مبارزه‌ها با فساد جز با مُرّ قانون میسر نیست

 
 
 
 


مهم‌تر از همه ريشه‌هاي فساد، بي‌توجهي به امتيازهايي است که در کشور وجود دارد. امتيازهايي که بعضا در رابطه با استخدام‌ها و کارها و موقعيت‌ها و منصب‌هايي که واگذار مي‌شود و همين‌طور در رابطه با انتخابات و رد‌صلاحيت‌ها و امثالهم هم بعضا مسائلي وجود دارد. وقتي مملکت براساس يک معيار و ضابطه کامل، صريح و روشن اداره نشود و پشت سرش هم يک تصميم جدي براي کساني که از آن قاعده و قانون تبعيت نمي‌کنند، اتخاذ نشود، فساد پيش خواهد آمد. درواقع کساني بيشتر مرتکب فساد مي‌شوند که دو چيز داشته باشند؛ در قدرت جايي داشته باشند. مثلا فاميل، پدر، برادر يا شريک پشت پرده‌اي داشته باشد. در داخل نظام با افرادي شريک يا فاميل باشند که از آن شخص سوءاستفاده کنند يا خودشان در منصبي باشند که بدون تقوا و بدون رعايت تدين صاحب آن منصب شده و فعلا از آن موقعيت استفاده مي‌کنند. يا اينکه از اول فاسد بوده و به آن منصب رسيده يا بعد از رسيدن به منصب در اثر هرج و مرج هواي نفس غلبه کرده، رشوه مي‌گيرد و فساد مي‌کند. به نظر مي‌رسد، ضابطه‌مند بودن در منصب‌ها و عزل و نصب‌ها و نظارت بازرسي دقيق در خيلي مسائل مي‌تواند در عدم بروز فساد تاثيرگذار باشد. در مجلس سوم که رئيس کميسيون اصل 90 بودم، اگر تخلف کوچکي از وزير يا معاون وزير سر مي‌زد، بازخواست مي‌کرديم يا از رئيس بازرسي کل کشور مي‌خواستيم تا پاسخگو باشد. به واقع آن روزها همه وزرا از کميسيون اصل 90 احساس رضايت داشتند. کساني که خودشان خوب بودند، احساس رضايت مي‌کردند و کساني که مشکلي داشتند و عنوان مي‌کرديم، خيلي خوشحال مي‌شدند. آن زمان در رابطه با خريد و فروش و واردات و صادرات ارز دولتي مي‌دادند که بعضا سوءاستفاده‌هايي مي‌شد. درحقيقت دو چيز بايد در مملکت از بين برود؛ يکي، پارتي‌بازي‌ها در رابطه با منصب و ديگري ظلم نسبت به کساني که در يک منصب شايستگي دارند و به کار گرفته نشده‌اند. مساله ديگر، بازرسي دائمي است و در قانون اساسي خيلي خوبي که داريم بازرسان مختلفي اعم از بازرسي کل کشور، ديوان عدالت و مجلس گنجانده شده است. يکي از مهم‌ترين وظايف مجلس، بازرسي امور مسئولان است. کميسيوني در داخل مجلس وجود دارد که به تخلفات نمايندگان رسيدگي مي‌کند. از طرفي متاسفانه شاهد سفارشاتي از بالا هستيم و گاهي هم از سوي افراد پولدار که با پول همه مشکل‌شان را حل مي‌کنند و الان هم زياد گفت‌وگو مي‌شود. اينکه افرادي را دستگير مي‌کنند و محاکمه مي‌کنند، رويه خوب و قابل‌تقديري است ولي اگر جدي و دقيق نباشد دنباله همان مسيري است که بوده است. مبارزه با فساد جز با مرّ قانون ميسر نيست. با جنجال و راه‌انداختن سروصدا و بدون محاکمه دارودسته‌ها و سفارشات، مبارزه با فساد شدني نيست. سفارش‌کنندگان يا محاکمه شوند يا اعلام شود چه کساني پشت‌پرده بوده‌اند.