گاندوهای بعدی در راهند

آرمان ملي- مطهره شفيعي: گاندو فراموش نمي‌شود! گاندو گوشتخوار و از نوع شکارچي کمين‌گر است که ماهي‌ها، پرندگان و پستانداران اطراف رودخانه‌ها، حتي سگ‌ها بيشتر وعده‌هاي غذايي تمساح پوزه کوتاه يا همان گاندو را تشکيل مي‌دهد. در واقع بيشتر حيواناتي که به آب‌هاي محل زندگي گاندو بروند، ممکن است خوراک اين تمساح شوند اما گاندويي که از سال 98 وارد دايره سياست و ابزار نمايان کردن مخالفت‌ها با دولت و شخص وزير امور خارجه شد، با اين حيوان تفاوت دارد. سريال پرحاشيه‌اي‌ به اسم گاندو ساخته و پخش شد. فيلمنامه آن بر اساس مستندات و وقايع تاريخي و کشف جاسوس‌هاي داخل و خارج از ايران است و همچنين به موضوع آقازاده‌ها نيز اشاره‌هايي مي‌کند. در مجموعه گاندو تمامي اسامي افراد و اشخاص حقيقي در آن عوض شده ‌است؛ به‌طور مثال، بخشي در سريال در ارتباط با جيسون رضاييان است که ايران، رضاييان را به همراه همسرش (يگانه صالحي) در 31 مرداد 1393 به اتهام جاسوسي از طرف سيا دستگير کرد که در اين مجموعه با نام مايکل هاشميان شناخته مي‌شود؛ شخصيتي هم در اين سريال بود که شباهت زيادي به محمدجواد ظريف داشت و همين موضوع بر انتقادات از گاندو افزود. آرمان در آن مقطع در انتقاد به سريال گاندو نوشته بود: «نوک پيکان هجمه گاندو به سمت رئيس‌جمهور، وزير خارجه و ديپلمات‌هاي کشور است و البته گاهي براي ايجاد تلطيف به سعدي شاعر پرآوازه کشور هم انتقاد وارد کردند» مانند در سکانسي از قسمت بيست‌وششم، صحبت از کتاب گلستان سعدي به ميان مي‌آيد. در اين سکانس يکي از شخصيت‌هاي منفي آمريکايي به آيدين ستوده (جاسوس) رو مي‌کند و با نشان دادن نسخه‌اي از گلستان سعدي مي‌گويد: «ممکنه باورت نشه اين‌قدر که اين کتاب در تقابل با ايران به من کمک کرده، منابع مالي آمريکا و قدرت دولت آمريکا نکرده. اين کتاب شاهکار بشره. توصيه مي‌کنم شما هم بخونيش». منتقدان گاندو در واکنش به اين بخش نوشتند: «حقيقت اين است که سعدي در کنج آرامگاه خود آرام گرفته و شوربختانه بايد بعد از حضور عجيب بدلش در ويژه برنامه تحويل سال شبکه 4 و مراسم بزرگداشت پرحاشيه چندماه اخيرش در سعديه، چشمش به جمال سکانسي از سريال گاندو روشن شود که يک شخصيت منفي آمريکايي، گلستان را بزرگ‌ترين نقشه راه براي تقابل با ايراني‌ها مي‌خواند! دود سيگار، نگاه‌هاي مرموز و تعقيب‌کننده چند جاسوس و گلستان سعدي؛ اين شايد ناهمگون‌ترين سکانس از همنشين‌هاي سعدي در ذهن‌مان باشد.»
ظريف هنوز دلخور است
ظاهرا هنوز گاندو ذهن وزير امور خارجه را آزار مي‌دهد. مرداد 98 محمدجواد ظريف به دنبال پخش سريال «گاندو» در نامه‌اي به رهبر انقلاب از توهين، تهمت و تخريب‌ها در اين سريال گلايه کرده است. سخنگوي وزارت امور خارجه نيز اين موضوع را تاييد کرد؛ سيدعباس موسوي توضيح داد: «رهبر انقلاب به جناب ظريف الطاف داشتند و بيان کردند مطلقا راضي نيستند نسبت به وزير امورخارجه اهانتي صورت بگيرد.» محمدجواد ظريف هم درباره محتواي پاسخ رهبري به نامه خود در خصوص سريال گاندو گفته بود: «رهبري هميشه به من محبت داشتند و من وامدار محبت ايشان هستم؛ اين محبت همچنان ادامه دارد و اگر محبت‌هاي ايشان نبود، برخي اتفاقاتي که در بعضي جاها مي‌افتد، امکان تحمل را از بين مي‌برد.» محمد مهاجري فعال رسانه‌اي اصولگرا همچنين به روايت اين نامه و پاسخ آن پرداخته بود: «گفته مي‌شود اخيرا و به دنبال پخش سريال «گاندو»، محمدجواد ظريف در نامه‌اي به رهبر معظم انقلاب از موج توهين‌ها و تهمت‌ها گلايه کرده و نوشته است حتي اگر بخشي از اين حجم تخريب درست باشد، ادامه خدمت وي در سمت وزارت امور خارجه شرعا جايز نيست. شنيده شده است حضرت آيت‌ا... خامنه‌اي در پاسخ ظريف فرموده‌اند: «من مطلقا راضي نيستم که به شما کمترين اهانتي بشود.» مجتبي اميني، تهيه‌کننده سريال «گاندو» با انتشار متني در توئيتر به نامه محمدجواد ظريف وزير امورخارجه به رهبر انقلاب واکنش نشان داد و نوشت: «جناب آقاي دکتر ظريف! در سريال «گاندو» نه کسي به شما توهيني کرده است نه جسارتي... شما از ارادت ما به حضرتعالي و همکاران‌تان آگاه هستيد. حيف نيست که براي مسائل حاشيه‌اي و کم‌اهميت اينقدر وقت مقام معظم رهبري را بگيريد؟» محمدجواد ظريف بر اين نکته تاکيد دارد که حمايت داخلي پشتوانه مذاکرات در خارج کشور و لازمه اطلاع طرف خارجي از حمايت‌هاي داخلي از دستگاه ديپلماسي ايران است اما سريال گاندو اقداماتي نظير آن برخلاف خواست دولت و وزير خارجه بود؛ چنانکه هنوز هم ظريف چنين مي‌گويد: «مسئوليت يک وزير امور خارجه، دفاع از کل کشور است. يعني من در اين مقام، نمي‌توانم بگويم که مثلا با فلان کار قوه قضائيه مخالفم، يا با اين کار اطلاعات سپاه مخالفم و از آن دفاع نمي‌کنم. اطلاعات سپاه جايي است که سريال «گاندو» را عليه من ساخته. از اين صريح‌تر که نداريم، با اين حال من وظيفه دارم که در خارج از کشور از اين نهاد داخلي، دفاع کنم. اصلا نمي‌توانم مسائل داخلي را مورد توجه قرار دهم و مثلا بگويم چون اينها گاندو را عليه من ساختند، در خارج از کشور بخواهم مقابله‌به‌مثل کنم. وظيفه من اين است که در خارج از کشور، از همه سياست‌هايي که به نام جمهوري اسلامي بيان مي‌شود يا اجرايي شده، دفاع کنم. اين در حالي است که در داخل و در محافل تصميم‌گيري، وظيفه دارم که با صراحت در مورد همه جزئيات آن صحبت کنم.» البته آنچه ظريف گفت از موضع تضعيف عرصه مردان دولت به‌ويژه ديپلمات‌هاي وزارت خارجه از داخل است چنانکه با مرور واکنش‌هاي خارجي به سريال گاندو پي به واقعيت ناراحتي تمام نشده ظريف خواهيد برد. به‌عنوان نمونه تلويزيون فارسي بي‌بي‌سي با اشاره به برخي واکنش‌ها به سريال گاندو، اين سوال را مطرح کرد که آيا گاندو پروژه‌اي براي مقابله با دولت ايران است؟ يا راديو فرانسه و رسانه‌هاي آمريکايي و اروپايي با اشاره به اين سريال مدعي شکاف در داخل کشور شدند که ظريف هم به اين سبب هنوز آثار تلخ اين سريال را فراموش نکرده است .
گاندوهاي بعدي در راهند


اما نکته قابل توجه آن است که هجمه‌ها به ظريف پاياني ندارد؛ به‌ويژه حالا که بحث کانديدا شدنش براي رياست‌جمهوري مطرح است و عده‌اي براي ممانعت از حضور او در پاستور به ساخت گاندوهاي بعدي اقدام خواهند کرد. به نظر مي‌رسد اشاره اخير وزير امور خارجه به سريال گاندو براي آن است که که به مخالفانش اعلام کند برنامه آنها پيش از اجرا برايش مشخص شده است.