت را کند کرده‌اند سوالی که در این بین مطرح می‌شود این است که پس مسئولین طی این سال‌ها چه کرده اند؟