احیای امید اجتماعی با بخشش

حسین شیخ
مددکار اجتماعی




زمانی که در اینترنت واژه اعدام را جستجو می کنیم
بیشتر از هر نوع مطلبی اعدام را از جنبه
حقوقی و جزایی بررسی نموده اند که البته باید طبیعی هم باشد چون پرونده های مختلفی در کشور پس از چند جلسه دادگاه و نهایتا اعاده دادرسی منجر به رای اعدام می شوند، عملی که در واقع عکس العمل قانون مجازات اسلامی به عملکرد فرد متهم است. گذشته از جنبه های حقوقی و آئینی در مورد حکم اعدام بهتر است این واقعه را از دیدگاه اجتماعی نیز بررسی نماییم؛ چرا که از نظر جامعه شناسی جامعه متشکل از چندین خانواده است و سبک زندگی و اعمال خانواده ها تاثیر مستقیم در جوامع دارد .
به همین دلیل زمانی که فردی در یک خانواده با هر گونه اتهامی مشمول حکم اعدام می شود بی شک اطرافیان وی در خانواده خواه فرزند و همسر خواه پدر و مادر از لحاظ روحی ، روانی و فیزیکی و سلامتی درگیر این واقعه می شوند، با این حال آمارها حاکی از آن است که بیشترین اجرای این حکم در کشور در رابطه با افراد بیست تا چهل سال است، افراد بسیاری در قالب خیریه و گروه های مردمی و همچنین افراد سرشناس مانند ورزشکاران و هنرمندان برای توقف حکم اعدام وگرفتن بخشش از اولیای دم فعالیت داشته
اما در خصوص اینکه تا چه حد تمامی این فعالیتها نسبت به کل احکام جاری اثربخشی داشته یا خیر آمار دقیقی وجود ندارد.
سوالی که در این بین مطرح می شود این است که تلاش برای زنده نگاه داشتن افرادی که با بررسی جرم ایشان در دادگاه نهایی ترین حکم یعنی «اعدام » صادر شده برای چیست؟
در کنار اهمیت جان انسان برای بقا و بازگشت به زندگی مسئله دیگری وجود دارد و آن «امید اجتماعی» است، امیدی که سایه شوم کینه را در مرحله اول از خانواده و سپس از جامعه می زداید و مفهوم بخشش را جایگزین آن می کند. امید اجتماعی مقوله ایست که بسیاری از اقشار جامعه اعم از مددکاران و روانشناسان در پی احیای آن و همچنین پاسداری از آن هستند و در مقابل وجود حکم اعدام فراتر از چگونگی صدور و دلایل آن جزو اتفاقاتی است که در مقابل این تلاش ها
قرار می‌گیرد.
در زمان نوشتن این یادداشت خبر فوت یکی از اقوام را شنیدم که پسر ۲۸ ساله اش که سالها پیش در درگیری سختی اشتباهی بزرگ را مرتکب شده پس از چند سال رفت و آمد به دادگاه در زمستان ۹۸ مشمول اجرای
حکم شد و دیروز پدر
از غم پسر دق کرده و بر اثر ایست قلبی فوت می‌کند ، این اولین بار نیست که پدر و مادری داغ دار از غصه فرزند سکته کرده یا بیمار می شوند و آخرین بار نیز نخواهد بود، با این حال به نظر می رسد برای تقویت امید اجتماعی باید راه های موثری را برای دوری از اعدام و تشویق جامعه به بخشش انتخاب کرد و در این بین فعالین مدنی نقش پر رنگی را ایفا می کنند، باید یاد بگیریم بدون کینه و با امید زندگی کنیم تا بتوانیم این موضوع را به فرزندانمان هم بیاموزیم و جامعه ای عاری از خشم و کینه داشته باشیم.