روزنامه آفتاب یزد

کویر در انتظار دریافت آب دریا

علی اکبر پیوندی ‪-‬ سرزمین ایران از نظر مساحت در بین نزدیک به دویست کشور جهان در ردیف پانزدهم قرار دارد و جزء کشورهای وسیع و پهناور دنیا محسوب می‌شود. البته بخش عظیمی از سطح کشور را کویرهای خشک بی‌آب و علف و صحرای لم یزرع تشکیل می‌دهد و بافت گیاهی
قابل توجهی ندارد و تنها درختچه‌های طاق و گز
و بوته‌های تیغ‌دار خار هستند که فقط شتران
صبور و پرطاقت، توان استفاده از آنها را دارند. همچنین مراکز جمعیتی هم بسیار اندک و در فواصل دور از هم قرار دارند. سرزمین‌هایی که هیچ رودخانه دائمی در آنها جریان ندارد و هیچ تالاب و مرداب و آبگیر قابل ذکری در آنها وجود ندارد و منابع تامین آب هم منحصر است به قنات‌های قدیمی که در تونل‌های تنگ و تاریک و طولانی به تدریج از مویرگ‌های زمین قطره قطره‌های آب را جمع آ‌وری و در انتهای خروجی خود به سطح شهر و روستا می‌رسانند و سرانجام اینکه این پهنه وسیع مشتمل است بر دشت‌های صاف و مسطح و نیز تپه ماهورهای انباشته از ریگ و رمل سیال و متحرک که خود منشاء طوفان‌های شن موسمی با سرعت زیادی می‌باشند. این حرکت‌های سهمناک در مسیر نامنظم خود اغلب شهرها و روستاها را هدف قرار داده و سکنه آنها را وادار به کوچ و مهاجرت می‌کنند. بی‌مورد نیست یادآوری کنیم که حوادث آب و هوایی در کویر اغلب آشفته و غیرقابل پیش‌بینی است؛ از جمله ناگهان در یک نقطه گردبادهای کوچک و با شدت دوران شدید تشکیل می‌شود و مقدار زیاد خار و خاشاک از سطح زمین به سمت بالا ارتفاع می‌دهد و یکی دو تا از همین گردبادهای موضعی و خلق‌الساعه بود که هواپیماهای غول پیکر آمریکایی را در صحرای طبس از کار انداخت و به آتش کشید.
با همه ی این اوصاف، بخش عظیمی از ثروت و دارایی‌های طبیعی این مملکت از قبیل زغال سنگ، مس، سنگ آهن، سرب، اورانیوم، پتاسیم، روی و فلورنت در زیر بستر همین کویر خشک و خالی ظاهری انباشته و انبار شده است که برای فرآوری و استخراج آنها تاسیسات سنگین و بزرگی احداث و ایجاد شده است که طبعا نیاز مبرم به مقادیر معتنابهی آب دارد که تاکنون به سختی و با هزینه زیاد تامین شده است و برای رفع این کمبود طرح‌های متنوع و مختلفی از طرف کارشناسان مربوطه پیشنهاد و ارائه شده است. از جمله استفاده از آب‌های ژرف که گویا در یکی دو نقطه مورد شناسایی قرار گرفته که این نظریه هم با مخالفت جدی کارشناسان ذی‌صلاح از جمله مرحوم پروفسور حسین صدقی که خود متولد طبس و استاد دانشگاه و عضو فرهنگستان علوم (گروه آب) بود و استدلال کرد که این موضوع استفاده از آب‌های عمیق، سرانجام منجر به فرو نشست فاجعه‌بار وسیع خاک و زمین خواهد شد که کنار گذاشته شد، اما سرانجام انتقال آب از دریای عمان به کویر مرکزی مناسب تشخیص داده شد که اگرچه آن هم به گفته متخصصان محیط زیست بی‌ضرر نیست ولی راهکار دیگری هم وجود نداشت و ندارد و سرانجام، بخش خصوصی توانست با پیش‌فروش مقادیری آب تامین بخشی از هزینه اجرای طرح پروژه بزرگی را به مرحله اجرا بگذارد و ظاهرا مراحل ابتدایی و آزمایشی کار هم فراهم شده است. البته این طرح مخالفین جدی هم دارد. لیکن طرح جایگزینِ جذابی تاکنون پیشنهاد نشده است. به علاوه، طبق یک برنامه‌ریزی که زمان بندی شده است قرار است مقداری از آب شیرین این طرح به قسمت‌های شرقی و شمالی‌تر کویر هم تعلق بگیرد. به هر حال، کویرها هم داشته‌های زیادی دارند. علاوه بر معادنی که ذکر آن رفت، در پارک‌های ملی واقع در این منطقه، گونه‌های کم‌نظیر و کمیاب جانوری درحال انقراض زندگی می‌کنند که جزو ثروت ملی و جهانی محسوب می‌شوند مانند یوزپلنگ و گورخر آسیایی و زاغ بور و گیاهان پرارزش دیگر مانند انغوزه، زیره سیاه و گیاهان دارویی فراوان و منحصربفرد که حفظ و حراست از آنها وظیفه نسل کنونی و زمامداران کشور است که به تکلیف و وظیفه ملی خود عمل نمایند تا از تخریب آب و خاک این کشور تا حد امکان جلوگیری شود.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
رد اولتيماتوم قاليباف (اعتماد)عشق و خیانت در «قطب شمال » «مست عشق » عام هپسند و صعود سخت فوتسال (خراسان) تعطیلی شنبه یا پنج‌شنبه؟ (جوان)
سایر اخبار این روزنامه
ماجرای هدایایی که محمد امامی به غندالی و همسرش داد فرهنگ احتکار تجمع جمعی از معترضان به وضعیت رو به افول بورس مقابل مجلس نامه نخست وزیر پاکستان به زاکربرگ مدیر عامل فیس بوک درباره محتوای ضداسلامی در مورد کیفیت آب اسلامشهر تحریم به ایستگاه آخر رسید؟ انقلاب 1990 کامل شد تحریم‌ها و چگونگی ادامه فشار بر ایران مدعیان دروغین مجلس یازدهم؛ متن مهم است یا حاشیه؟ وفاق ملی وکلا کویر در انتظار دریافت آب دریا