پهناي باند و نگاه بسته صداو سيما

آرمان ملي- حميد شجاعي: امروزه در اکثر کشورهاي جهان آزادي رسانه‌ها و شبکه‌هاي اجتماعي امري روتين و عادي است و اين شبکه‌هاي اجتماعي و رسانه‌‌هاي رسمي هستند که تلاش دارند با ارتقاي سطح کيفي خود مخاطبان بيشتري را به سمت خود بکشند. لذا قدر مسلم اگر رسانه‌اي در ميانه اين رقابت تنگاتنگ در خلاف جهت آب شنا کند و روي به مسدودسازي فضاي مجازي، فيلترينگ و انحصار رسانه‌اي قدم بردارد محکوم به انزوا و ريزش مخاطب خواهد بود. از طرفي نمي‌توان به‌دليل عدم رويکرد تحول‌خواهانه، رو به جلو و در جا زدن با برخي اقدامات پيشرفت و توسعه ساير رسانه‌هاي رسمي و مجازي را گرفت. محمدجواد آذري جهرمي وزير ارتباطات که خود از مخالفان سرسخت فيلترينگ و مسدودسازي است و همواره به لزوم آزادسازي و عدم انحصار تاکيد داشته است با انتقاد تند از رويکرد صداوسيما در اين خصوص و اشاره به ماجراي گزارش عادل فردوسي‌پور از اينستاگرام کنفدراسيون فوتبال آسيا مي‌گويد: «يک گزارشگر را مردم دوست دارند؛ عرصه را بر او محدود کرديد و اگر مجبور شد بر روي يک پلتفرم بين‌المللي حضور يابد و پهناي باند خارجي مصرف شد؛ به وزارت ارتباطات «گير» مي‌دهيد؟ داخلي کردن پهناي باند، دستوري نيست. اگر پهناي باند داخلي مي‌خواهيد؛ به ذائقه مردم احترام بگذاريد؛ به‌جاي بستن و محدود کردن، آزاد کنيد و رفع انحصار.»
پهناي باند
فــضــاي مجــازي و شبــکه‌هاي اجتماعي مدت‌‌هاست که گوي سبقت را از صداوسيما ربوده‌ و مخاطب کثيري را براي خود فراهم آورده‌اند. تنوع ساختاري پلتفرم‌ها از يک‌سو و پاسخ گفتن به نيازهاي مخاطبان و کاربران باعث شده تا امروز بعضا مردم حتي منابع کسب اطلاعات و اخبار خود را نيز تغيير دهند و براي صحت يا تکذيب خبري برخي شبکه‌هاي اجتماعي و کانال‌هاي خبري را منبع و معيار خود قرار دهند. اين در حالي است که به عقيده برخي، صداوسيما طي اين سال‌ها و به‌خصوص يک دهه اخير که شبکه‌هاي اجتماعي رشد و شکوفايي داشته‌اند به سمت‌وسوي انحصار رسانه‌اي حرکت کرده و با ايجاد برخي محدوديت‌ها چه براي عوامل برنامه‌ها مثل مجري يا برنامه‌ساز و چه محدوديت‌هاي ماهوي باعث شده تا هر چه جلوتر مي‌رويم مخاطبان اين رسانه به جاي افزايش کاهش پيدا کنند و به رسانه‌هاي ديگر گرايش پيدا کنند. نمونه‌هاي بسياري را هم در اين خصوص مي‌توان ذکر کرد که شايد پخش بازي فينال ليگ قهرمانان آسيا هم‌زمان از تلويزيون و صفحه فارسي AFC مثال بارزي در مورد اين نوع رويکرد باشد. جايي که مدير شبکه 3 سيما در حالي که مي‌توانست با برخي تصميمات صحيح هم بر مخاطبان خود بيفزايد و هم سرمايه‌هاي خود را حفظ کند؛ راهي ديگر پيش گرفت و عادل فردوسي‌پور را که سرمايه بلامنازع اين رسانه بود کنار گذاشت و بازهم پاس گلي به پلتفرم‌ بين‌المللي اينستاگرام داد. چنانکه گزارش عادل براي صفحه اينستاگرام کنفدراسيون فوتبال آسيا با رکورد جالب‌توجهي همراه شد و البته مصرف اينترنت در ايران در روز 29 آذر را به شکل عجيبي افزايش داد. تا حدي که حتي حضور علي پروين اسطوره‌ سرخ‌ها نيز نتوانست بر مخاطبان تلويزيون بيفزايد. با اين حال برخي جريانات به جاي اينکه درصدد اصلاح روندها باشند در حرکتي عجيب مساله پهناي باند براي پلتفرم‌هاي خارجي، بستن آنها را پيش کشيدند و انتقاداتي را به وزير جوان ارتباطات وارد کردند. درحالي‌که ديگر براي همگان روشن و مبرهن شده که بستن، فيلترينگ و مسدود کردن چاره کار نيست و بايد متناسب با شرايط جامعه به فرهنگ‌سازي پرداخت. با اين حال چندي مي‌شود که جامعه با مشکل پهناي باند دست و پنجه نرم مي‌کند و نوک پيکان انتقادات خود را به سمت وزير جوان گرفته است. شخصيتي که شايد خود موافق اين امر نباشد اما شايد رعايت برخي ترتيبات موجبات به‌وجود آمدن چنين شرايطي را فراهم آورده باشد.
صداوسيما خودش را آپديت کند


شامگاه يکشنبه بود که وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات در برنامه «تيتر امشب» شبکه خبر در گفت‌وگويي با محوريت فناروي اطلاعات و ارتباطات در 4 دهه گذشته اظهار داشت: زماني که پاي فضاي مجازي به ميان مي‌آيد ساختار عملکردي تفاوت مي‌کند. اگر به شيوه قديم به اين فضا نگاه کنيم، توسعه و پيشرفت نخواهيم کرد. فضاي مجازي به اخبار سرعت مي‌بخشد و اين راهش نيست که با بستن اين شبکه‌ها جلوي راه توسعه را بگيريم. محمدجواد آذري جهرمي با اشاره به بازي فينال ليگ قهرمانان آسيا و پخش آن با صداي عادل فردوسي‌پور از صفحه اينستاگرام AFCگفت: يک گزارش ورزشي مي‌خواهد پخش شود و يک مجري هم که مردم او را مي‌پسندند مي‌خواهد آن را ارائه کند. خب اين مي‌تواند در پلتفرم داخلي اجرا کند که محتواي داخلي مي‌شود اما وقتي همراهي با او نمي‌شود به پلتفرم بين‌المللي رفته و به محتواي خارجي تبديل مي‌شود. حالا گير بدهيم به وزارت ارتباطات؟ وي افزود: اگر مي‌خواهيم سياست‌هاي اصولي پهناي بند رعايت شود گيرش فقط به کابل و سيم و بستن نيست و جايي به آزاد کردن و انحصار نکردن است. وزير ارتباطات بيان کرد: پهناي باند يک مساله دستوري نيست که به مردم بگوييم چه چيزي مصرف کنند، مصرف به ذائقه افراد برمي‌گردد و نمي‌توان به کسي زور کرد که چه چيزي مصرف کند. عضو هيات دولت عنوان کرد: در اين بين سازمان‌هايي هستند بايد فرهنگ‌سازي کنند، اما به جاي اينکه بودجه را صرف فرهنگ‌سازي کنند، صرفا انتقاد مي‌کنند. بايد جنس فرهنگ‌سازي را تغيير دهيم. ديگر نمي‌توان جامعه را با مکانيزم صداوسيما پيش برد، صداوسيما بايد خودش را آپديت کند.