24/6 میلیارد دلار تجارت خارجی تا پایان مرداد

گروه اقتصادی - وزارت صنعت، معدن و تجارت آمار تجارت خارجی امسال تا آخر مردادماه را منتشر کرد. این آمار نشان می‌دهد ارزش تجارت خارجی ایران در پنج ماه نخست امسال به 24 میلیارد و 600 میلیون دلار رسیده است. از مجموع 24.6 میلیارد دلار تجارت خارجی در 5 ماه، 10میلیارد و 900 میلیون دلار سهم صادرات (که معادل یورویی آن 9 میلیارد و 571 میلیون یورو است) و 13 میلیارد و 700 میلیون دلار (که معادل ۱۲ میلیارد و ۶۴ میلیون یورو است) سهم واردات است.
براساس گزارش تجارت خارجی کشور در بهار و 2 ماه تابستان، 52 میلیون تن کالا در این مدت با کشورهای دیگر انجام شده که از این میزان 38 میلیون تن صادرات و 13.8 میلیون تن واردات بوده است.
نکته مهم در بخش واردات، اختصاص 10 میلیون تن از مجموع 13.8 میلیون تن کالاهای وارداتی به واردات کالاهای اساسی است. بیشترین کالاهای اساسی وارداتی نیز شامل کالاهای کشاورزی است. براساس گزارش وزارت صمت، در مجموع واردات کالاهای کشاورزی، بیشترین واردات مربوط به نهاده‌های دامی است. ذرت با وارداتی معادل ۴.۳ میلیون تن در صدر واردات نهاده‌های دامی است. واردات این کالا نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۱۴ درصد افزایش داشته است.
با توجه به اینکه بیشترین هزینه وارداتی مربوط به کالاهای اساسی است، تولید و خودکفایی کالاهای اساسی چند سالی است در دستور کار قرار گرفته است. سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی هم بر تولید و خودکفایی کالاهای اساسی تأکید دارد. سیاست خودکفایی در محصولات استراتژیکی مانند گندم، برنج، گوشت، روغن، دانه‌های روغنی، ذرت و لبنیات در حال اجراست که خودکفایی در تولید گندم محقق شده است، تولید برنج هم براساس آمار وزارت جهاد کشاورزی افزایش یافته و دسترسی به خودکفایی در تولید برنج احتمالاً امسال محقق می‌شود. افزایش تولید برنج همچنین منجر به کاهش واردات شده است. در تولید نهاده‌های دامی، تولید ذرت و جو افزایشی است اما در محصولات دیگر بیش از 80 درصد وابستگی داریم.


کالاهای وارداتی موجود در بنادر
آخرین گزارش مربوط به وضعیت کالاهای موجود در بنادر و گمرک که از سوی گمرک ایران در رابطه با کالاهای اساسی، غیراساسی غیر کانتینری و کالاهای کانتینری اعلام شده است نشان می‌دهد که از ابتدای امسال بیش از 10 میلیون و 700هزار تن کالای اساسی وارداتی به ارزش بیش از پنج میلیارد دلار از گمرک ترخیص شده است و در حال حاضر میزان موجودی کالاهای اساسی در بنادر و گمرک به بیش از 3 میلیون و 200 هزار تن می‌رسد که بالغ بر دو میلیون تن آن در بندر امام خمینی دپو شده است.
آنطور که ایسنا گزارش داده بخش دیگر کالاهای موجود در بنادر مربوط به کالاهای «غیراساسی غیرکانتینری» است که بیش از 80 درصد آن را مواد اولیه یا واسطه‌ای واحدهای تولیدی، ماشین‌آلات مرتبط با تولید، تجهیزات پروژه‌های راهبردی و ملی تشکیل می‌دهد که میزان این کالاها در بنادر و گمرک به بیش از 3 میلیون و 480 هزار تن می‌رسد. همچنین دسته دیگر کالاهای موجود در گمرک و بنادر کالاهای کانتینری هستند که تعداد این کانتینرها به بیش از 23هزار دستگاه می‌رسد که گزارش گمرک نشان می‌دهد که ممکن است داخل این کانتینرها کالاهای اساسی یا غیراساسی غیرکانتینری هم موجود باشد که در انتظار تأمین ارز قرار دارند.
واردات کالاهای مصرفی
بعد از کالاهای اساسی، کالاهای مصرفی بیشترین میزان واردات را دارد. در این خصوص حمید زادبوم، رئیس کل سازمان توسعه تجارت میزان واردات کالاهای مصرفی را 14 درصد کل واردات اعلام کرد. به گفته زادبوم در مجموع، ۸۴ درصد اقلام وارداتی شامل مواد اولیه، واسطه‌ای و سرمایه‌ای است که برای تولید و ادامه فعالیت واحدها، ضروری هستند.
محدودیت واردات
رئیس کل سازمان توسعه تجارت همچنین به محدود کردن ثبت سفارش در سال‌جاری برای کالاهای دارای مشابه داخل اشاره کرده و می‌گوید: سال گذشته یک هزار و ۶۰۰ کالا با کد هشت رقمی اچ. اس ممنوعیت واردات داشتند که این رقم در سال‌جاری به ۲ هزار و ۴۰۰ کالا رسیده است که از سویی به دلیل نبود ارز قابل تخصیص به این اقلام ورود آنها با محدودیت مواجه شده است. همچنین ۸۴ درصد اقلام وارداتی مواد اولیه، واسطه‌ای و سرمایه‌ای بودند و بیش از ۱۴ درصد نیز شامل کالاهایی مصرفی شدند که برنج و موبایل به عنوان کالاهای ضروری برای کشور از جمله آنها محسوب می‌شود. اما تلاش داریم با رصد هفتگی کالاهای وارداتی ثبت سفارش کالاهایی که مشابه داخلی آنها وجود دارد را کاهش دهیم و بتدریج در آینده‌ای نزدیک به طور کلی واردات این محصولات را در جهت رونق تولید داخل ممنوع اعلام کنیم.
آخرین آمار تجارت
علاوه بر آمار 5 ماهه تجارت خارجی در کشور، وزارت صمت همچنین آمار تجارت خارجی مربوط به مردادماه را هم منتشر کرده است. بر اساس این گزارش مبادلات تجاری ایران با کشورهای خارجی در مردادماه به 9 میلیون و 822 هزار تن و ارزش 5 میلیارد و 37 میلیون دلار رسیده است. در این ماه، سهم صادرات 7 میلیون و 781هزار تن به ارزش دو میلیارد و 162 میلیون دلار بوده و همچنین سهم واردات، 2 میلیون و 41 هزار تن به ارزش 2 میلیارد و 875 میلیون دلار بوده است.
۵ مقصد صادراتی ایران
آمار تجارت خارجی کشور نشان می‌دهد که بیشترین مقاصد صادراتی کالاهای تولیدی، علاوه بر چین، کشورهای همسایه هستند. عراق، ترکیه، امارات، افغانستان در میان کشورهای همسایه، بیشترین واردات را از ایران داشته‌اند. براساس گزارش مرداد ماه وزارت صمت، چین با 2 میلیون و 195هزار تن به ارزش 566 میلیون دلار، عراق با یک میلیون و 420 هزار تن به ارزش 441 میلیون دلار، امارات با یک میلیون و 324 هزار تن به ارزش 338میلیون دلار، افغانستان با 514 هزار تن به ارزش 158 میلیون دلار و ترکیه با 226 هزار تن به ارزش 108 میلیون دلار، پنج مقصد صادراتی کشور بوده‌اند که از لحاظ وزنی 73درصد و از لحاظ ارزش بیش از 74 درصد از صادرات را به خود اختصاص داده‌اند. اما در میان کشورهایی که ایران بیشترین واردات را از این کشورها داشته، علاوه بر چین و کشورهای همسایه، 2 کشور هند و آلمان هم قرار دارند. پنج کشور اصلی طرف معامله برای واردات کالاهای مورد نیاز کشور در مرداد، چین ۳۳۵ هزار تن به ارزش ۷۴۶ میلیون دلار، امارات ۳۹۰ هزار تن به ارزش ۷۰۷ میلیون دلار، ترکیه ۲۲۷ هزار تن به ارزش ۲۹۷ میلیون دلار، هند ۱۵۲ هزار تن به ارزش ۱۸۴ میلیون دلار و آلمان با ۵۵ هزار تن به ارزش ۱۲۵ میلیون دلار بوده‌اند که در مجموع یک میلیون و ۱۵۹ هزار تن کالا به ارزش ۲ میلیارد و ۵۹ میلیون دلار کالا از این کشورها وارد کشور شده است و از لحاظ وزنی نزدیک به ۵۷ درصد و از لحاظ ارزش ۷۴ درصد کل واردات کشور را شامل می‌شود.