چه کسانی و با چه انگیزه‌ای مانع قرنطینه اولیه قم شدند؟

آرمان ملي- مطهره شفيعي: بسياري آغاز کرونا را از قم مي‌دانند و معتقدند اگر اين شهر قرنطينه مي‌شد کرونا به مردم شهرهاي ديگر سرايت نمي‌کرد. قرنطينه نکردن قم تنها موضوع داخلي نيست و چند روز قبل وزير بهداشت ترکيه اظهار داشت: «من به وزير بهداشت ايران گفتم چين شهر ووهان را قرنطينه کرده و شما هم بهتر است شهر قم را قرنطينه کنيد و اگر چنين کاري کنيد ترکيه ضرورتي براي بستن مرزهاي خود با ايران نمي‌بيند. اما وزير بهداشت ايران گفت نمي‌توانيم قم را قرنطينه کنيم. ما هم مجبور به بستن مرزها شديم.» توجيه مسئولان قم درباره چرايي قرنطينه نشدن قم هم قابل تامل است. بهرام سرمست، استاندار قم 5اسفند درباره لزوم قرنطينه شدن قم گفته است: «تجربه کشور چين در مورد قرنطينه موفق نبوده و در ابتداي انتشار خبر شيوع کرونا در قم هم موضوع قرنطينه مطرح شد و نظرها هم متفاوت بود.» اما همين استاندار در 19 اسفند با بيان اينکه قرنطينه الزاماتي دارد گفت: «با قرنطينه مخالفتي ندارم اما الزامات آن در استان وجود ندارد.»
چه کسي مانع قرنطينه قم شد؟
بسياري از مسئولان کشور از عدم قرنطينه قم ناراضي هستند مانند مسعود پزشکيان نايب رئيس مجلس که 13 اسفند درباره قرنطينه شدن قم گفت: «من اگر جاي وزارتخانه بودم روز اول قم را قرنطينه مي‌کردم و اجازه نمي‌دادم بيرون بروند؛ اگر هم قبول نمي‌کردند الان که اين مشکلات پيش آمده مي‌گفتم ما تکليف‌مان اين بود که به شما بگوييم، شما قبول نکرديد و حالا تاوانش را هم بدهيد.»
حتماً بايد پيگرد قضائي شود


اکنون سوال اين است با توجه به اخطارها و توصيه‌ها براي قرنطينه کردن قم، چه افراد و جريان‌هايي مانع قرنطينه قم شدند که ديروز علي مطهري نماينده مجلس اين سوال را مطرح کرد. روز گذشته علي مطهري درباره ضرورت قرنطينه کردن کانون‌هاي آلوده به ويروس کرونا گفت: طبق نظر متخصصان و تجربه‌اي که در چين رقم خورد، قرنطينه شهر‌ها و کانون‌هاي آلوده در حال حاضر هم مي‌تواند مفيد باشد، ولي کار درست اين بود که همان زمان که ويروس کرونا در قم پيدا شد، قرنطينه اين استان را شروع مي‌کردند تا آلودگي به ساير نقاط کشور سرايت نکند. نماينده تهران در خانه ملت با تاکيد بر اين مساله که بايد بررسي شود که چه عاملي مانع از قرنطينه قم در همان روز اول آلودگي شده است، گفت: بايد مشخص شود چه کساني با چه انگيزه‌اي مانع قرنطينه اوليه قم شدند. آيا وزارت بهداشت در اين باره کوتاهي کرده يا مقاومت‌هايي براساس عقايد عوام‌فريبانه و خرافي در شهر قم وجود داشته است؟ مطهري ادامه داد: در صورت وجود مقاومت‌هايي براي قرنطينه قم، بايد معلوم شود عوامل مخالف چه کساني بوده‌اند؛ مثلا آيا توليت آستان حضرت معصومه در اين قضيه دخيل بوده است يا نه. اين موارد بايد بررسي شوند و اگر کوتاهي صورت گرفته است، مسئوليت جان مردم با آنهاست و حتما بايد پيگرد قضائي انجام شود که چرا عده‌اي در يک کار تخصصي پزشکي دخالت کرده‌اند. عضو فراکسيون اميد مجلس تاکيد کرد: اين سوالات همواره مطرح است که چرا قم همان روز قرنطينه نشد؛ آيا وزارت بهداشت هم همين نظر را داشته است يا آن‌ها خواستار قرنطينه بودند و گروهي مقاومت کردند و اين کار حياتي انجام نشد.
ورود ويروس چند روز قبل از 30 بهمن
نماينده تهران در مجلس در پاسخ به اين سوال که گفته مي‌شود خبر ورود کرونا به کشور با تاخير و همزمان با خبر فوت 2 نفر مبتلا به کرونا در قم اعلام شده است، توضيح داد: 30 بهمن خبر ورود کرونا به قم و فوت 2 نفر اعلام شد. قطعاً ورود ويروس چندين روز قبل بوده است. درباره تاخير يا عدم تاخير در اعلام خبر اطلاعات کافي ندارم. مطهري با تاکيد دوباره درباره ضرورت قرنطينه شهر‌هاي آلوده به ويروس کرونا، گفت: جلوي ضرر را از هر کجا بگيريم منفعت است. الان هم قرنطينه شهر‌هاي آلوده لازم است. البته همکاري مردم در اولويت است. عضو کميسيون فرهنگي مجلس دهم گفت: درباره قرنطينه شهر‌ها متخصصان و پزشکان بايد نظر بدهند. براساس نظر آنها، معتقدم کاري که قبلاً مي‌توانستند با قرنطينه قم انجام دهند و انجام ندادند، وضعيت را به اينجا رسانده است؛ بنابراين براي مهار آن بايد هزينه بيشتر و تلاش چندبرابري صرف شود و خوشبختانه پزشکان و پرستاران ما از جان‌شان مايه گذاشته‌اند و به فضل خدا از اين بلا عبور خواهيم کرد.
محاکمه شوند
تنها علي مطهري نيست که از عدم قرنطينه قم ابراز نارضايتي مي‌کند پيش از او يک عضو فراکسيون اميد با اشاره به نامه دادستان کل کشور به وزير بهداشت که در آن آمده است: «اخلال در نظام سلامت مردم در حد افساد في‌الارض است» گفت: کسي که در قم مانع ايجاد محدوديت‌ها شد و نگذاشت کرونا در نطفه خفه شود، حکمش چه مي‌شود؟ غلامرضا حيدري ادامه داد: گروهي فکر مي‌کردند در هيچ حالي نبايد تخفيفي قائل شد. اما سلامت مردم مهم است و با خيالات نمي‌توان سلامت مردم را به بازي گرفت. در هر حال علما قبول کردند که برخي از نماز جماعت‌ها و نماز جمعه تعطيل شود اما برخي نه. اين نماينده اصلاح‌طلب مجلس تاکيد کرد: شيوع کرونا از قم شروع شد و بايد از قوه قضائيه مطالبه شود که حکم کسي که مقاومت کرد و نگذاشت پيشگيري‌ها و محدوديت‌ها براي اماکن عمومي زودتر شروع شود چيست؟ نمي‌خواهند حداقل از کساني‌ که ابتدا مانع ايجاد محدوديت‌ها شدند سوال و جواب کنند؟ آن هم در شرايطي که تنها راه جلوگيري از شيوع کرونا ايجاد محدوديت براي حضور در اماکن عمومي است.
شهر مذهبي را نمي‌توان قرنطينه کرد!
اما برخي ديگر از نمايندگان نظر ديگري دارند مانند يک عضو کميسيون بهداشت در پاسخ به اين انتقاد عمومي که اگر مسئولان به‌محض تشخيص بيماري در استان‌هاي قم و تهران طرح قرنطينه را اجرا مي‌کردند، امروز همه استان‌ها با آن درگير نبودند، مي‌گويد: هرچند قرنطينه در مواردي از اين دست خوب است، اما ممکن است برخي افراد مبتلا به آن ظواهر و علائم آن را نداشته باشند. به هرحال قم يک مرکز مذهبي بوده که رفت و آمد در آنجا زياد است. يا تهران به‌عنوان پايتخت، افراد زيادي از ساير نقاط کشور در آن حضور دارند. از اين جهت، به نظر مي‌رسد قرنطينه در آن زمان سخت بود. اصغر سليمي تأکيد مي‌کند: اما امروز با توجه به افزايش حساسيت و پذيرش عمومي، مي‌توان کرونا را مهار کرد و به سمت کاهشي پيش برد. شايد در گذشته مي‌توانستيم بهتر عمل کنيم، اما امروز هم دير نيست و اگر مردم طرح قرنطينه خانگي را رعايت نکنند، نمي‌توانيم اين بحران را حل کنيم.