روزنامه آرمان ملی
1400/08/06
تامل در آمارهای سرمایه‌گذاری خارجی در ایران
محمود علی‌آبادی کارشناس اقتصادی و مالی طبق قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی مصوب1380، سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران به‌عنوان نهاد متولی تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی تعیین شده است و این سازمان مرجع جمع‌آوری و گزارش آمار عملکرد سرمایه‌گذاری خارجی کشور است. در موضوع آمار سرمایه‌گذاری خارجی دو مفهوم متمایز مطرح است. 1- سرمایه‌گذاری خارجی مصوب: باتوجه به اینکه طبق قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی، سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند با اخذ مجوز سرمایه‌گذاری خارجی در چارچوب این قانون، مشمول حمایت قانونی پرداخت غرامت از سوی دولت در قبال مصادره و سلب مالکیت شوند، مواردی از سرمایه‌گذاری‌های خارجی با اخذ مجوز صورت می‌گیرد. برای صدور مجوز، سرمایه‌گذار خارجی حجم سرمایه‌گذاری مورد‌نظرش را اعلام می‌نماید و در مجوز سرمایه‌گذاری خارجی این مبلغ درج میشود و آمار سرمایه‌گذاری خارجی مصوب، حاصل جمع ارقام مجوزهای سرمایه‌گذاری خارجی صادر شده است. 2- سرمایه‌گذاری خارجی وارد شده: ورود سرمایه خارجی در اجرای پروژه‌ها روندی زمان‌بر بوده و از یک‌سو با شرایط محیط کسب‌وکار کشور و از سوی دیگر با ماهیت و اصالت سرمایه‌گذار و پروژه‌های سرمایه‌گذاری مرتبط می‌باشد. آمار سرمایه‌گذاری خارجی وارد شده در چارچوب مجوزهای سرمایه‌گذاری خارجی، در سازمان سرمایه‌گذاری ثبت میشود و توسط سازمان به بانک مرکزی (جهت ثبت در گزارش تراز پرداخت‌ها) و به آنکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل) جهت درج در گزارش سالانه سرمایه‌گذاری جهانی اعلام میشود. تا سال 1387 سازمان سرمایه‌گذاری خود را تنها متولی جمع‌آوری و گزارش سرمایه‌گذاری‌های خارجی مصوب و سرمایه خارجی وارده در چارچوب مجوزهای سرمایه‌گذاری خارجی می‌دانست و عملا در حالی که از یک سو ارقام بزرگ چند ده میلیارد دلاری سرمایه‌گذاری خارجی مصوب در رسانه‌های داخلی و مصاحبه مسئولان کشور مطرح می‌شد، همواره ارقام سرمایه‌گذاری خارجی وارد شده در گزارش‌های آنکتاد (سرمایه‌گذاری خارجی جهانی) بسیار کمتر بوده است. جمالي (مدیرکل وقت سرمایه‌گذاری خارجی) در پاسخ به اين سوال ايسنا كه چرا آمار‌هاي كامل و دقيق به آنكتاد در بخش‌هاي نفت و گاز و مناطق آزاد و ساير سرمايه‌گذاري‌ها ارائه نشده است، گفت: تنها تهيه آمار جذب سرمايه‌گذاري‌هايي كه تحت قانون تشويق و حمايت از سرمايه‌گذاري خارجي صورت مي‌گيرد جزء وظايف سازمان سرمايه‌گذاري خارجي است و ارائه آمار در ساير بخش‌ها به عهده اين سازمان نيست. ایسنا 24 مهر 1385. به‌دنبال چندین مرحله تاکیدات قبلی آنکتاد به مدیران سازمان سرمایه‌گذاری، در دی ماه 1387 که نگارنده مسئولیت حوزه سرمایه‌گذاری خارجی را به‌عهده داشتم، کارگاه آموزشی معیارهای روش‌شناسی تلفیق آمار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و فعالیت شرکت‌های چند‌ملیتی با حضور مدرسانی از آنکتاد و صندوق بین‌المللی پول و مشارکت نمایندگان دستگاه‌های دولتی ذیربط و مشاوران غیردولتی سرمایه‌گذاری خارجی برگزار گردید و گواهینامه دوره به مشارکت‌کنندگان اعطا شد. همچنین فرم جمع‌آوری آمار سرمایه‌گذاری خارجی غیرپوششی براساس خود‌اظهاری شرکت‌های دولتی و غیردولتی طراحی شد و با درج در وب‌سایت سازمان منتشر گردید که در سا‌ل‌های بعد این فرم از سایت سازمان حذف شد و مجددا اعلام آمار سرمایه‌گذاری خارجی مصوب، مبنای گزارش‌دهی سازمان در عرصه رسانه‌ها شد! در این کارگاه آموزشی مشخص شد آنکتاد و صندوق بین‌المللی پول ضمن اینکه هیچ اعتباری برای ارقام سرمایه‌گذاری خارجی مصوب قائل نیستند، گزارش سرمایه‌گذاری خارجی وارد شده بدون اخذ مجوز قانون سرمایه‌گذاری خارجی را هم برای درج در آمار سرمایه‌گذاری خارجی موجه می‌دانند لذا سازمان سرمایه‌گذاری مسئولیت یافت تا آمار این‌گونه سرمایه‌گذاری‌ها را هم تحت‌عنوان سرمایه‌گذاری خارجی غیرپوششی، جمع‌آوری و مستندسازی نموده و به آنکتاد گزارش نماید و بعد از این آمار سرمایه‌گذاری خارجی در گزارش‌های سالانه آنکتاد، تصحیح و گزارش شد.
سایر اخبار این روزنامه
جاده مخصوصي‌ها برسردوراهي قيمت‌گذاري
حادثه تبريز تصوير نظامی كردن عرصه سياست است
زاكاني در«منگنه رسانه‌هاي اصولگرا»
پنهان کردن دلایل واقعه تبریز؛ چرا؟
پيام همسايگان به طالبان؛ «تشكيل دولت فراگير»
روسيه مخالف تعلل در مذاكرات هسته‌اي است
اين بار «دست درازي» همسايگان به آب درياي خزر
پانسمان‌بيماران پروانه‌اي در سطل زباله چه مي‌كند؟
بروکسل قفلی را باز می‌کند؟
کدام‌یک معیوب‌تر است؟
دنیا را سورپرایز کنیم
تامل در آمارهای سرمایه‌گذاری خارجی در ایران
برجام در وقت‌های اضافه
