روزنامه آفتاب یزد
1399/04/12
سال تحصیلی گذشته بار علمی‌برای دانش آموزان نداشت!
آفتاب یزد- می‌گل هشترودی: سال تحصیلی گذشته با مشکلات فراوانی رو به رو بود که از جمله آن می‌توان به تعطیلی‌های پی در پی مدارس اشاره کرد؛ این موضوع سبب شده بود تا دانش آموزان به طور کلی از تحصیل جا بمانند. در نهایت هم در اسفند ماه سال گذشته با فراگیری ویروس کرونا تیر خلاص بر آموزش حضوری زده شد و دانش آموزان رسما خانه نشین شدند. از طرف دیگر برای اولین بار در کشور آموزش مجازی راه اندازی شد که با اعتراضات و مشکلات فراوانی رو به رو بود. این مشکلات از روز اول آموزش مجازی شروع شد و تا امتحانات پایان ترم نیز ادامه داشت، در نهایت هم به قدری حواشی مربوط به سامانه شاد و آموزش مجازی پررنگ شد که کارشناسان را به این باور رساند که سال تحصیلی گذشته بار علمی‌برای دانش آموزان به همراه نداشته است. این در حالی است که به دلیل شیوع مجدد کرونا به نظر می‌رسد سال تحصیلی آینده نیز از همین قائده مستثنی نخواهد بود، هر چند رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفته بود:« در سال تحصیلی آینده در مناطق قرمز آموزش‌های ما عمدتاً در بستر مجازی خواهد بود و در کنار آن آموزش‌های تلویزیونی را نیز خواهیم داشت. آموزش در مناطق زرد به صورت ترکیبی یعنی استفاده از بستر فضای مجازی و حضور دانش‌آموزان در مدارس انجام خواهد شد. در کنار این آموزش‌ها، آموزش‌های تلویزیونی را نیز خواهیم داشت. همچنین بحث توانمندسازی معلمان برای اینکه بتوانند از بستر فضای مجازی بهره‌برداری بهتری داشته باشند، در دستور کار ما خواهد بود. در مناطق سفید، آموزش‌ها به صورت حضوری است که عمدتا مناطق کم‌جمعیت، روستایی و عشایر ما جزو مناطق سفید هستند و با توجه به شرایطی که دارند می‌توانیم در این نقاط آموزش حضوری را داشته باشیم. برنامه‌ریزی ما به صورتی است که آمادگی داریم از همه بسترهای مجازی، تلویزیون و حضوری برای ادامه و تداوم جریان آموزشی کشور استفاده کنیم. بنابراین هر زمان که شرایط مناسب باشد قطعا می‌توانیم متناسب با بسترها تغییر رویه دهیم.» اما به نظر می‌رسد در پائیز و زمستان که به گفته متخصصان امکان شیوع موج جدید کرونا بیشتر میشود و از طرف دیگر نگرانی‌ها در خصوص بیماری آنفلوآنزا نیز به آن اضافه خواهد شد، مجددا عمده آموزش‌ها در بستر فضای مجازی صورت پذیرد. با این حال باید مشکلات سال تحصیلی گذشته مورد ارزیابی قرار بگیرد تا از بروز دوباره آن جلوگیری شود. برای بررسی این موضوع با احسان حضرتی، کارشناس آموزشی به گفت و گو نشستیم که در ادامه مشروح آن را می‌خوانید.سال تحصیلی گذشته را چطور ارزیابی می‌کنید؟
فکر میکنم سال تحصیلی گذشته، سال بسیار سخت و فراموش نشدنی بود. هم برای معلمان،هم دانش آموزان و هم خانواده‌ها. شما ببینید از پاییز سال گذشته، مسائل سیاسی پیش آمده، آلودگی‌های هوا، مشکلات جوی و در نهایت همه گیری ویروس کرونا، بیشترین ضربه ممکن را به سیستم آموزشی زدند. این نکته را هم اضافه کنم که اگه فکر کنیم که قبل از شروع قرنطینه، بقیه مسائل ربطی به سیستم آموزشی نداشته، این یک اشتباه بزرگ است، به هرحال هر تعطیلی یا حاشیه ای، به طور عمد یا غیر عمد سیستم آموزشی ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد که عمده آن، تاثیر منفی است.
کمی‌درباره این تاثیرات منفی توضیح بدهید؟
خیلی ساده بگویم، یعنی با هر اتفاقی ضربه جدی به روند تدریس معلمان، روند یادگیری دانش آموزان و از همه مهمتر ارتباط بین اولیای مدرسه و دانش آموزان وارد میشود. وقتی یک سری تعطیلات ناخواسته و ناگهانی به عنوان آلودگی هوا، مشکلات جوی به وجود می‌آید، یک معلم برنامه تدریسش دچار وقفه میشود و برای رسیدن به حد نصاب کتاب برای امتحانات مجبور به تدریس پرفشار است که خود این مسئله، حواشی مختلفی به وجود می‌آورد.
و این حواشی تاثیر منفی دارد. روحیه دانش آموز و روحیه معلم، اینها در روند یک سیستم آموزشی بسیار تاثیر گذار است و اگر اینها روحیه خود را بنا به هر دلیلی حالا میخواهد مسائل سیاسی باشد یا یک قرنطینه اجباری، از دست بدهند،
بهرحال تاثیر منفی برای آموزش و یادگیری
دارد.
همه گیری ویروس کرونا و تعطیلی مدارس چه تاثیری داشت؟
بیشترین و جدی ترین ضربه را همین همه گیری بیماری کرونا زد. کسی تصور این چنین هجومی‌را نداشت و کسی هم آماده آن نبود.اقتصاد ما ضربه خورد،فرهنگ ما ضربه خورد، سیستم کشور دچار اختلال شد. سیستم آموزشی هم در این زمینه ضربات جدی را متحمل شد. مدارس تعطیل شدند، پس از یک هفته تصمیم به آموزش آنلاین گرفته شد. خود این تصمیم حاشیه‌هایی به همراه داشت. گروه تشکیل بده، معلم را هماهنگ کن، دانش آموز را پیدا کن خانواده اش را در جریان بگذار، فیلم یا فایل آموزشی را تهیه کن، حواست به همه چیز باشد و حواشی زیاد دیگری به علاوه اینها، مشکلات اقتصادی خانواده‌ها برای داشتن گوشی هوشمند و یا اخلاق خاص برخی خانواده‌های دیگر مبنی بر نوع استفاده از گوشی توسط فرزندانشان، خود داستان مفصل و غم انگیزی است.
بزرگترین مشکلات آموزش مجازی که اجباری شده بود را در چه می‌دیدید؟
اول من یک نکته ای رو عرض کنم، این کلمه اجباری شدن برای آموزش مجازی، حرف خوبی نیست.
آموزش مجازی اجباری نشد. آموزش مجازی بخشی از روند آموزشی مدارس شده و یک نیاز بوده همیشه. اما خب هیچکس به آن توجه نمی‌کرد و شرایط باعث توجه ویژه شد. ما نیاز داشتیم به سیستم آموزش مجازی، باید زودتر به سراغش می‌رفتیم ولی مسائل زیرساختی و مالی مانع آن میشد. همه گیری مسئله کرونا و تعطیلی اجباری مدارس مجموعه آموزش و پرورش را مجاب کرد به انجام این کار که البته با مشکلات فراوانی همراه بود.
به نظر شما این مشکلات چه بود و مقصر اصلی چه کسی یا سازمانی بود؟
خب مهمترین مشکل زیر ساخت‌ها و نبود امکانات بود. شما تهران یا مراکز استان‌ها را نبینید، در بسیاری از مناطق کشور این امکانات اولیه وجود نداشت. نه می‌توان گفت آموزش و پرورش مقصر است نه خانواده‌ها و دانش آموزان. این مشکلات به دلیل ناگهانی شدن این اتفاق سریع خود را نشان داد. هیچکس تجربه این کار را آن هم اینطور گسترده نداشت و باید تلاش میشد تا مشکلات آن رفع شود.
معلمان محترم بنا به سابقه یا سن و سال خودشان چندان با این فضا آشنا نبودند و این خود به خود مسائلی را به وجود آورد.
دانش آموزان چندین قدم از سیستم آموزشی در فضای مجازی جلوتر بودند و این خودش مشکل دیگری بود. سخت بود ایجاد هماهنگی و احتیاج به زمان داشت. واقعا صبوری معلمان و همراهی دانش آموزان و خانواده‌هایشان قابل تقدیر است. هر چند در این میان برخی خانواده‌ها تا حدود زیادی قدر ناشناسی می‌کردند و طلبکارانه با معلمان و اولیای مدرسه رفتار می‌نمودند.
کمی‌بیشتر در خصوص مشکلات آموزش مجازی توضیح بدهید؟
سیستم آموزش آنلاین باعث شد تا حدود زیادی حریم خصوصی
معلمان در اختیار دانش آموزان و خانواده‌هایشان قرار بگیرد. در این میان خانواده‌های کمی‌بودند که در هر زمانی که دلشان می‌خواست با معلمان تماس می‌گرفتند و عرض داشتند! یکی دنبال رفع مشکل فرزندش بود و دیگری ساعت 12 شب از معلم می‌پرسید چرا سوال کم داده است ! از طرف دیگر امسال در ایام عید هم معلمان سخت مشغول آموزش و امتحان بودند و به طور کلی این روند آموزش مجازی باعث تغییر روند سیستم همه شد.
به نظر شما سال تحصیلی گذشته بار علمی‌برای دانش آموزان به همراه داشت؟
به جرات میگویم، خیر ! دانش آموز باید سر کلاس با معلم مباحثه کند تا مطالب را مفهومی‌و عمیق درک کند. موضوع این نیست که معلم در آموزش آنلاین نمی‌تواند تدریس درست داشته باشد یا دانش آموز متوجه نشود، نه، مسئله این است که برخی دروس مانند ریاضی،فیزیک، شیمی، هندسه و ... نیاز به حضور در کلاس و مدام حل کردن تمرین دارد و دروس حفظی نیز نیاز به مباحثه مفهومی‌دارد. البته بگذارید این نکته را بگویم که شاید چون تازه با این سیستم روبه رو شده ایم اینطور فکر می‌کنیم. قطعا با برطرف شدن مشکلات آن، این گونه حواشی نیز از بین می‌رود.
به نظر شما آموزش آنلاین با پیام رسان‌ها بیشتر بازده داشت یا شبکه شاد؟
شبکه شاد خودش یک معضل بود. عجولانه برنامه اش را نوشتند و گفتند بروید در شاد ! اما همین شاد حجم اینترنت را میگرفت، حتی وُویس هم نمیشد ارسال کرد، چه برسد به ویدیو و فایل درسی. به همین دلیل مدارس به سمت پیام رسان‌های دیگر اعم از واتس آپ و اسکای روم رفتند و اتفاقا از آنها نتیجه و بازخورد گرفتند. هم مدارس راضی بودند هم معلمان هم خانواده‌ها. اگر آموزش و پرورش به برنامه شاد رسیدگی کند و ایراداتش را برطرف کند، شک نکنید می‌تواند نیازهای آموزش مجازی را برطرف کند.
در حال حاضر که کرونا با اوج و فرود همراه است، ممکن است سال تحصیلی آینده نیز کلاس‌ها به صورت آنلاین برگزار شود، به نظر شما چه اقداماتی باید صورت گیرد تا با مشکلات قبلی رو به رو نباشیم؟
همین سیستم شاد را مشکلاتش را برطرف کنند، معلمان را آموزش دهند، خانواده‌ها همراهی کنند، زیرساخت اینترنت‌ها را قوی تر کنند. به هرحال سال تحصیلی آینده، ترکیبی خواهد بود. هم آموزش مجازی دارد هم آموزش حضوری. نیاز به همراهی همه افراد درگیر در این مسئله دارد. احساس میکنم آموزش مجازی در سال آینده مشکلات کمتری دارد، زیرا این تجربه ناگهانی را به خوبی پشت سر گذاشته ایم.
با توجه به اینکه آموزش آنلاین برای اولین بار در کشور ما اتفاق می‌افتاد، به صورت کلی این شبکه را چطور ارزیابی می‌کنید؟
هم اولین بار، هم ناگهانی، اما هم مدارس هم خانواده‌ها به خوبی از پس آن برآمدند و همکاری خوبی شکل گرفت. به همین خاطر احساس میکنم حتی کسانی که در مقابل این سیستم مقاومت می‌کردند، متوجه شده‌اند که این یک نیاز برای کشور ما بوده و همکاری همه جانبه به نفع همه است. آموزش مجازی یک بازی برد-برد محسوب میشود.
اگر نکته دیگری مد نظرتان هست، بفرمائید.
وقعیت این است که در زمان شیوع کرونا به کشور نمیشد آموزش را تعطیل کرد. کودکان کلاس اولی تا نوجوانان سال آخری آسیب دیدند. اما اگر می‌گفتند سال تحصیلی تجدید شود،آسیب‌ها بیشتر میشد. باید با کمترین آسیب این سال تحصیلی را به پایان می‌بردند و به نظر بهترین راه را انتخاب کردند. امیدوارم سال آینده با کمترین مشکلات ممکن در امر آموزش مواجه شویم.
سایر اخبار این روزنامه
ممنوعیت بلوکه‌کردن بخشی از تسهیلات اعطایی توسط بانک‌ها
سال تحصیلی گذشته بار علمی‌برای دانش آموزان نداشت!
ناکامی شراکتی در حل معضل مسکن!
ادعای وزیر مسکن: افزایش 600 درصدی مسکن مصداق ندارد!
انزوای آمریکا بزرگترین دستاورد نشست مجازی شورای امنیت
نشستی با دو چهره
کرونا هنوز نرفته است
شهروند خبرنگاران خودخواه
فقط تذکر دادید؟
ریشه کنی «ریشه دوانده ناخوانده»
پیام تسلیت و دستور رهبر معظم انقلاب درپی آتش سوزی یک مرکز درمانی
