«ابتکار» تاثیر حمایت‌های دولت بر بازار سرمایه را بررسی کرد جست و خیز شاخص روی خط اخبار

کیمیا نجفی
این ‌روزها رشد شاخص بورس مسئله تازه‌ای نیست و رکوردزنی‌هایش دیگر جای تعجب ندارد. رشد بی‌سابقه بورس در ماه‌های اخیر باعث ایجاد شائبه وجود حباب در شاخص شده است، مسئله‌ای که عده‌ای از فعالان بازار آن را بی‌اساس دانسته و معتقدند که بازار زیر چتر حمایتی دولت به شرایط فعلی رسیده و خبری از حباب نیست.
حمایت‌های دولت مدتی است که محبوبیت سرمایه‌گذاری در بورس را نسبت به دیگر بازارهای موازی افزایش داده، به طوری که هر روز شاهد ورود نقدینگی بیشتر به این بازار هستیم و همین مسئله رشد بی‌سابقه‌ شاخص بورس را با خود به همراه داشته است. آنطور که تحلیلگران می‫گویند این بخش از اقتصاد به دلیل تصمیمات جدید دولت در زمینه عرضه سهام شستا به بورس، کاهش نرخ سود بانکی، واگذاری باقیمانده سهام دولت در قالب صندوق‌های ETF و آزادسازی سهام عدالت شاهد رکوردشکنی‌های جدید بود. به اعتقاد آنها، حمایت دولت را می‌توان یکی از عوامل رشد اخیر بازار سرمایه تلقی کرد، چراکه به پشتوانه این حمایت‌های صورت گرفته نقدینگی گسترده‌ای به بازار وارد شده است. این کارشناسان معتقدند که چنین حمایت‌هایی، زمینه شناخت بیشتر سرمایه‌گذاری در این بازار و جلب اعتماد مردم را فراهم کرده است و همین مسئله سبب ورود کدهای جدید با سرمایه‌های خرد و کلان به بازار شده و شواهد حاکی از آن است که حمایت‌های دولت همچنان ادامه خواهد داشت. اخیرا حسن روحانی، رئیس جمهور روز چهارشنبه در جلسه هیئت دولت سخنانی درباره بورس گفت: «از همه وزرا تقاضا می‌کنم عرضه‌های اولیه را انجام دهند و در هفته‌ای که گذشت در یک عرضه ۶۲۰ میلیارد و در یک عرضه ۷۶۳ میلیارد سهام عرضه شده مردم خریدند و باز هم این کار انجام می‌گیرد و ان‫شاءالله شاهد یک تحول و تحرک بسیار خوب در زمینه مسائل اقتصادی خواهیم بود.»
حمایت دولت از بورس، باعث ترغیب افراد برای سرمایه‌گذاری در این بازار می‌شود


نقدینگی که تا پیش از این در بازارهای طلا، ارز و مسکن بود، مدتی است که به پشتوانه حمایت دولت به سمت بورس آمده و این نگرانی را برای تحلیلگران ایجاد کرده است که اقتصاد کشور به دلیل شکل‌گیری حباب ناشی از حمایت‌های گسترده دولت دچار بحران شود. این در حالی است که عده‌ای دیگر از کارشناسان معتدند تصمیمات دولت و مسئولان سبب شده است تا نقدینگی در مسیر مناسبی قرار بگیرد و این مسئله جای نگرانی ندارد. اما اینکه حمایت‌های دولت از بازار سرمایه در بلندمدت چه پیامی را برای سرمایه‌گذاران و همچنین بازار خواهد داشت پرسشی است که نظر متفاوت کارشناسان را به همراه دارد. احسان رضاپور، کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که حمایت‌های دولت از بازار سرمایه چه پیامی را برای سرمایه‌گذاران و همچنین شاخص کل خواهد داشت به «ابتکار» گفت: هر اقدامی از سوی دولت می‌تواند بر عملکرد بازار و همچنین رفتار سرمایه‌گذاران تاثیر‌گذار باشد. به عبارتی دیگر حمایت دولت به صورت لفظی از بازار می‌تواند باعث ترغیب افراد برای سرمایه‌گذاری بیشتر در بازار شود و اگر این حمایت-های لفظی ماهیت عملیاتی به خود بگیرد روند بازار را تغییر خواهد داد.
وی در ادامه افزود: هنگامی که سرمایه‌گذاران در عمل شاهد باشند منافع‌شان از جانب موضوعات مختلف تحت حمایت دولت قرار گرفته است و سودآوری شرکت‌ها از محل تصمیماتی دولتی تهدید نمی‌شود با خیالی آسوده به فعالیت خود ادامه دهند. بنابراین حمایت‌های دولت می‌تواند در امنیت خاطر سرمایه‌گذاران و کاهش ریسک‌های سرمایه‫گذاری بسیار موثر باشد. به همین دلیل است که هرگونه حمایتی از سوی دولت گرایش سرمایه‌گذارای در بازار سرمایه را افزایش می‌دهد.
این کارشناس بازار سرمایه تاثیر حمایت‌های دولت در جلب اعتماد عمومی اشاره کرد و در‫این‌باره گفت: حمایت‌های دولت از بازار سرمایه می‌تواند در روند حرکتی و هیجانات ایجاد شده تاثیرگذار باشد. روزهایی که بازار با هیجان روبه‌رو است حالا چه از لحاظ رشد شاخص و چه روزهایی که به دلیل اخبار و سایر اتفاقات روند نزولی را در پیش می‫گیرد اگر با حمایت‌های دولتی در سمت عرضه و یا تقاضا همراه باشد در جلب اعتماد عمومی و امنیت خاطر سرمایه‌گذاران موثر خواهد بود و ما تاثیر این اعتماد را بر شاخص ل خواهیم دید.
رضاپور در بخش دیگری از صحبت‌هایش به تاثیرپذیری بازار سرمایه از اتفاقات اقتصادی اشاره کرد و گفت: این‌روزها شاهد هستیم که بازار برخلاف گذشته نسبت به اخبار و یا هرگونه اتفاقی واکنش کمی از خود نشان می‌دهد و اگر یک روز افت را تجربه کند روز بعد به مسیر رشد خود باز می‌گردد. مسئله مهم این است که بازار همیشه به اخبار و اطلاعاتی که در محیط اقتصادی وجود دارد واکنش نشان می‌دهد، برخی مواقع این واکنش‌ها بسیار سریع اتفاق می‌افتد و در مواردی نیز این واکنش با تاخیر رخ می‌دهد.
وی در ادامه گفت: البته زمانی به دلیل شرایط هیجانی این واکنش با تاخیر همراه خواهد بود اما ما بارها دیده‌ایم که شاخص دنباله‌روی اخبار مثبت و منفی بوده و به سرعت نسبت به اخبار واکنش نشان داده است. به عبارتی دیگر بازار در مواقعی به دنبال دلیلی برای ادامه روند است.
بازار برای ادامه مسیر نیازمند اخبار و اطلاعات جدید است
این کارشناس بازار سرمایه همچنین با اشاره به رونق بازار طی ماه‌های اخیر گفت: در این ایام بازار در شرایط ایده‌آل و پر رونقی قرار داشته و از سوی دیگر افزایش انتظارات تورمی که در محیط اقتصادی شکل گرفته باعث شده است تا سرمایه‌گذاران با خیال آسوده‌تری نسبت به معاملات خود اقدام کنند و این مسئله باعث افزایش قیمت قابل توجهی در سهم‌ شرکت‌ها شده است. در چنین شرایطی برای اینکه روندی تازه در بازار شکل بگیرد نیازمند این است که اخبار جدیدی به میان بیاید. به نظر می‌رسد حساسیت بازار اکنون به نسبت چند ماه اخیر بیشتر شده است چراکه سهم‌ها به شکل قابل ‌توجهی رشد کرده‌اند. در این وضعیت اگر اخبار منفی منتشر شود، شاخص به راحتی می‌تواند ریزش کند اما اگر اخبار مثبت باشد بازار می‌تواند برای تدام و حفظ رقم فعلی قدم بردارد.
رضاپور ادامه داد: بازار این‌روزها به دلیل افزایش نرخ دلار، انتظارات تورمی، افزایش قیمت فروش محصولات شرکت‌ها و همچنین افزایش سودآوری شرکت‌ها در شرایطی مناسب به سر می‌برد و شاهد رکوردهای بی‌سابقه‌ای است و همانطور که اشاره کردم برای تداوم آن نیاز به اخبار و اطلاعات جدیدی دارد. اطلاعات جدید این فرکانس را به بازار می‌دهد که آیا قیمت‌های رشد یافته امکان ثبات دارند و یا باید با اصلاحاتی همراه باشد.
این کارشناس بازار اظهار کرد: باید توجه داشته باشیم که بازار به حساسیت گذشته رسیده و در این شرایط هرگونه اخبار یا اطلاعاتی می-تواند به سرعت بر روند حرکتی بازار تاثیرگذار باشد. به عبارتی دیگر هرگونه خبر منفی که تهدیدی برای وضعیت سودآوری شرکت‌ها محسوب شود و یا ارزش روز کارخانه‌ها را تهدید کند بسیار بیشتر از گذشته مورد توجه بازار قرار خواهد گرفت و دلیلی برای افت و خیزهای بازار خواهد ‌شد.