روزنامه خراسان

داوری تشریفاتی در طلاق

داوری وحکمیت  از شیوه های حل و فصل دعاوی در میان مردم بوده و دین مبین اسلام نیزبرای حل اختلافات زناشویی از طریق داوری وحکمیت  اهمیت ویژه ای قائل شده به طوری که خداوند در آیه 128 سوره نسا در قرآن می فرماید:"اگر زنی از شوهرش بیم ناسازگاری یا اعراض داشته باشد، بر آن دو باکی نیست که با یکدیگر صلح کنند و صلح بهتر است".لذا قانون گذار نیز اهمیت خاصی برای داوری در دعاوی خانوادگی قائل شده و در قانون حمایت از خانواده، ارجاع به داوری در دعوی طلاق را ضروری دانسته است.درماده27 قانون حمایت از خانواده به امر داوری به  صراحت اشاره شده وآمده است: درکلیه موارد درخواست طلاق، به جز طلاق توافقی، دادگاه باید به منظور ایجاد صلح و سازش موضوع را به داوری ارجاع کند. دادگاه در این موارد باید با توجه به نظر داوران رأی صادر کند و چنانچه آن را نپذیرد، باید نظریه داوران را با ذکر دلیل رد کند.همچنین درماده ۲۸ این قانون نیز تصریح شده پس از صدور قرار ارجاع امر به داوری، هریک از زوجین مکلفند ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ یک نفر از نزدیکان متأهل خود را که حداقل سی سال داشته و آشنا به مسائل شرعی و خانوادگی و اجتماعی باشد به عنوان داور به دادگاه معرفی کنند.
آیا داوری در محاکم قضایی در دعاوی خانوادگی اجرا می شود؟
با توجه به اهمیت و نقش داوری در اسلام و مقررات وضع شده، برای بررسی این که آیا داوری در دعاوی خانوادگی وپرونده های طلاق اجرا می شود یا نه ؟ به مجتمع قضایی خانواده مشهد مراجعه می کنیم.
داوری در روند طلاق اجرا می شود


خانم جوانی که به اتفاق مادرش در حال خارج شدن از دادگاه است با بیان این که از 2سال قبل به دنبال گرفتن طلاق از همسرش به صورت یک طرفه است، درباره اجرا شدن بحث داوری واستفاده از معتمدین دو خانواده برای اعلام نظر در روند طلاق برای امکان سازش بین زوجین می گوید: داوری در روند طلاق اجرا می شود واکنون نیز قاضی از ما خواسته داور به دادگاه معرفی کنیم.وی می افزاید: قاضی اعلام کرده که داوران باید 35سال به بالا داشته  ومرد باشند واز بستگان درجه یک و 2نیز نبوده اما از زندگی دو طرف اطلاع کافی داشته باشند که معرفی چنین افرادی به دادگاه برای داوری کارسختی است .او مدعی می شود: افرادی که برای داوری از سوی طرفین معرفی می شوند باید فرم مخصوص داوران را پر ودر آن اعلام نظر کنند که زوجین می توانند سازش کنند یا نه وپس از اعلام نظر داور این فرم ها تحویل دادگاه می شود به همین دلیل برخی ازمتقاضیان طلاق افرادی را از بیرون بدون این که خویشاوند شان باشند، به دادگاه معرفی می‌کنند.وی اضافه می کند: من هم اگر نتوانم داوری از میان خویشاوندان انتخاب کنم باید افرادی را پیدا کرده وبه عنوان داور به دادگاه معرفی کنم.
معرفی 2 رهگذربرای داوری!
یکی دیگرازمراجعه کنندگان به مجتمع قضایی خانواده که خانم جوانی است نیز در پاسخ به روند داوری در دادگاه خانواده می گوید: مادرم برای طلاق مراجعه کرده واکنون دادگاه از مادر وپدرم خواسته داور معرفی کنند وما نیز به دلیل این که کسی در خانواده حاضر به داور شدن نیست، به دنبال داور از بیرون هستیم که دو نفررهگذر در بیرون دادگاه قبول کردند به عنوان داور به دادگاه معرفی شان کنیم اما دادگاه قبول نکرده واعلام کرده است که باید ازطرف قاضی به آن ها نامه داده شود.او ادعا می کند: دادگاه به پدر ومادرم گفته است اشکالی ندارد همین افراد را به عنوان داور معرفی کنید اما برای رسمیت بخشیدن به کار، باید معرفی نامه از قاضی داشته باشند.اطراف ساختمان وداخل محوطه دادگاه خانواده پر است از جمعیتی که بیشتر آن ها را زنان جوان ومیانسال به خود اختصاص داده اند اما در این میان تنها زوجین متقاضی طلاق می توانند وارد ساختمان دادگاه شوند. مقابل در ورودی دادگاه ایستاده وبه دنبال راهی برای ورود به دادگاه هستم که فردی از ساختمان دادگاه خارج می شود که به نظر می رسد قاضی یا وکیل است. به سراغ او می روم وبا بیان این که خبرنگار هستم سوال می‌کنم از قضات دادگاه خانواده هستید ؟ در پاسخ می‌گوید: درچه موردی سوال دارید که موضوع گزارش وبحث اجرای داوری در دادگاه های خانواده را مطرح می کنم.
تمایلی ندارد که بگوید قاضی است ومی گوید: من هم یک شهروندهستم و نظراتم را بیان می کنم.او مدعی می‌شود : متاسفانه برخی از وکلا برای به دست آوردن درآمد دست به هرکاری می زنند وبا دریافت وکالت از زوجین، روند طلاق را در دادگاه پیش برده ودربحث حکمیت هم اعلام می کنند حکمیت اجرا شده وشاید سیستم هم بداند اما به دلایلی این موضوع مطرح نمی شود که این مسئله یکی از آفت های دادگاه های خانواده است.وی می افزاید: دربرخی موارد در روند طلاق، داوری حتی اجرا نمی شود اما وکلا با ترفندهایی اعلام می‌کنند که داوری انجام شده است. این کار در خارج از سیستم انجام می شود زیرا یکی از شرایط معرفی داور این است که وی باید ازبستگان درجه دو وسه زوجین نباشد اما اثبات این که فرد از وابستگان زوجین است، راحت وآسان نیست وبه دلیل حجم زیاد پرونده ها نیز نمی توانیم بررسی کنیم که داور معرفی شده به دادگاه با زوجین نسبت خانوادگی دارد یا خیر؟
وی ادعا می کند: متاسفانه برخی از همکاران این موارد را رعایت نمی کنند و بر اساس صحبت هایی که از سوی وکیل یا زوجین می شنوند رای صادر می کنند که برخی از این صحبت ها به دروغ یا به دلیل اطلاع نداشتن از قوانین بیان شده یا برای رسیدن یکی از طرفین به خواسته هایش بوده است .وی با بیان این که برای آگاه ساختن طرفین از روند قضایی وقوانین، واحد ارشاد ومعاضدت در دادگاه ها چندین سال قبل  برای پیشبرد اهداف عالیه سیستم قضایی دوباره احیا شد ودرحال حاضر نیز وجود دارد، اظهارمی کند: از اسم این واحد مشخص است که باید مردم توسط این واحد نسبت به روند وقوانین قضایی ارشاد وآگاه شوند اما متاسفانه افراد وکارشناسانی که آنجا نشسته اند بیشترشان وکلایی هستند که موظف اند در دادگاه ها حضور داشته باشند وبه مراجعان اطلاع رسانی کنند اما برخی از آن ها غرض ورزانه رفتارهای خاصی دارند.وی می گوید : بحث داوری بسیار مهم است ودر اسلام به صراحت گفته شده که داوری باید انجام شود لذا درپرونده های طلاق باید یک داور از سوی مرد ویک داور از طرف زن معرفی شود. افراد بی طرفی که بنشینند وبر اساس واقعیات مذاکره کنند وبه نتیجه برسند اما متاسفانه اکنون از هر 100پرونده طلاق، شاید 10داوری روند صحیح وشرعی خود را طی کرده باشد البته قضات هم حق دارند زیرا حجم پرونده ها زیاد است. مگردر روز به چند پرونده می‌توانند رسیدگی کنند؟
به دنبال داوردرپیاده رو
خانمی حدود 50ساله به همراه زنی جوان در پیاده روی مقابل دادگاه خانواده به این سو وآن سو می دوند. اوهم برای طلاق مراجعه کرده است. وی می گوید : به دنبال داورطلاق هستیم ، می گویم مگر داور از بیرون بدون این که نسبتی با شما داشته باشد را دادگاه قبول می کند؟ پاسخ می دهد حتما قبول می کند زیرا شوهرم داور از بیرون دادگاه پیدا کرده واکنون منتظر معرفی داور از سوی من هستند ومن هم چون در خانواده فردی داوری ام را قبول نمی کند به دنبال شخصی می گردم تا به عنوان داور معرفی کنم.
داوری حالت فرمایشی پیدا کرده است
«مهری قنبرنیا»وکیل پایه یک  که به امر وکالت اشتغال دارد، درباره داوری در روند طلاق می گوید: داوری بحث جدیدی نیست وطبق ماده واحده، قانونی تحت عنوان نبود سازش وجود دارد که یک موضوع تشریفاتی است و هرگاه دادگاه احراز کند که شرایط برای طلاق مهیاست به طرفین اعلام می کند که یک داور معرفی کنند، امری که مستند به آیات قرآن است.
وی می افزاید: اگر هریک از طرفین داور معرفی نکنند به طرف مقابل اعلام می کنند که به جای طرف، داور معرفی کند .وی با بیان این که فرمی برای اظهار نظر داوران معرفی شده ازطرف زوجین وجود دارد، اضافه می کند: در این فرم داور مشخصات خود را درج وبه عنوان مثال اعلام می‌کند که شش ماه یا دوسال است که این زوج را می شناسد واز شرایط زندگی آن ها آگاه بوده وبر اساس شواهد ادامه زندگی آن ها امکان پذیر نیست وبهتر است حکم طلاق صادر شود.وی تصریح می کند : در طول دوران وکالتم عملا ندیده ام داوری غیر از این در فرم بنویسد واین فرم به دادگاه ارائه می شود. حال اگر دادگاهی سختگیرتر باشد داوران را احضار کرده وآن ها همین اظهارات مندرج در فرم را نزد قاضی بیان می کنند وعملا هم قاضی به این اظهارات ترتیب اثرمی دهد.وی می گوید: با این تفاسیر میان وکلا این گونه جا افتاده که این موضوع صوری وتنها برای این است که ماده واحده قانونی در خصوص داوری اجرا وبه آیه قرآن هم عمل شده باشد.وی با اشاره به این که این موضوع تنها یک روند قانونی است وتاکنون هم در کاهش طلاق تاثیری نداشته است، اظهار می کند: من زیاد دیده ام که افراد رهگذر یا افرادی که جزو بستگانشان نبوده اند را به عنوان داور معرفی کرده اند. در دورانی که کار آموز بودم افرادی در اطراف دادگاه حضور داشتند وبا دریافت 10هزارتومان، داور می شدند وقاضی هم نمی توانست ایراد بگیردکه جزو بستگان درجه دو وسه طرفین هست یا نه؛ چون وقتی برای این کار ندارندکه پرس و جو کنند و احراز شود که داورصوری است.
وی می گوید: پرونده طلاق در بحث داوری نیازمند فرم اظهارات داور ویک کپی از کارت ملی داور است واگر شعبه‌ای سختگیر باشد، اعلام می کند داوران در حضور قاضی اظهارات خود را نیز بازگوکنند در حالی که در بیشتر مواقع فرم های داوری همان بیرون دادگاه پر وبه دفتر قاضی تحویل می شود وشاید به دست خود قاضی هم نرسد مگر این که قاضی سختگیری کند که این موضوع به ندرت پیش می‌آید زیرا خود قضات هم می دانند این موضوع یک حالت فرمایشی پیدا کرده است.
روابط عموی دادگستری:گزارش را منتشر کنید، نیاز بود جوابیه خواهیم داد
برای دریافت پاسخ دادگستری خراسان رضوی با مسئول روابط عمومی دادگستری استان تماس می گیریم که اعلام می شود: پاسخ منوط به مکاتبه کتبی است.نامه ای در تاریخ 6 اردیبهشت  با این مضمون برای روابط عمومی ارسال شد :"با احترام؛ پیرو مذاکرات تلفنی نظر به این که روزنامه خراسان رضوی گزارشی از روند دادرسی پرونده های طلاق وچگونگی اجرای بحث داوری دردادگاه های خانواده را درحال تهیه دارد، خواهشمند است هماهنگی های لازم برای پاسخ گویی ومصاحبه با رئیس کل دادگستری خراسان رضوی انجام شود. پیشاپیش از همکاری شما سپاس گزاریم".پس از چندین بار پیگیری ازمسئول روابط عمومی دادگستری استان، وی اعلام کرد:گزارش را منتشر کنید اگر نیاز بود جوابیه خواهیم داد.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
افزایش ۳۵ درصدی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی (خراسان)به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند)پرونده‌ای که باز است (اعتماد) کابینه تناقض‌ها و کلاهی که سرشان گذاشتند (یادداشت روز) (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
درخواست اصلاح مالیات جدید مسکن نجات کودک از زیر اتوبوس واحد اولویت های گمشده قبل از تفکیک وزارتخانه ها داوری تشریفاتی در طلاق آغاز تحقیق از ترامپ درباره «پرونده روسیه» موسوی خوئینی ها: اصلاح طلبان بیشتر از دیگران به نظام رای داده اند صنعتگری که سپرده گذار شد صیاد ایرانی به دست گارد مرزبانی عربستان کشته شد تشنگی سیستان به شورای عالی آب کشور رسید قیمت میوه های صادراتی ایران در بازار قطر عهدشکنی مجدد آمریکا سرنوشت قطر در انتظار ترکیه است؟ فلسفه «آتش به اختیار» فراموش نشود مروری بر ادبیات مدرن قطر و زندگی و آثار عبدالعزیز محمود ابلاغیه دولت درباره بیماری های همه گیر در مسکن مهر