كرونا حريف« مواد» نشد

شيوع ويروس كرونا همه ساختارهاي انسان‌ساز جهان را تحت‌تاثير قرار داد و بسياري از آنها را هم تخريب كرد. دست‌كم همه ما مجبور شده‌ايم در سبك زندگي‌مان تغييراتي به وجود آوريم يا برجسته‌شدن دوركاري نمونه‌هايي از اين تاثيرگذاري بود. دولت‌ها و منابع قدرت نيز گرفتار آثار شيوع اين ويروس شدند؛ چه دولت‌هايي در جهان اول و چه دولت‌هايي در ديگر نقاط دنيا. 
شيوع ويروس كرونا آزموني بزرگ براي همه مدعيان مديريت كلان بوده است و اگر امروز بخواهيم دولت يا حاكميتي را ارزيابي كنيم خوب است ببينيم در مواجهه با ويروس كرونا چه كارنامه‌اي برجا گذاشته است. شايد وضع اقتصادي مردم بسياري از كشورها از مردم ايران در تحريم هم بهتر بود. شايد رفاه بسياري از كشورهاي اروپايي براي ايرانيان رويا مي‌نمود. شايد زندگي در امريكا براي خيلي جهانيان تصويري از يك آرزوي بزرگ باشد اما شيوع كرونا نشان داد جيب پرپول هم كه داشته باشي وقتي اقلام مورد نيازت در دسترس نباشد مهم نيست نام كشورت را در جهان اول مي‌نويسند يا در جهان سوم! با همه اين اوصاف و در شرايطي كه برخي كشورها خيلي خوب توانستند شيوع كرونا را مديريت كنند اما گزارش رسمي دفتر مبارزه با جرم و موادمخدر سازمان ملل از بررسي فعاليت 6 ماهه اخير تجارت موادمخدر و روانگردان نشان از آن دارد كه شيوع ويروس كرونا براي سوداگران مرگ بسيار خوب بوده است؛ به عبارت ديگر شيوع كرونا عملا نتوانسته چرخه گسترده سوداگران را كند كرده يا تخريب كند و در مواردي به حركت آن كمك كرده است. نخستين فرض اين است كه به سبب درگيري دولت‌ها براي مهار ويروس كرونا و اعمال مقررات و محدوديت‌هاي لازم براي پيشگيري از شيوع بيماري كوويد19 عملا روزنه‌هاي مختلفي براي فعاليت امن‌تر سوداگران مرگ در زمينه ترانزيت فراهم شده است. آنچه بيش از هر چيز از رابطه اخير شيوع كرونا به عنوان يك عامل مخرب ساختارها و موادمخدر مي‌توان برداشت كرد با بخش ديگري از گزارش سازمان ملل گره خورده است. در گزارش سازمان ملل به اين نكته اشاره شده است كه به سبب شيوع بيكاري ناشي از پاندمي كوويد 19 شبكه‌هاي فعال در تجارت مرگ از خيل بيكاران به نفع اقتصاد خود بهره‌ گرفته‌اند و چون توانايي پرداخت دستمزد داشته‌اند بسياري از بيكاران را به خدمت گرفته‌اند. از سوي ديگر از آنجا كه بيكاري و فقر بر بسياري از مردم چيره شده عملا متقاضيان و پناهندگان به مواد افيوني و روانگردان نيز بيشتر شده است. بنابراين‌ بار ديگر مي‌توان نقش موثر مولفه اقتصادي در چرخه فعاليت سوداگران مرگ را ملموس ديد. موضوعي كه در مبارزه با آن دستكم در ايران به ‌شدت كمتر به آن توجه شده است. در ايران همچنان مهم‌ترين محور مبارزه هدف‌قراردادن چرخه ترانزيت و توليد است و مواجهه با قربانيان اعم از خرده‌پاها و مصرف‌كنندگان. ايران گرچه مدت‌هاست قانون مبارزه با پولشويي تصويب كرده است اما به سبب عدم پيوستن به معاهدات جهاني از جمله اف.اي.تي.اف همچنان نمي‌تواند چرخه اقتصادي موادمخدر را به شفافي و صراحت هدف قرار دهد. شيوع ويروس كرونا اينك به آزموني پيش روي مبارزان با سوداگران مرگ تبديل شده است زيرا عملا اين چرخه معيوب از اين ويروس عالمگير در امان مانده است. اين در امان ماندن به مولفه‌هاي اقتصادي اين چرخه نزديك است. پس اگر واقعا تلاش‌هاي‌مان را معطوف به مبارزه با اين بلاي خانمان‌سوز كرده‌ايم و بنا داريم قربانيان اين بلا را كمتر و كمتر كنيم بايد بيش از گذشته به هدف قراردادن چرخه اقتصادي موادمخدر و روانگردان تمركز كنيم. تا چرخه‌هاي اقتصادي اين سوداگري هدف قرار نگيرد وضع ما همين است و حتي پديده‌اي عالمگير هم نمي‌تواند حريف آن شود. مثل موضوع مديريت و چگونگي اداره وضعيت پيش‌آمده براثر شيوع كرونا. دست‌اندركاران مبارزه با موادمخدر نيز بايد به اين موضوع توجه كنند كه چگونه اقتصاد موادمخدر توانسته حاشيه امن اين چرخه را در برابر يك وضعيت ساختارشكنانه تضمين كند.