فشلیسم جدید در نظام آموزشی

آفتاب یزد- گروه اجتماعی: این روز ها سال تحصیلی پیش رو و همچنین تدریس مجازی دانش آموزان به یکی از چالش ها تبدیل شده است. با این همه مسئولان در نظام آموزشی کشور معتقدند که طرح هایی برای این موضوع دارند، البته طرح هایی که کارشناسی به نظر نمی رسد، وزیر آموزش و پرورش می گوید که با شروع سال تحصیلی جدید در مناطق قرمز دانش آموزان یک روز در میان سر کلاس ها حاضر خواهند شد اما این طرح با مشکلاتی همراه است که به نظر می رسد از نظر مسئولین دور مانده و تا کنون برای رفع آن توضیحاتی ارائه نداده اند.

>دانش آموزان یک روز در میان به مدرسه می روند
چند روز پیش بود که محسن حاجی‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش در برنامه روی خط حضور پیدا کرد و در این برنامه در خصوص نحوه آموزش در سال تحصیلی پیش رو گفت:« برگزاری سال تحصیلی تمهیداتی دارد. برخی از تمهیدات شروع سال تحصیلی از بهمن سال قبل آغاز شده و به طور طبیعی انجام می شود. از ۱۵ شهریور کارمان را در هر شرایطی آغاز می کنیم. ۱۵ شهریور زمان شروع سال تحصیلی است. اگر وضعیت قرمز بود به صورت غیرحضوری این کار را انجام


می دهیم، اگر زرد بود، ترکیبی این کار را انجام می دهیم و اگر سفید بود مانند شرایط قبل خواهد بود. بنابراین «وضعیت» دخالتی در ۱۵ شهریور ندارد. برای هر یک معین شده که چطور رفتار کنند. اگر قرمز باشد امکان برگزاری کلاس به صورت حضوری نیست و باید به صورت غیرحضوری این کار انجام شود. اگر زرد باشد یعنی با رعایت پروتکل ها می توانیم حضور داشته باشیم. ولیکن این حضور مستلزم این است که تعداد دانش آموزان کلاس به اندازه ای باشد که بین آنها فاصله لازم رعایت شده باشد. در حدود ۴۰ درصد از مدارس ما دانش آموزان به تعدادی هستند که می توانند با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی مدرسه را دایر کنند، اما بخشی هستند که کلاس ها پرجمعیت است و ۴۰-۳۵ نفر در یک کلاس هستند، در اینها برای رعایت پروتکل های اجتماعی دانش آموزان این کلاس ها باید به دو قسمت تقسیم شوند، یک عده روزهای زوج و یک عده روزهای فرد بیایند و آن روزهایی که هستند حضوری و آن روزهایی که نیستند به صورت غیرحضوری آموزش های خود را دنبال کنند. همه دروس باید به صورت حضوری و نیمه‌حضوری ارائه شود؛ یعنی بخشی به صورت حضوری است و ممکن است تکالیف را به صورت غیرحضوری انجام دهند. اگر ۴ ساعت فیزیک است، یک ساعت و نیم حضوری و یک ساعت و نیم غیرحضوری انجام می شود که بتوانیم از این فرصت برای همه درس ها استفاده کنیم. اگر شرایط سفید باشد در نظر گرفتیم که حدود ۲۰ درصد از محتوای آموزشی خود را به صورت غیرحضوری ارائه کنیم تا این ظرفیتی که در آن وارد شده‌ایم به بلوغ کافی برسد.»
پیش از آن هم مهدی نوید ادهم دبیرکل شورای عالی آموزش و پرورش درباره آغاز سال تحصیلی جدید از ۱۵ شهریور اعلام کرده و گفته بود:« پیشنهاد آموزش و پرورش این بود که با توجه به اینکه پیش‌بینی می‌شود سال تحصیلی آینده آموزش حضوری را به‌طور کامل یعنی ۹ ماه نداشته باشیم سال تحصیلی از ۱۵ شهریور آغاز شود. تا زمانی که شرایط مناسب است باید از فرصت‌آموزش حضوری دانش‌آموزان حداکثر استفاده را ببریم؛ به همین دلیل سال تحصیلی از ۱۵ شهریور آغاز می‌شود و تعطیلی پنج شنبه‌ها نیز حذف
خواهد شد تا آموزش دانش‌آموزان پیگیری شود؛ چراکه مشخص نیست در زمستان شرایط فعالیت مدارس چگونه خواهد بود. با بازگشایی مدارس از ۱۵ شهریور بر روی سناریوهای آموزشی مختلفی متمرکز شده‌ایم تا مشخص شود که آیا تمام دانش‌آموزان می‌توانند در یک روز در کلاس درس حاضر شوند یا اینکه باید به گروه‌های مختلف تقسیم شده و یک روز در میان به مدرسه بیایند.»

>فشلیسم جدید در نظام آموزشی
این در شرایطی است که این روز ها با شیوع مجدد کرونا رو به رو هستیم و در این بین سوالی که مطرح می شود این است که آیا پروتکل هایی که آموزش و پرورش در نظر گرفته می تواند از شیوع این بیماری در مدارس جلوگیری کند؟ آن هم درست در زمانی که خبر از ابتلای
95 دانشجو به ویروس کرونا به گوش می رسد! البته این موضوعی است که مسئولان در وزارت بهداشت و کمیته کشوری مقابله با کرونا باید نسبت به آن پاسخگو باشند اما یکی دیگر از مشکلات مطرح شده در خصوص طرح پیشنهادی آموزش و پرورش این است که به نظر
می رسد معلمان هر درس را باید دو بار در دو روز پشت سر هم تدریس کنند و به نوعی هر معلم باید یک کتاب درسی رادو بار به اتمام برساند، آیا این موضوع فشار مضاعفی را بر معلمان اعمال نمی کند؟
محمد رضا نیک نژاد، کارشناس آموزشی در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« طبق گفته مسئولین معلمان باید هر روز مدرسه باشند اما هنوز این را مشخص نکرده اند که یک معلم باید دو گروه را تدریس کند یا نه! فعلا تاکید مسئولین صرفا بر حضور در مدرسه است، واقعیت این است که مسئولان حوزه آموزشی خودشان هم دقیقا نمی دانند که می خواهند چه کاری انجام دهند. هنوز یک ماه و نیم تا شروع مدارس زمان باقی است اما مسئولین هنوز برنامه دقیق خودشان را در سال تحصیلی جدید اعلام نکرده اند !ما نمی توانیم برنامه ریزی را روی مدارس کم جمعیت و بالای شهر انجام بدهیم. در مناطق پائینی کمترین جمعیت در کلاس ها 30 نفر است و
دانش آموزان 3 نفره پشت نیمکت ها می نشینند. در چنین شرایطی حتی یک روز در میان هم که بچه ها در مدرسه حضور پیدا کنند
باز هم فاصله اجتماعی حفظ نمی شود از طرف دیگر در برخی مناطق پائین شهر تهران حتی گاهی تا 60 نفر هم جمعیت کلاس های درس بوده است.با این همه هنوز هیچ جزئیاتی از طرح پیشنهادی آموزش و پرورش داده نشده است.»
او در ادامه تاکید کرد:« مسئولان می گویند معلمان باید هر روز در کلاس های درس حضور پیدا کنند اما این موضوع از نظر عملی هم مشکل دارد. معلمی که 28 سال سابقه دارد و زمان تدریسش 20 ساعت در هفته است موظف است تنها 2 روز و نیم در مدرسه حضور داشته باشد، مسئولان که نمی توانند او را مجبور کنند 5 روز در هفته به مدرسه برود!خیلی از معلم ها در 2 تا مدرسه کار می کنند چون به درآمد اضافه خدمتشان نیاز دارند، نمی توان آن ها را مجبور کرد که در یک مدرسه تدریس کنند، با فرض اینکه این کار هم انجام دادیم و معلمی را در یک مدرسه سازماندهی کردیم آیا هزینه اضافه خدمت او پرداخت خواهد شد؟ اصلا دولت توانایی پرداخت اضافه خدمت معلمان را دارد که آن ها 2 برابر به سر کار بیایند؟ این طرح دارای پیچیدگی های خاصی است که باید مورد بررسی دقیق قرار بگیرد و برنامه ریزی مدونی برای آن انجام شود. آن طور که در تجربه های پیش از این دیدیم فکر می کنم نوعی از فشلیسم باز هم در مدارس به اجرا در بیاید.»
این کارشناس آموزشی تاکید کرد:« به نظر من اگر دولت این موضوع را مدرسه محور کند و کار را به عهده مدارس بگذارد موفقیت بیشتری در این خصوص خواهد داشت. واقعیت این است که
برنامه ریزی برای 14 میلیون جمعیت کار به شدت سختی است و خیلی از خانواده ها راضی نیستند که بچه هایشان به مدرسه بروند و در محیط و در کنار سایر دانش آموزان قرار بگیرند. واقعیت این است که ما نمی توانیم مثل انگلیس و دیگر کشورهای پیشرفته برای حضور دانش آموزان در مدرسه پروتکل های بهداشتی در نظر بگیریم و این طور که رئیس جمهور هم گفته است تا اوایل سال بعد با این مشکلات رو به رو خواهیم بود بنابر این سال تحصیلی پیشرو هم
بهتر از سال تحصیلی آینده نخواهد بود ، ما نیاز به یک برنامه
مدون داریم و با صحبت های این چنینی نمی توان 14 میلیون دانش آموز را مدیریت کرد. به نظر من دانش آموزان و درس ها باید اولویت بندی شوند. 3 سال اول دبستان به شدت حیاتی است و حتما باید برای آن برنامه ریزی دقیقی صورت بگیرد، در بین آنها اول دبستان بسیار مهم است و حتما باید کلاس ها حضوری برگزار شود بنابر این نیاز داریم که دانش آموزان در این مقطع حضوری درس بخوانند و باید این مقطع ساماندهی شود از طرف دیگر در مقطع دبیرستان به ویژه اول دبیرستان هم که بسیار مهم است باید درس ها اولویت بندی شوند و دانش آموزان برای درس های مهم در مدرسه حضور پیدا کنند و برای درس هایی که دانش آموز خودش توانایی دارد در خانه بخواند و رفع اشکال مجازی صورت بگیرد دیگر نیازی به حضور دانش آموز در مدرسه نیست. ما باید برنامه ریزی کارشناسی
شده ای داشته باشیم که نه سلامتی دانش آموزان به خطر بیفتد و نه از تحصیل باز بمانند.»