اتحادیه اروپا بر سر دو راهی مکانیسم ماشه

رافائل گروسي، مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به پيشنهاد فرانسه و با کمي اختلاف با نظر روسيه به ايران سفر کرد تا بازديد از چند سايت براساس پيشنهاد آژانس موافقت شود. در اين رابطه از قبل با ايران نيز صحبت کرد تا سايت‌هاي مزبور را به رويت کارشناسان آژانس بگذارد و بيانيه مشترک رئيس سازمان انرژي اتمي ايران و مديرکل آژانس بين‌المللي اتمي که ديروز صادر شد و حکايت از آن دارد که ايران موافقت کرده به آژانس اجازه دسترسي به دو مرکز هسته‌اي در نزديکي تهران را بدهد و در مقابل آژانس پذيرفته هيچ سوال و درخواست ديگري براي دسترسي به مکان‌هايي بجز آنچه ايران تحت موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقي اظهار کرده نداشته باشد. آژانس بين‌المللي هسته‌اي ماموريت سرکشي به همه کشورهايي که صاحب تاسيسات هسته‌اي هستند يا مي‌خواهند تاسيسات هسته‌اي خود را شروع کنند، دارد. همچنين هروقت احساس کند نياز به اعزام کارشناس دارد، کشوري که تازه فعاليت‌هاي خود را شروع کرده بايد حتما اطلاعات را در اختيار آژانس بگذارد و آنچه در بيانيه ذکرشده ناقض اصل مندرج در منشور سازمان انرژي هسته‌اي نيست و همکاري ايران با آژانس حائزاهميت است. اين همکاري تا حدود زيادي مي‌تواند به عنوان پشتوانه براي اتحاديه اروپا در مقابله آمريکا به حساب آيد. اما اينکه آمريکا طي هفته‌هاي آينده چه اقدامي خواهد کرد و چه برنامه‌اي براي اجرايي کردن مکانيسم ماشه در پيش خواهد داشت، هنوز خيلي مشخص نيست. مقامات آمريکايي از اينکه به کمک هيچ کشوري احتياج ندارند، سخن گفته‌اند که راسا دست به اقدام مکانيسم ماشه مي‌زنند. ممکن است عليه اتحاديه اروپا سياست تنبيهي به‌کار ببرند ولي از طرف ديگر اعمال تحريم‌هاي سنگين روي کالاهاي انگليس فرانسه و آلمان خواهد بود که با توجه به زمان محدود ترامپ تا انتخابات رياست‌جمهوري اعمال اين سياست خيلي موثر نخواهد بود. اما کشور انگليس در موقعيت بغرنجي قرار گرفته و زماني که برگزيت را به تصويب پارلمان رساند، همه اميد بوريس جانسون اين بود که با از دست دادن بازار اتحاديه اروپا، بازار گسترده آمريکا و شرکايش به سمت انگلستان باز خواهد شد ولي اين آرزو محقق نشد. با توجه به اينکه انگلستان 30ميليارد دلار در سال با اتحاديه اروپا مبادله تجاري دارد و حدود سه ميليون انگليسي در اروپا کار مي‌کنند ولي به دليل تشابه فکري و سياسي ترامپ و بوريس جانسون، خروج از اتحاديه اروپا خيلي به نفع انگلستان تمام نشد. از طرف ديگر انگليسي‌ها نمي‌خواهند ضريب اطميناني که نسبت به آمريکا دارند، خدشه‌دار شود. لذا با اينکه نماينده دائم آمريکا در سازمان ملل خواستار شفاف‌سازي موضع بوريس جانسون در خصوص احياي تحريم‌هاي ضدايراني شد و يک کميته حامي رژيم‌صهيونيستي در پارلمان انگليس نيز از وزير خارجه کشورشان خواست تا از قطعنامه پيشنهادي آمريکا مبني بر تمديد تحريم‌هاي تسليحاتي شوراي امنيت عليه ايران حمايت کند اما مقامات رسمي انگلستان ابراز تمايلي نکرده و هنوز هم از چارچوب برجام خارج نشده‌اند.