کدام‌یک معیوب‌تر است؟

احمد زید‌آبادی روزنامه‌نگار و فعال سیاسی پیش از این نوشته بودم؛ اینکه در دولت آقای رئیسی چه افرادی پست‌های اجرایی را به عهده بگیرند، اهمیت شایانی ندارد. حتی به صورتی جدل‌آمیز تأکید کرده بودم که کارگزاران دولت جدید هر چه تندروتر باشند، بهتر! درواقع منظورم از این حرف این بود که حضور تندروها در مناصب بوروکراتیک چه بسا سبب غلبه منطق و عقلانیت نهفته در ذات بوروکراسی بر ذهنیت وهم‌گرای آنها ‌شود و به سوی واقع‌بینی سوق‌شان ‌دهد. اغلب اوهامِ سیاسی به علت دوری از کار عملی و اجرایی و ناآشنایی با محدودیت‌ها، دردسرها و چالش‌های روزمره آن شکل می‌گیرد. این قبیل اوهام بدبختانه با بحث و استدلال برطرف نمی‌شود و فقط سختی و سنگینی و مشقت کار اجرایی قادر به برطرف کردن پاره‌ای از آنهاست. به همین دلیل با انتخاب علی‌رضا زاکانی به‌عنوان شهردار تهران مخالف نیستم. از قضا بر این باورم که بهترین جا برای او همین شهرداری است تا آزمایش خود را به‌عینه پس دهد. می‌دانم که دوستان به این نگاه خرده خواهند گرفت که مگر مناصب مختلف کشور، میدان آزمون و خطاست که لازم باشد آنها را در اختیار تندروها و افراد متوهم گذاشت تا به امید احتمالِ واقع‌گرا شدن‌شان بخت خود را بیازمایند و با سرنوشت مردم بازی کنند؟ پاسخ به این اشکال البته که یک نه بزرگ و قاطع است! به طور حتم در هیچ نقطه‌ای از جهان این کار را نمی‌کنند. اما متأسفانه کشور ما با دیگر نقاط جهان فرق دارد! در اینجا برخلاف دیگر جاها، به دلیل نوع ساختار قدرت، برخی افراد اگر سمت اجرایی نگیرند، بیکار نمی‌مانند و یا در بخش خصوصی مشغول به کار نمی‌شوند. آنها به هر حال صاحبِ منصبی بالا از نوع غیراجرایی آن خواهند شد که علاوه بر تأثیرگذاری جدی بر روند امور، آنها را از دید و نظارت عمومی نیز دور می‌کند. به نظرم از بین این دو حالت، پیامدهای مورد نخست زیان کمتری دارد. با این همه، آقای زاکانی در همین ابتدای کارش با حواشی بسیاری روبه‌رو شده است. ظاهراً او با نوع برخوردهای خود، جمع بسیاری از فعالان حوزه‌های مختلف اجتماعی را از خود رنجانده است. بنابراین عملکرد او زیر ذره‌بین است و هر خطایش بازتاب رسانه‌ای گسترده‌ای پیدا می‌کند. هر مدیر اجرایی که چنین وضعیتی پیدا کند حتی به فرض سطحی از کفایت، تصویری موفق از خود به جا نخواهد گذاشت. بدین ترتیب اگر زاکانی از سمت شهرداری کناره بگیرد به نفع شخص خودش خواهد بود گرچه جایگزین احتمالی او به نظرم بهتر از وی از کار درنخواهد آمد!