تلاش برای زمینگیر کردن ماهان

آفتاب یزد- گروه سیاسی: تلاش جهانی برای یافتن منشا ویروس کرونا واقعیتی غیرقابل انکار است، بسیاری از افکار عمومی از نخبگان و توده‌ها به دنبال مقصرند. درحالیکه دنیا سعی دارد تا به مدارکی مستند در این رابطه
دست یابد، آمریکا به گونه‌ای رفتار می‌کند که انگار از عاملین اصلی خبر دارد. سازمان بهداشت جهانی را متهم به سستی در برابر پیدا کردن منشا ویروس و تکیه کردن به اطلاعات غیر قابل اطمینان چین می‌کند و از طرف دیگر پکن و تهران را متهم به پنهانکاری و عامل نشت جهانی این ویروس.
مرگ دانشمندی که در چین به فعالیت در این زمینه مشغول بود و قبل از آن مرگ پزشک دیگری که برای نخستین بار سخن از کرونا در چین به میان آورد، دست‌آویز بهانه‌هایی شده است. امروز از واشنگتن دی سی گرفته تا پکن مردمی که به طور مستقیم و غیر مستقیم به دلیل کرونا زندگی خود را در وضعیت نامناسب می‌بینند به دنبال عاملینی هستند که عامدانه یا غیرعامدانه، آگاهانه یا غیرآگاهانه، در مسیر گسترش ویروس کرونا نقش داشته اند. از همین رو امروز هر کشوری که در اینباره درست یا غلط متهم به گسترش ویروس شود از لحاظ سیاسی اقتصادی و اجتماعی مورد غضب سایر دولت‌ها و مردمان کشورهای جهان می‌شود کما اینکه تا به اینجا آمریکا توانسته با تبلیغات تا این جو جهانی علیه چین را هموار سازد.
در همین راستا اما از قرار معلوم آمریکا تلاش‌های متقابلی را صورت داده تا بعد از چین انگشت اتهام را به سمت ایران و معرفی آن به عنوان کشوری که این بیماری را در جهان گسترش داده است نیز بگیرد و تا بتواند ناتوانی خودش را در مهار کرونا در افکار عمومی کشورش که موجب نارضایتی گردیده بکاهد و برای این کار بهترین دلیل را هواپیمایی ماهان می‌داند.



> درخواست آمریکا برای تحریم جهانی ماهان
در همین راستا سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا با طرح ادعاهایی بی‌اساس علیه شرکت هواپیمایی ماهان، خواهان تحریم این شرکت از سوی کشورهای جهان شد.
مورگان اورتاگوس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پیامی توئیتری با مطرح کردن ادعاهایی علیه هواپیمایی ماهان ایران در پی شیوع ویروس کرونا نوشت: ماهان ایر منتشر‌کننده سلاح‌های دردسرساز کشتار جمعی است و از تروریسم و حکومت مادورو حمایت می‌کند، همچنین گفته می‌شود که این شرکت هواپیمایی ویروس کرونا را گسترش می‌دهد!
اورتاگوس در تلاش برای ترغیب کشورهای دیگر به حمایت از این موضع غیر قانونی آمریکا علیه یک شرکت هواپیمایی نوشت: با خارج نگه داشتن ماهان ایر از کشورتان، از ویروس کرونا و خطرات تحریم‌ها دوری کنید. در زبان اورتاگوس تهدیدی است مبنی براینکه جهان چه ماهان ایر را به عنوان هواپیمایی کرونا پرور و تروریست محور تلقی کند یا نه، برای جلوگیری از خطرات تحریم آمریکا هم که شده باید از این شرکت دوری کند.
هواپیمایی ماهان خیلی وقت است که به عنوان یک هواپیمایی که هر ازگاهی در لیست تحریم‌ها قرار می‌گیرد مشهور است. سال ۲۰۰۷ بود که به دلیل نقص در مسائل ایمنی در فهرست سیاه اتحادیه اروپا قرار گرفت و پروازهای این شرکت به مقاصد اروپایی لغو شد. اما یک سال بعد نام شرکت از این فهرست بیرون آمد.
اندکی بعد وزارت بازرگانی آمریکا چندین شرکت را به‌خاطر فروش ۳ فروند هواپیمای ساخت آمریکا به ماهان ایر، به مدت شش ماه از برخورداری از امتیازات تجاری دولت آمریکا محروم کرد. هواپیمایی ماهان در سال 2011 هم از سوی ایالات متحده آمریکا تحریم شد.
همین یک سال پیش بود که آلمان اعلام کرد که به دلیل مسائل امنیتی و تردید نسبت به استفاده از هواپیمایی ماهان برای مقاصد نظامی، مجوز این شرکت برای فعالیت در آلمان لغو شده‌است.
همان زمان فرانسه هم از لغو پروازهای شرکت ماهان به مقصد فرانسه به دلیل تحریم‌های جدید وضع شده علیه ایران گفت. اما با تمامی این‌ها ماهان همچنان در سرتاسر دنیا مشغول به فعالیت است چه تحریم‌ها باشد چه نه. اما پرسش اینجاست که حربه جدید آمریکا که در اظهارات سخنگوی وزارت خارجه این کشور دیده شد می‌تواند بهانه ودلیلی برای پایان کامل فعالیت‌های این شرکت
هواپیمایی باشد؟

> ماهان فرصتی برای اعمال فشار بیشتر
مهدی مطهرنیا کارشناس مسائل بین الملل دراینباره به آفتاب یزد می‌گوید: آمریکا در چارچوب محدود‌سازی قدرت و توان ایران در منازعه میان واشنگتن و تهران از
یک سو در پی تحریم فلج‌کننده تهران است و از سوی دیگر از این مطلب یعنی هواپیمایی ماهان و نقشش در تروریست و انتقال ویروس کرونا به عنوان یک آیتم مورد علاقه در جهت اعمال تحریم‌های بین‌المللی بیشتر علیه ایران سود می‌جوید. طبیعتا اگر آمریکا بتواند کشورهای همسو با خود را در ارتباط با نقش هواپیمایی ماهان در مسیر گسترش بیماری کرونا مجاب سازد، می‌تواند زمینه همراهی کشورهای متحد با خود را در این زمینه دیر یا زود فراهم ساخته و اعمال فشار بیشتر برایران را وارد فاز جدیدتری کند.
وی اضافه می‌کند : آمریکا می‌خواهد تا ایران یا در پای میز مذاکره حاضر شود و یا نبرد در زمینه فشارهای بیشتر به تهران ادامه یابد و امروز اشاره به هواپیمایی ماهان فرصتی است برای ریل گذاری در این نبرد از سوی ایالات متحده.
این کارشناس مسائل بین الملل در پاسخ به این سوال که تا چه اندازه امکان تحریم جهانی ماهان وجود دارد، گفت: آنچه که مسجل است اینکه آمریکا و متحدانش حداقل شصت درصد بازار جهانی را در دست دارند و بدیهی است اگر آن‌ها تحریم ایالات متحده را عملی سازند، موجب محدود‌سازی حرکت ایران از منظر هواپیمایی ماهان خواهند شد و از سویی دیگر اگر این پذیرش جهانی علیه ماهان صورت نپذیرد آمریکا می‌تواند در قالب تحریم‌های جدیدتر و اعمال مجازات علیه شرکت‌هایی که با هواپیمایی ماهان همکاری می‌کنند بسیاری را از تداوم همکاری با ماهان باز بدارد. همانطور که دیدیم ایالات متحده حتی شرکت هو آوی چین را به واسطه دورزدن تحریم‌ها در معرض خطرات جدی قرار داد. پس باید بگوییم آنچه از زبان سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بیان می‌شود زمینه‌سازی برای اعمال فشار بیشتر بر ایران در ارتباط با هواپیمایی ماهان نزد افکار عمومی است و طبیعتا هواپیمایی ماهان، امروز یکی از شاخه‌های مورد نظر آمریکا در راستای شکننده تر کردن ایران در ابعاد داخلی، منطقه‌ای و بین المللی است.

> اعمال فشار بیشتر
علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین الملل هم در اینباره به آفتاب یزد می‌گوید : به نظر می‌رسد که برنامه ریزی خاصی برای حمله به ماهان صورت گرفته است. اکنون این برنامه ریزی تا اندازه زیادی به اهداف خودش نزدیک شده است.
بیگدلی در مورد واکنش احتمالی ایران نسبت به این موضوع می‌گوید: این مسئله مربوط به مثلا شورای امنیت نیست که ما بخواهیم
شکایت کنیم.

چرا ماهان؟
محمد علی بصیری- اظهارات اخیر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مبنی بر تحریم جهانی شرکت هواپیمایی ماهان و این درخواست او که دنیا این شرکت را به دلیل اینکه علاوه بر فعالیت‌های نظامی، در شیوع ویروس کرونا در جهان نیز نقش داشته است نادیده بگیرد،باید در راستای فشار حداکثری بر تهران و نهادها و شرکت‌های ایرانی دانست. اما از لحاظ مبنای علمی، حقوقی و هم ارتباطی این ادعا بدون مدرک و بی‌اعتبار است. این درست که بعد از چین ایران آلوده به کرونا شد، اما چین یک ماه قبل از ایران مرکز کرونا بود و اکثر شرکت‌های بزرگ هواپیمایی در آن یک ماه ارتباط خود را با چین حفظ کرده بودند، از جمله شرکت‌هایی اروپایی مثل ایر فرانس، لوفت هانزا، یا شرکت ترکیش ایرلانز که در منطقه، فعالیت می‌کرد.
تعداد پروازها و ارتباطات این شرکت‌ها با چین به مراتب بیشتر از ماهان بود، البته بعد از جدی تر شدن کرونا تمامی این شرکت‌ها پروازهایشان را تقلیل دادند اما این که بلافاصله پروزهارا قطع کرده باشند و فقط ماهان جای آن‌ها پرواز کرده باشد چنین چیزی نیست. ماهان بخشی از این جابه جایی‌ها در زمان کرونا بود. بنابراین حمله امروز به ماهان بیشتر برای افزایش فشارهای حداکثری به حاکمیت ایران است تا موضوع پخش کرونا در جهان. به ویژه اینکه ماهان بعد از اعمال تحریم‌ها علیه ایران، تلاش داشته تا به طرق مختلف ارتباطات با سایر کشورها و برخی تبادلات را حفظ کند.
در ثانی بسیاری می‌گویند قبل از اینکه ایران دچار این ویروس شود برخی از کشورهای عربی نیزخودشان آلوده شده بودند و آلوده شدن آن‌ها ارتباطی با ایران ندارد. کشورهایی که مدعی بودند آلودگی ندارند مانند ترکیه و روسیه امروز یکی از کشورهایی هستند که آلوده ترین‌های به این ویروس هستند اما چون این کشورها در تعارض با آمریکا قلمداد نمی‌شوند، مطرح نشده و بحث تکثیر ویروس از طریق شرکت‌های هواپیمایی آنان مطرح نمی‌شود.
مسئله دیگر موضوع جنگ رسانه‌ای درجهان در بحث کرونا است اتهاماتی که آمریکایی‌ها به چین زدند و بحث غرامت را پیش کشیدند و بعد چینی‌ها به آن‌ها زدند و یا امروز برخی کشورها علیه یکدیگر مطرح می‌کنند یک نوع جنگ رسانه‌ای است در چارچوب همین جنگ رسانه‌ای امروز ماهان مطرح شده است
اما به نظر می‌رسد این هجمه‌ها برای مدتی علیه ایران و این شرکت هواپیمایی ادامه داشته باشد و بعد از آشکار شدن واقعیات از شدت این هجمه‌ها کاسته خواهد شد.