روزنامه آرمان ملی
1399/05/27
مشکل آمریکا در راه‌اندازی مکانیسم ماشه
در خصوص قطعنامه پیشنهادی آمریکا و رای‌گیری در خصوص آن تاکنون تقریبا وضعیت مشابهی نداشتیم. معمولا پیشنهادهای آمریکایی‌ها با حق وتو از سوی سایر اعضای دائم شورای امنیت رد شده اما هیچ‌وقت بدین صورت در رای‌گیری منزوی نبودند. این مساله است که به نظر می‌رسد کارشناسان باید بدان دقت کنند. برای اینکه آمریکایی‌ها قطعا می‌دانستند که پیشنهادشان رای نمی‌آورد. همانطور که در بین تمام کارشناسان نیز حتی یک نفر هم در رد شدن پیش‌نویس قطعنامه آمریکایی‌ها تردیدی نکرده بود. به اضافه اینکه معمولا در رای‌گیری طرف پیشنهاد‌دهنده مخصوصا اگر از اعضای دائم شورای امنیت باشد به رایزنی می‌پردازد و اوضاع را سبک و سنگین کرده و میزان رای خود را می‌سنجد و بعد وارد این کارزار میشود. لذا بعید است که فکر کنیم آمریکایی‌ها قبلا این کار را انجام ندادند و نمی‌دانستند که این رای‌گیری با چنین خروجی مواجه خواهد شد. از این رو باید مساله را با نگاهی متفاوت بررسی کنیم که چرا آمریکا در شرایطی که می‌دانسته رای نمی‌آورد و در حمایت بسیار منزوی است به این کار مبادرت ورزیده است. به نظر می‌رسد کارشناسان باید به ماورای آنچه عادی دیده میشود نیز نگاهی بیندازند. از طرف دیگر شاید برای نخستین بار است که اعضای غیردائم شورای امنیت نقش تعیین‌کننده ایفا کردند و به‌خاطر عدم همکاری آنها است که آمریکا با ناکامی مواجه شده است. سابق بر این نیز می‌گفتم که اعضای غیردائم شورای امنیت نیز به نوعی حق وتو دارند و اگر 10 عضو با یکدیگر اتفاق‌نظر داشته باشند می‌توانند مانع تصویب یک قطعنامه شوند. گذشته از این باید به گزینه بعدی آمریکا بپردازیم. اکنون مدتی است که بحثی حقوقی را پیرامون تفسیر برجام به راه انداخته است. بدین صورت که اگر دولتی یک زمانی عضو برجام بوده و در زمان تدوین آن حضور داشته و اراده‌اش در تدوین برجام منعکس بوده پس به نوعی حضور همیشگی دارد. به‌خصوص آمریکا این تفسیر موسع از ماده 36 و 37 برجام را دارد که به‌عنوان دولتی که در تدوین برجام نقش داشته می‌تواند مکانیسم ماشه را فعال کند. اما برخی با تفسیر متفاوتی می‌گویند آمریکا چون اعلام کرده که از برجام خارج شده دیگر حقی برای استفاده از مکانیسم ماشه ندارد. چراکه این مکانیسم برای اعضای حاضر در برجام قابل استفاده است. برجام به نحوی تدوین شده که به این مساله با صراحت پاسخ نمی‌دهد که آیا آمریکا با اعلام یکجانبه خروج از برجام به لحاظ حقوقی هنوز موقعیتی دارد که بخواهد مکانیسم ماشه را فعال کند یا خیر. از آنجایی که سابقه مشابهی تاکنون نداشته‌ایم به نظر می‌رسد که آمریکا بر نظر خود پافشاری کند و اعضای دیگر نیز بر نظر خود باقی بمانند. در نتیجه اگر شرایط به این صورت پیش برود یک چالش حقوقی پیش‌رو خواهیم داشت که شاید اگر رایزنی آمریکا با متحدانش به نتیجه نرسد، نتواند جلسه شورای امنیت را برای فعال کردن مکانیسم ماشه تشکیل دهد یا اعضای دائم و غیردائم برای بررسی درخواست آمریکا برای ارجاع اختلاف با ایران و ادعای آمریکا در اینکه ایران به نقض بنیادین و اساسی در برجام دست زده جلسه شورای امنیت را تشکیل دهند، مکانیسم ماشه به‌صورت یک‌طرفه فعال میشود. البته ماده 37 به صورتی تنظیم شده که همه اعضای شورای امنیت و طرف‌های برجام باید موافق تداوم تعلیق باشند. لذا مشکل آمریکا عبور از سد اول یعنی تشکیل جلسه شورای امنیت است. اگر شورای امنیت نخواهد برای بررسی خواسته آمریکا تشکیل جلسه دهد، بحث‌های حقوقی مختلفی پیش خواهد آمد. چراکه در برجام گفته نشده یک کشور به چه شیوه یا روشی می‌تواند خارج شود و اگر خارج شد به چه دلیلی نمی‌تواند باز شود. از این‌رو اگر آمریکا به اینجا برسد و در بن‌بست قرار گیرد احتمالا با استفاده از ظرفیت‌های خود در شورای امنیت مجمع عمومی را فعال کند که رای مشورتی از دیوان بین‌المللی دادگستری از همین موضع اختلاف را داشته باشد.
سایر اخبار این روزنامه
پوتين دربرابر فعال سازی مكانيسم ماشه
صدای حمايت ملی از خسرو آواز ايران
بیکاری ۶میلیون نفر، ارمغان کرونا
برخی کاندیداهای ۱۴۰۰ را به کشورهای استقلال‌یافته صادر کنیم!
اعلام مجازات‌های متخلفان پروتکل‌های بهداشتی
حضور فعال، نه پهن كردن فرش قرمز برای تندروها
آرا ممتنع تا مثبت نشود موفقيت نيست
فروش اوراق نفتی به زمان دیگری موکول شد
دانش‌آموزان آماده متفاوت‌ترین سال تحصیلی
آمریکا شرایط جنگ را ندارد
بایدها و نبایدهای مکانیسم ماشه
صلح امارات و اسرائیل و لزوم سیاست «هویج و چماق»
آمریکا شرایط جنگ را ندارد
امارات کاردار ایران را فراخواند
مشکل آمریکا در راه‌اندازی مکانیسم ماشه
