روزنامه ابتکار
1399/04/26
دیالیز سیاست و ریکاوری بودجه امین جمشیدزاده *
بحث کسری بودجه دولت این روزها در جراید پرتیراژ، رسانهها و شبکههای اجتماعی داغ شده است مسئلهای که به دلیل تحریمهای یکجانبه و افراطی ایالات متحده آمریکا که با خروج آشفته و مغافصهای خود در ۱۸ اردیبهشت ۹۷ از برجام باعث تروریسم تمام عیار اقتصادی و پزشکی علیه ملت نستوه و نیک اندیش ایران و دولت تلاشگر و خدوم ایران در بحبوحه مقابله با ویروس منحوس کرونا به علت کاهش بیش از حد درآمدهای نفتی بواسطه اعمال تحریمها، سبب تورم، گرانی، شیب تصاعدی ارز در بازار، افزایش ضریب جینی و کاهش قدرت خرید جیب قاطبه مردم جامعه شده است؛ انتشار اوراق بدهی گزینهای است که دولت در کنار عرضه سهام شرکت ها و فروش اموال خود برای تامین کسری بودجه امسال معرفی کرد، به گفته رئیس کل بانک مرکزی دولت به انتشار اوراق بدهی به عنوان گزینه جدید خود متوسل خواهد شد. اعلام حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دولت در حالی اتفاق افتاد که در زمان تصویب بودجه ۹۹ مسئولان ذیربط تاکید داشتند ارقام تضمین شده بوده و محقق خواهد شد. تا آنجا که فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد۵۰ هزار میلیارد تومان بابت فروش و واگذاری اموال و املاک دولت را با گرفتن اختیاراتی تضمین کرده بود یا تردیدی برای درآمد مالیاتی وجود نداشت اما اکنون فقط نفت نیست که وصول و محقق نمی شود بلکه حتی درآمدهای تضمین شده در خلال کرونا و تحریم توامان هم زیر سوال رفته است. حالا قریب به ۴ ماه از سال جاری در حال سپری شدن است و آنچه از چندی پیش اعلام شد نشان داد که کسری بودجه سنگینی در انتظار دولت است که البته ارقام متفاوتی تا ۱۵۰ هزار میلیارد و بیشتر تخمین زده شده است. تازهترین اظهار نظر وزیر اقتصاد دولت متبوع دوازدهم که به جراید و رسانهها اعلام کرده حاکی از این است که کسری بودجه حدود ۱۴۰ هزار میلیارد تومان است و راهکار ارائه شدن از سوی ایشان به شکلی مشروط است به گونهای که به رسانهها گفته است: اگر بتوانیم درآمدهای جدیدی را بوجود آورده و با یک اصلاح ساختار برخی هزینهها را کاهش دهیم می توان کسری بودجه را به شکل قابل توجهی پایین آورد.بنابراین دولت چنانچه نتواند درآمد جدید و یا اصلاح ساختار به زعم خویش در بحبوحه تحریم و کرونا صعب و دشوار است در فرصت باقی مانده داشته باشد و ایجاد کند را برآورده نسازد به طور حتم کسری بودجه قابل توجهی در انتظار دولت خواهد بود. طبق این پروتکل اقتصادی پیشنهادی دولت ۱۷۶ هزار میلیارد تومانی که در بودجه برای واگذاری دارایی مالی پیشبینی شده؛ حتما با ارقام سنگینتری همراه می شود و باید بازار بورس منتظر عرضههای بیشتر و سنگینتر شرکتهای دولتی یا از سوی دیگر فروش اوراق باشد. اینکه در ادوار گذشته و دولتهای قبل تنها در دولت اقتصاد ریلگذاری اقتصاد درست و بهینه بوده است به این دلیل بوده که تیم اقتصادی پیشنهادی رئیس دولت اصلاحات کارکشته، توانمند و با تحصیلات آکادمیک و عمل گرا بوده اند تا اهل شعار و خطابه و مشاوران خبره و نخبه اقتصادی که در کنار وزرای اقتصاد دو دولت اصلاحات از ۷۶ تا ۸۴ بودهاند و به دولت راهکارهای سازنده و برنامه جامع و تدوین شده برای بهبود و رشد منحنی تراز اقتصادی در آن دوره ۸ ساله از جانب آنها پیشنهاد شده و به بوته آزمایش و واکنش درآمده و عملیاتی شده است و پسرفت دیگر دولتهای ماقبل و پس از آن به دلیل ضعف بنیادی و ناکارآمدی این هسته و شاکله اقتصادی و بهره نبردن از نخبگان اقتصادی، اساتید دانشگاه، جامعهشناسان و روانشناسان اقتصادی بازار به عنوان مشاور و اتاق فکر در کنار این مرکز ثقل و نبض حیات جامعه بوده است.
درست زمانی که کلیه ها به درستی کار نمیکنند میتوان با فرآیندی به نام دیالیز مواد زائد و مایعات اضافی را از خون جدا کرد. در یکی از مرسومترین انواع دیالیز به طور معمول خون وارد یک دستگاه میشود تا عملیات تصفیه روی آن انجام شود؛ در حالت طبیعی کلیه ها مسئول تصفیه خون هستند.
در کالبد انسان و به ویژه در علم آناتومی و فیزیولوژی کلیه دستگاهی با کارکردی بنیادی و اساسی است و نقش تصفیه خون و آنالیز مواد در بدن در این دستگاه حساس انجام می شود و وقتی کلیه نتواند این عملکرد اصلی خویش را به سامان رسانده و انجام دهد پزشکان مجبورند برای عمل تصفیه خون متوسل به دستگاه مصنوعی دیالیز شوند که عمل تصفیه و پالایش خون را انجام دهد و هرچند این قضیه معایب خاص خود را نیز دارد اما تنها آلترناتیو و جایگزین همین است و چارهای نیست؛ در کالبد سیاست هم کلیه سیاست همان وزارت کشور است که وقتی نتواند کارکرد اصلی خویش را نتواند درست انجام دهد نیاز به دیالیز پیدا میکند. که در اعتراضات آبان ۹۸ بر سر بحث گران شدن قیمت حاملهای انرژی «بنزین» شاهد نقش ضعیف این وزارتخانه کلیدی و مادر در به سامان کردن اوضاع و عدم تعادل و ثبات بودیم که منجر به آشوب و خسارات مالی و جانی به زیر ساختها و خسران برای جامعه و بهرهبرداری برای دولتهای مرتجع با نظام ما و خوراک خبری برای بلوا و جنجال سازی شبکههای معاند آن ور آبی شد که در این راستا علی مطهری نماینده اسبق مجلس دهم به صراحت نقش ضعیف وزارت کشور و در راس آن وزیر کشور را در این آزمون و خطا پر رنگ دانست و وزیر به مجلس احضار شد و نمایندگان از پاسخهای وی قانع نشدند و اکنون همتای اصولگرای وی در مجلس یازدهم اردشیر مطهری باز همان مسائل را درخصوص ضعف بنیادی و کارکردی وزارت کشور و وزیر با احضار مجدد وزیر و ورود به مسئله اعتراضات بنزینی ۹۸ مطرح کرده است. طبقاتی شدن جدید جامعه ایرانی بر اساس مدل احمدینژاد و ایده پوپولیسم در انتخابات ریاست جمهوری کاری بود که در ۳ تیر ۸۴ احمدینژاد آن را از حالت تئوریزه به صحنه میدانی آورد و شالوده آن را بنیان نهاد و با جراحی به اصطلاح اقتصادی تیم اقتصادی اش و در صدر آن شمسالدین حسینی وزیر اقتصاد وی «طرح هدفمندی یارانهها» و با آزادسازی حاملهای انرژی «بنزین» و طرح مسکن مهرش به پیشنهاد وزیر مسکن «علی نیکزاد» به زعم خویش کاری برای طبقات ضعیف و کمتر برخوردار جامعه انجام داده است کارستان؛اما غافل از اینکه این قبیل شعارهای کلی و کارهای پوپولیستی از مبانی پوپولیسم در کشورهای آمریکای لاتین «ونزوئلا، بولیوی و کوبا» بوده است و احمدینژادی برخلاف اسلاف کمونیست خویش«هوگو چاوز، اوو مورالس و فیدل کاسترو» در دورهای در ایران آن را پیاده و اجرایی کرد که دوره سوسیالیسم در دنیا به پایان رسیده بود و این قبیل امور عوامگرایانه را با تزریق سرسام آور و قیمت بالای نفت که تا مرز۹۰دلار رفت و اعانهای که حاکمیت داد عملا به انجام رساند که در سال های پایانی دولت دهم شاهد تورم و گرانی افسار گسیخته و مهار نشدنی در جامعه بودیم و صف های عریض و طویل برنج که خود گویای نمونه ای از آن مسائل است و باعث ظهور طبقه ای نوظهور و نوپدید در جامعه به قول احمد غلامی به نام «کارگرمندان» شد؛ طبقهای که پراکنش گستردهای دارد و از مواجهه و درهم آمیزی دو طبقه از طبقات مهم اجتماعی کارگران و کارمندان بوجود آمده است که اکنون به قدرتی فائقه و آتشین در اثرگذاری و ایجاد رخداد های اجتماعی مبدل شده است و با آگاهی از وضعیت اقتصادی نه چندان مطلوب خود درصدد و درپی احقاق حق و حقوق اجتماعی خویش برآمده است؛ سربرآوردن احمدینژاد جز با توسل به عوامگرایی و پوپولیسم و بسیج کردن توده «دهقانان و روستاییان» امکانپذیر نبود و حالا در سودای مجدد رسیدن دوباره به کرسی شیک و خوش آب و رنگ پاستور در۱۴۰۰است و از حالا برای تصاحب آن دورخیز کرده است و غافل از اینکه دو بار در ۳ تیر ۸۴ و در ۲۲ خرداد ۸۸ آن را آزموده است و مردم نیز دست وی را خوب خواندهاند و سنگ بزرگ نشانه نزدن روایت سودای خام این روزهای اوست. آنچه این روزها میتوان درباره جامعه ایران مشاهده کرد این است که جامعه ایرانی، جامعهای طبقاتی ستیز بوده و در این گریز و گزیر نیازمند یک جامعه باز در مروت با دوستان و مدارا با دشمنان برای برون رفت از وضعیت موجود که با تروریسم تمام عیار اقتصادی ایالات متحده و رئیس جمهوری متوهم و افراط گرای آن که با خروج یکجانبه از بر جام در ۱۸ اردیبهشت ۹۷ یک جنگ تمام عیار اقتصادی و پزشکی علیه ملت نستوه و قهرمان و دولت پرتلاش جمهوری اسلامی ایران اعمال و تدوین کرد و به صحنه آوردن مجدد عامه مردم و انتخاباتی پرشور در افق آینده ۱۴۰۰ است.
* فعال سیاسی اصلاحطلب
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از میزان رعایت و اثرگذاری محدودیتهای اخیر کنترل شیوع کووید19 در پایتخت گزارش میدهد
محمدرضا ستاری
چابهار و مزیت استراتژیک فراموش شده
آیا مردم از نمایشگاه کتاب آنلاین استقبال میکنند؟
کتابها روی قفسههای سست صفر و یک
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور خبر داد
۱۰ میلیون تهرانی تحت تاثیر مستقیم و غیرمستقیم زلزله ۷ ریشتری
#اعدام_نکنید ترند اول توئیتر جهانی شد
تکذیب خبر توقف اجرای حکم ۳ جوان معترض آبان ۹۸
«ابتکار» تاثیر طرح اخذ مالیات از خانههای خالی بر حوزه املاک را بررسی کرد
دو روی سکه طرح جدید کنترل بازار مسکن
ناآشنایی با کار یا اختلافات درون جریانی؛ کدام یک باعث گلایههای فراوان از بالانشینان مجلس است؟
رئیسجمهوری:سختترین سال پایانی همه دولتها سال پیش روی دولت دوازدهم است
مرور روحانی بر سرگذشت برجام در سالروز توافق
کاظمی دنبال چیست؟
رمزگشایی از سفر نخست وزیر عراق به ایران و عربستان
دیالیز سیاست و ریکاوری بودجه
امین جمشیدزاده *
زندگی کرونایی آنهای