شورای امنیت سازمان ملل متحد با وجود تلاشهای گسترده واشنگتن برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی علیه کشورمان، با تصویب قطعنامهای برای ادامه این تحریمها مخالفت کرد.

در ماههای گذشته مقامات دولت آمریکا تلاش کردهاند تا در میان همپیمانان خود اجماعی را برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران به وجود آورند و همواره تأکید داشتهاند که از هیچ اقدامی برای جلوگیری از انقضای این تحریمها دریغ نخواهند کرد. اما در اقدامی کم سابقه بعد از رأیگیری در شورای امنیت نتیجه آن شد که پیش نویس قطعنامه مذکور به جز آمریکا فقط یک رای مثبت در شورای امنیت را داشته باشد.

به گزارش ایسنا آمریکا و جمهوری دومینیکن به پیشنویس این قطعنامه رأی موافق و چین و روسیه به آن رأی مخالف دادند و سایر اعضای شورای امنیت رأی ممتنع دادند و بدین ترتیب پیشنویس آمریکا برای دومین بار در چند ماه گذشته در این رابطه رد شد.

مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا پس از شکست تحقیرآمیز کشورش در شورای امنیت سازمان ملل از اقدام شورای امنیت به عدم تمدید تحریم تسلیحاتی ایران انتقاد و اعلام کرد: شورای امنیت سازمان ملل متحد وظیفه حفظ صلح و امنیت بینالمللی را برعهده دارد. این شورا امروز نتوانست مجموعه مأموریتهای اساسی خود را محقق کند. شورای امنیت قطعنامه معقولی را برای تمدید تحریم تسلیحاتی ۱۳ ساله ایران رد کرد.

انگلیس نیز در بیانیهای اعلام کرد، به پیشنویس قطعنامه تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران که از سوی آمریکا پیشنهاد شده بود، رأی ممتنع دادیم زیرا مشخص بود که این پیشنویس حمایت شورا را به خود جلب نخواهد کرد.

ژانگ جون، نماینده چین در سازمان ملل نیز در این باره گفت: این پیشنویس در زمینه تحمیل مجدد تحریمها علیه ایران و ادامه سیاست «فشار حداکثری» بوده که با روح برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازگاری ندارد.

همچنین نماینده روسیه در سازمان ملل گفت: اطمینان داریم جایگزینی برای تهدید و باج خواهی وجود دارد. راهکار مورد قبول همگانی، اقدام مشترک و در نظر گرفتن منافع امنیتی قانونی تمام شرکای منطقه ای است. واسیلی نبنزیا خواستار جلوگیری از شدت یافتن تقابل بر سر مسائل ایران شد و با اشاره به پیشنهاد ولادیمیر پوتین برای برگزاری نشستی آنلاین با حضور سران کشورهای ۱+۵ و ایران آن را اقدام در راستای پرهیز از تقابل درباره این موضوع در شورای امنیت سازمان ملل دانست و گفت: باید این پیشنهاد را در نظر گرفت، اگرنه ممکن است با افزایش خطر تقابل، تنشها گسترس یابند.

نماینده ایران در سازمان ملل نیز با اشاره به رای نیاوردن دومین تلاش آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت گفت: آمریکا مصرانه خواستار رأیگیری شورای امنیت درباره دومین پیش نویس قطعنامه خود شد با اینکه پیشاپیش میدانست چنین قطعنامهای از حمایت اعضای شورا برخوردار نیست. سئوال این است که چرا این کشور به چنین اقدامی دست میزند؟ چون آمریکا، بر اساس محاسبات نادرست خود، میخواهد از این اقدام به عنوان بهانهای برای تحقق هدف نهایی خویش که همانا نابودی دائمی برجام از طریق به کارگیری مکانیسم ماشه است، استفاده کند در حالی که به عنوان یک کشور غیرعضو برجام، آمریکا صلاحیت لازم برای استفاده از مکانیسم ماشه را ندارد.

وی گفت: شورا، به عنوان ضامن اجرای تصمیمات خود، بایستی مسئولانه و قاطعانه عمل کرده و اثبات کند که میتواند و میخواهد که از برجام که خود آن را تأیید کرده و از قطعنامه ۲۲۳۱ که خود به اتفاق آراء آن را تصویب کرده است، حمایت کرده و اقتدار و اعتبار خود را تضمین کند.

به گزارش ایسنا، وقتی پیشنویس قطعنامه تحریم تسلیحاتی علیه ایران به اعضای شورای امنیت ارایه شد بر اساس پیشفرضهای تاریخی و دیپلماتیک که از سیاست خارجی آمریکا سراغ می رود، این گونه احساس شد که آمریکا توانسته حداقل به ۹ رای مثبت اعضای این شورا دست پیدا کند تا به این شکل هزینه وتو را به گردن چین و روسیه بیندازد اما در کمال ناباوری عصر روز جمعه به وقت محلی در نیویورک شاهد بودیم این پیش نویس به جز رای آمریکا تنها یک رای آن هم کشور کوچک دومینیکن را دارد که به نظر در سفر اخیر مایک پمپئو به این کشور به دست آمده باشد و سایر کشورها در یک اقدام هماهنگ و منسجم به آن رای ممتنع دادند، البته چین و روسیه از قبل مخالفت صریح خود را با این اقدام آمریکا اعلام کرده بودند.

رای نیاوردن تلاش آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را باید نتیجه روندی دانست که از زمان روی کار آمدن دولت ترامپ آغاز شده است. دونالد ترامپ در چهار سال گذشته نه تنها برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ را زیر پا گذاشت بلکه بر چهره بسیاری از تلاشهای سیاسی و حقوقی بینالمللی تیغ کشید و آنها را از سر راه "یک جانبه"گرایی خود برداشت. غافل از این که بیش از هفتاد سال سیاست همکاری بینالمللی و برداشته شدن مرزهای سیاسی، اقتصادی، امنیتی و جغرافیایی بیش از تصور و تفکر دونالد ترامپ و تیمش دنیا را به یکدیگر وابسته کرده است به طوری که اجازه نمیدهد ولو آمریکا این حاشیه و متن امن را از بین ببرد. به عبارتی باید گفت اقدام روز گذشته شورای امنیت این پیام را برای آمریکا داشت که " از اینجا به بعد ما نیستیم.

از این رو واکنش شورای امنیت به پیش نویس آمریکا در مقابله با ایران، بیش از آنکه در حمایت از ایران یا توافق هستهای باشد، پاسخی به بیقانونی و حاکمیت "قانون جنگل" و تلاش برای حفاظت و حمایت از همگرایی و منطق همکاری بینالمللی بود.

برخی کارشناسان و مقامات کشورهای مختلف بر این نظرند که اساسا آمریکا برای آنکه بتواند مکانیسم ماشه را طبق تفسیر خود در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ فعال کند خود را در مسیر ارایه پیش نویس قطعنامهای ضعیف و بدون رای قرار داد تا بهانه ای برای به کارگیری ماشه و بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت علیه ایران داشته باشد اما به نظر این تلاش هم بی فایده است و البته توجیهی برای شکست سیاست فشار حداکثری آمریکا در سطح بین المللی است. آمریکا بعد از خروج از برجام نتوانست آن طور که می خواست جامعه بین المللی را با خود در مقابله با ایران همراه کند از این رو به سمت اقدامات و تلاش های یک جانبه و فشارهایی خارج از روند معمول سیاسی و اقتصادی حرکت کرد اما در آن سطح هم نتوانست به نتیجه دلخواه و تبلیغاتی که دونالد ترامپ انتظار داشت دست پید کند از این رو تلاش کرد تا با استفاده ابزاری از زور و قدرت خود در سطح سیاسی و حقوقی بین المللی این فشارها را پیش ببرد.

فعال کردن مکانیسم ماشه آخرین تیر در کمان دونالد ترامپ برای جلوگیری از افتضاح شکستش در مقابل ایران در چهار سال گذشته است. آمریکا در اجرای مکانیسم ماشه هم "تنها" خواهد بود. شاید رای نیاوردن دومین تلاش آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران به خاطر مخالفت چین و روسیه قابل پیش بینی بود اما تعداد بالای آرا ممتنع و همراهی نکردن کشورهای اروپایی و دیگر اعضا با این خواست آمریکا حاکی از شکل گیری یک جبهه قوی و جدی در مقابل رفتارهای یک جانبه گرا و خودخواهانه آمریکا از سوی کشورهای جهان است.