اعتماد عمومی و مساله مدیریت کرونا

يکي از مسائلي که در شرايط بحران مي‌تواند هر جامعه و حکومتي را به‌سلامت از آن وضعيت عبور دهد همراهي مردم با تصميمات دولت است که اين امر هم به‌واسطه اعتماد بالاي مردم به‌دولت و مجموعه نهادهاي حاکميتي، رخ مي‌دهد. همچنين، نوع تصميمات دولت و ناهماهنگي‌هاي دروني در دوره بحران کرونا مي‌تواند به‌کاهش اعتماد مردم به‌مجموعه تصميمات مسئولان ذي‌ربط بينجامد که نتيجه آن کاهش ميزان همراهي مردم با تصميمات اتخاذشده و در نهايت طولاني شدن روند مقابله با اين ويروس است. اولين مشکل در برخورد با بيماري کوويد 19 اين بود که، مسئولان گمان کردند اين بلا امري پزشکي و درماني است، درصورتي که امري اجتماعي محسوب مي‌شود و تصميم‌گيري و ابلاغ راي در مسائل اجتماعي قبل از هرچيز نيازمند مفاهمه و لازمه آن نيز اعتماد است. چون اعتماد مردم کم‌شده، توجه کافي به‌توصيه‌هاي دولت و مسئولان نمي‌کنند که در آن صورت خروجي مساله‌اي که فهم نشده، ناروشن است يا بهم ‌ريخته. البته بهم‌ريختگي و شلختگي در بين مسئولان و تصميماتي که اتخاذ مي‌کنند بي‌اعتمادي را تقويت مي‌کند. براي کنترل بحران اجتماعي، اعتماد اصل است و سرمايه اجتماعي بدون نگاه مسئولان به‌عقب شکل نمي‌گيرد. البته اتفاقاتي در گذشته رخ داده که سرمايه اجتماعي را خدشه‌دار کرده است. اتخاذ استراتژي پيشبرد همزمان اقتصاد و حفظ سلامت از سوي دولت و ريشه‌هاي اصلي دنبال کردن چنين راهبردي از سوي دولت و همتراز بودن اين دو مقوله نيز مساله‌ مورد مناقشه ديگري است. واقعا اين دو همتراز است که تا نان نباشد جاني نيست و برعکس. همترازي يعني هردو مقوله بردوش دولت است. به‌عبارت ديگر دولت بايد در اين زمان هم جان و سلامتي مردم را تامين و هم تمام بار اقتصاد را بدون اتکا به‌مردم حمل کند، يعني بايد معاش مردم را تامين کند. اگر هم پول ندارد و دچار کمبود منابع است، بايد از طريق تعاملات جهاني کسب پول کند، ساختار را اصلاح کند و بودجه را تغيير دهد. در واقع همتراز کردن اين دو به‌اين معنا علمي است. البته ماموريت‌ها در دوران شيوع کرونا تغيير مي‌کند و در اين وضعيت دولت بيشتر تامين‌کننده است و جامعه مصرف‌کننده. توجه به‌نقش گروه‌هاي مردمي و خيرخواهانه و اينکه آيا دولت توانسته در اين دوره بحراني از ظرفيت‌ نهادهاي مردمي در رصد شرايط اقتصادي و کمک‌رساني و فهم بهتر وضعيت جامعه استفاده کند تا تصميم‌گيري‌ها به‌واقعيت‌هاي جامعه نزديک‌تر باشد، مساله‌اي است که بايد مورد‌توجه قرار گيرد. متاسفانه دولت به‌دليل همان فقدان اعتماد حداکثري از اين‌نظر موفق نبود.