ايران؛ کنيا و سريلانکا نيست

چين بزرگ‌ترين قدرت تجاري جهان است و دومين قدرت اقتصادي بين کشورهاي جهان است. بنابراين انعقاد قرارداد 25ساله تجاري ميان ايران و چين درحالي‌که با بزرگ‌ترين اقتصاد جهان و اروپا ارتباطي ندارد مي‌تواند بسيار مفيد باشد. از سوي ديگر، چين همکاري بازرگاني با ايران داشته است و جز مشتريان نفتي ثابت ايران بوده است. ترديدي نيست که تجارت با ايران را انجام مي‌دهند. اگر چيني‌ها در اين قرارداد انصاف را رعايت کنند مي‌تواند اين يک قرارداد خوب براي ايران باشد. البته بايد گفت که زماني مي‌توان از مفيد بودن يک تجارت صحبت کرد که يک نمونه مقايسه‌اي در کنار آن داشته باشيد اما در حال حاضر هيچ کشوري توان چنين تعامل و سرمايه‌گذاري‌اي را در ايران ندارد، بنابراين بايد ديد که آيا چين از اين وضعيت بدون رقيب سودجويي مي‌کند و يا انصاف را در راس امور قرار مي‌دهد. مشکل ايران اين نيست که چرا با چين همکاري و قرارداد تجاري امضا مي‌کند. مشکل اينجا است که ساير کشورها نمي‌توانند با ايران مراوده داشته باشند و تنها گزينه براي کشورمان در حال حاضر چين است. برخي نيز در کمال بي‌انصافي اعلام مي‌کنند که چرا ايران فرصت را از دست داده و چين سرمايه‌گذاري خود را به پاکستان و گوادر برده است و حالا که موقعيت براي همکاري تجاري ايران و چين فراهم شده باز هم انتقاد و اعلام نگراني مي‌کنند. در وراي اين اظهارنظرهاي ناسنجيده، صرفا بايد به نحوي مراوده کرد که منفعت ايران نيز به‌صورت کامل حفظ شود. چيني‌ها به اين علت امروز مورد انتقاد قرار مي‌گيرند که در چند نقطه جهان از جمله سريلانکا، کنيا و پاکستان بنادر و مراکز تجاري بزرگي تاسيس و سرمايه‌گذاري کرده‌اند اما کشور مبدا نتوانسته است به تعهدات خود پايبند باشد و چين در قبال مطالباتي که داشته امتيازاتي از کشور مبدا گرفته است. برخي مي‌ترسند اين اتفاق در ايران نيز تکرار شود. در صورتي که ايران وضعيت بهتري نسبت به اين کشورها دارد و در چنين موقعيتي گرفتار نمي‌شود و حتي اگر نتواند هزينه‌هاي سرمايه‌گذاري را تسويه کند راه‌هاي مبادله‌اي زياد ديگري با يکديگر دارند که هيچ‌گاه کار به آنجا کشيده نشود. ايران، کنيا و سريلانکا نيست و چنين اتفاقي قطعا رقم نخواهد خورد. ايران به‌خوبي مي‌داند چگونه با چين مراوده داشته باشد تا گرفتار نشود. بنابراين به عقيده من اين نگراني اصلا وجود ندارد و اگر انصاف رعايت شود اين همکاري مي‌تواند مثبت و مفيد نيز باشد.