جای خالی یک دیپلمات

هرچند منکر زحمات مسئولان فعلی در سازمان انرژی اتمی و مذاکره کنندگان فعلی این سازمان نیستیم اما بهرحال اگر منصفانه به موضوع بنگریم بهتر بود کماکان از توان یک دیپلمات با تجربه سود برده می‌شد و در زمان بهتری جا به جایی‌ها رخ می‌داد
آفتاب یزد: در این روز‌های پر التهاب به نظر می‌رسد جای برخی اشخاص خالی است.
یکی از این افراد کاظم غریب‌آبادی است که پیش از این نماینده دائم ایران در دفتر سازمان ملل متحد در وین و نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود و حالا معاون امور بین‌الملل و حقوق بشر قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر است. با این حال نقش پررنگ او در مذاکرات گذشته با آژانس بین المللی
انرژی اتمی سبب شده است تا امروز جای خالی او به صورت محسوسی احساس شود.


>غریب آبادی که بود؟
کاظم غریب‌آبادی دیپلمات ایرانی است که اولین سمت سیاسی خود را در سال ۱۳۸۸ به عنوان سفیر ایران در هند به عهده گرفت. سمت‌های سیاسی مختلفی در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد و حسن روحانی به غریب آبادی واگذار شد که از جمله آن می‌توان به نماینده دائم ایران در دفتر سازمان ملل متحد در وین و نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اشاره کرد. وی پیش از این به عنوان سفیر ایران در هلند بود و نماینده دائم نزد سازمان منع سلاح‌های شیمیایی و سازمان‌های حقوقی بین‌المللی مستقر در لاهه فعالیت می‌کرد. او از سال ۱۳۹۳ تا تیر ماه ۱۳۹۷ نیز به عنوان معاون امور بین‌الملل و همکاری‌های بین‌المللی قضائی ستاد حقوق بشر و دبیر کمیته برجام شورای عالی امنیت ملی خدمت کرده و حالا معاون امور بین‌الملل و حقوق بشر قوه قضائیه و دبیر ستاد حقوق بشر است. غریب‌آبادی که دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته «دیپلماسی و سازمان‌های بین‌المللی» و دکتری حقوق عمومی از دانشگاه علامه طباطبایی است در زمان علی لاریجانی عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران و رئیس هیئت ایرانی در شانزدهمین کنفرانس سالانه سازمان منع سلاح‌های شیمیایی بوده‌است. با این همه اقدامات غریب آبادی در سمت نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال‌های گذشته با اینکه پشت پرده بوده است اما این اقدامات به قدری کارگشا بوده که حالا غیبت او به خوبی احساس می‌شود.
> حواشی دو سفر گروسی
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی،هفته گذشته به تهران آمد تا آخرین هماهنگی‌ها را با ایران پیش از آغاز گفتگوهای هسته‌ای انجام دهد. این دومین بار بود که رییس آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای به کشورمان سفر کرده بود. او پیش از این گفته بود که تماسی با مقامات دولت جدید نداشته است.گروسی پیش از این سفر در توییتر خود نوشته بود که امروز به تهران سفر می‌کنم تا با مقامات ایرانی دیدار کنم و به سوالات مهم باقی مانده [در باره برنامه هسته‌ای] ایران بپردازم. امیدوارم بتوانم یک کانال موثر و بر مبنای مشارکت از گفت‌وگوی مستقیم ایجاد کنم تا آژانس بتواند فعالیت‌های راستی‌آزمایی ضروری خود را در این کشور از سر گیرد.
اما شواهد نشان می‌دهد مذاکرات آن طور که باید پیش نرفته و در نهایت هم بیانیه‌ای صادر نشد و گروسی پس از بازگشت گفته بود که گفت‌وگو در ایران درباره موضوعات پادمانی بی‌نتیجه بود.
این در حالی است که او شهریور ماه سال گذشته نیز به تهران سفر کرده بود و سفر گذشته او موفقیت آمیز بود و در نهایت هم بیانیه‌ای در این دیدار صادر شد.
> این دیدار چه دستاوردی داشت؟
سفر سال گذشته گروسی به تهران و دیدار با مقامات ایران با توجه به قطعنامه شورای حکام بسیار حائز اهمیت بود؛ چرا که در قطعنامه معروف به تروئیکا که توسط سه کشور اروپایی عضو برجام مطرح شد و از سوی اعضای شورای حکام به تصویب رسید، از ایران خواسته شد با آژانس نهایت همکاری را داشته باشد.
هر چند که ایران معتقد است در چارچوب قوانین، بیشترین همکاری را با آژانس داشته و بازرسان این نهاد بیشترین تعداد بازرسی را از تاسیسات هسته‌ای ایران داشته‌اند، اما در شرایط کنونی و با توجه به فشارهای آمریکا بر سازمان ملل متحد برای تمدید تحریم تسلیحاتی و استفاده از مکانیسم ماشه، همکاری با آژانس و رفع بهانه‌های واهی از طریق گفت‌وگو یک ضرورت است.
به این ترتیب ایران بار دیگر روش اعتمادزایی را در پیش گرفت و در پی آن هم اعتماد میان تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که از زمان رفتن یوکیا آمانو، کمرنگ شده بود بار دیگر تقویتشد. این سفر در موقعیت و زمان خوبی رخ داد؛ زیرا با توجه به حضور پمپئو در خاورمیانه و تلاش برای تخریب ایران، این سفر توانست نگاه‌ها به جمهوری اسلامی ایران در جهان را تغییر دهد؛ چرا که باقی ماندن هر گونه اتهام حل نشده می‌تواند از سوی آمریکایی‌ها مورد سوء استفاده قرار گیرد.
مطالبه لغو حداکثری تحریم‌ها در ایستگاه هفتم مذاکرات وین
> غریب آبادی و سفر گروسی
غریب آبادی در زمان سفر اول گروسی به تهران نماینده دائم ایران در دفتر سازمان ملل متحد در وین و نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود. در آن زمان او یکی از مهره‌های اساسی در مذاکره با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود و اقدامات او سبب شد تا مذاکره با گروسی به سر انجام خوبی برسد و بیانیه مشترک صادر شود.اما در زمان دومین سفر گروسی به تهران غریب آبادی دیگر سمتی در سازمان ملل متحد و آژانس بین المللی انرژی اتمی نداشت.موارد ذکر شده حاکی از این است که جای خالی غریب آبادی در پشت صحنه مذاکراتی که اخیرا در تهران انجام شد به شدت احساس می‌شد. او که یکی از مهره‌های کلیدی در امر مذاکرات است شاید اگر در زمان سفر دوم گروسی نیز در سمت نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار داشت، نتیجه دیگری از این دیدار‌ها و مذاکرات حاصل می‌شد و شاهد صدور بیانیه نیز بودیم. هرچند منکر زحمات مسئولان فعلی در سازمان انرژی اتمی و مذاکره کنندگان فعلی نیستیم اما
به هرحال اگر منصفانه به موضوع بنگریم بهتر بود کماکان از توان یک دیپلمات با تجربه سود برده می‌شد و در زمان بهتری
جا به جایی‌ها رخ می‌داد.