انتظار هنرمندان صنایع دستی از جشنواره ها بررسی شد حمایت به جای تندیس

ایرانشهر-زهرا داستانی: می‌گویند جنس خوب روی زمین نمی‌ماند و روی هوا می‌زنندش. حال هر چه زیباتر، ظریف‌تر و خوش رنگ و لعاب‌تر باشد احتمال پیدا شدن خواستگار و خریدار برایش بیشتر است. اجناس هنری که جای خود دارد. اگر ظرافت و زیباییش را حفظ کرده باشد و دست توانمند یک هنرمند استادکار آن را خلق کرده باشد که خریدارانش باید برای آن سر و دست بشکنند. اما اینها همه در کلام است و از حرف تا عمل فاصله بسیار. سال های سال است که صنایع دستی و هنری ایران از تولید تا فروش‌ و صادراتش دچار چالش است. چالشی که سبب شده تا هم تولید را با کاهش مواجه کند و هم صادراتش را. با این وجود هنر دوستان ایرانی در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند تا به مدد فناوری بتوانند درصدی از فروش محصولات هنری را بالا ببرند. اتفاقی که سازمان میراث فرهنگی و معاونت صنایع دستی را وادار کرد تا به تجلیل از آنها بپردازد. حالا اما پس از تجلیل برخی از فروشندگان و استارتاپ‌ها گلایه‌هایی از سازمان دارند. بسیاری معتقدند که سیر نزولی تولید و صادرات صنایع دستی ایران به خاطر نگاه سنتی سال‌های گذشته در ایران است. نگاهی که سبب شده تا نیاز به بازار و تکنیک‌های نوین و همچنین پیوند آن با صنعت ایجاد نشود اما اکنون صنایع دستی ایران به این باور رسیده‌است که برای آنکه سهم بیشتر از بازارهای جهانی را از آن خود کند به سیستم صادراتی متمرکزتر و علمی‌تر نیازمند است. استارتاپ‌ها و سایت‌های فروش محصولات در کنار شو روم‌ها و نمایشگاه‌های فیزیکی ابزارهای نوینی هستند که امروز به مدد صنایع دستی ایران آمده اند و این مدت زمان کم توانسته‌اند سری در سرا در آورند و خودی نشان دهند تا آنجا که معاونت صنایع دستی ایران که در سالهای اخیر دیدگاه و نگرشی متفاوت را برای صادرات و تولید صنایع دستی اتخاذ کرده سایت ها و استارتاپ‌های مرتبط با فروش صنایع دستی را رصد کرده و مورد تجلیل قرار داده است. چندی پیش یعنی در ۵ بهمن سال جاری مراسم تجلیل از صادرکنندگان، فروشندگان و سایت‌های برتر تجارت الکترونیک در زمینه صنایع دستی برگزار و برترین‌های این حوزه در سراسر ایران معرفی و تجلیل شد. در این مراسم از میثم دهقانی، موسس آرت زی از استان تهران به عنوان استارت آپ برتر صنایع دستی در سال ۹۵ تقدیر شد. فردی که هرچند از اقدام معاونت صنایع دستی تشکر می کند اما تنها اهدای یک تندیس را برای حمایت از دست اندرکاران صنایع دستی موثر نمی‌داند. معیار انتخاب شدن را نمی دانیم او در گفت‌و‌گو با «ابتکار» در رابطه با معیارهای انتخاب آرت زی به عنوان استارت آپ برتر صنایع دستی می‌گوید: اطلاع دقیقی از معیارهای این انتخاب ندارم چرا که از ما آمار و اطلاعاتی درخواست نکردند. کسی از ما نپرسید که تعداد کاربران، تولید کننده و میزان فروش شما چقدر است؟ همچنین بعید می‌دانم که اگر مسئولان سایت و استارتاپ آماری را به سازمان ندهند سازمان بتواند آنها را بدست آورد. او در رابطه با برگزیدگان سال گذشته این مراسم می‌گوید: سایت چونک سال پیش به عنوان برترین وب سایت فروش اینترنتی صنایع دستی شناخته شد و امسال نیز فروشگاه فیزیکی آن برتر شناخته شد. با این حال نمی‌دانم که چه معیارهایی برای انتخاب برترین‌ها وجود داشته است. اما کار برای صادرکنندگان صنایع دستی راحت تر است چرا که رقم صادرات آنها ثبت می‌شود و می‌توان امتیاز آنها را بدست آورد. تندیس کافی نیست، از ما حمایت کنید دهقانی از عدم حمایت سازمان صنایع دستی از فعالان فروش صنایع دستی گلایه می‌کند و می‌گوید: برای ما خیلی ارزش داشت که دیده شدیم و به عنوان استارتاپ برتر شناخته شدیم اما تنها دریافت یک تندیس دردی را از ما و صنایع دستی دوا نمی‌کند. او ادامه می‌دهد: چه اتفاقی برای برترین حوزه استارتاپ یا صادر کننده یا فروشگاه‌های فیزیکی می‌افتد؟ آیا برای ادامه راه باز هم باید خودش تلاش کند یا سازمان میراث فرهنگی نیز از آن حمایت خواهد کرد؟ شاید حمایت‌هایی وجود داشته باشد. برای مثال سال پیش وامی از سوی سازمان میراث به ما پیشنهاد شد که آن را نپذیرفتیم چرا که باید به بازپرداخت آن نیز فکر می‌کردیم. موسس آرت زی گرچه از حمایت های معاون صنایع دستی گلایه مند است اما می گوید که انتظار زیادی از سازمان میراث ندارد. او می‌گوید: صرف این که فعالیت یک نهاد دیده شده بسیار زیباست اما مهم این است که بخشی از مشکلات آنها را حل کنیم. همه ما قطعا درگیر مالیات، هزینه‌های جاری، بیمه و ارتباطات‌مان هستیم. ولی ما از سوی سازمان برای کاهش این بارها حمایتی ندیده‌ایم. شاید اقداماتی در سازمان انجام شود اما تلاشی که به نتیجه برسد نبوده است. مالیات مهمترین چالش فروشندگان او پرداخت مالیات را یکی از چالش‌های مهم صادر کنندگان و فروشندگان صنایع دستی می‌داند و می‌گوید: تخفیف مالیاتی از سوی میراث به فروشندگان اختصاص نیافته است. ما از سوی دیگر در تلاشیم تا شرکتمان را به عنوان شرکتی دانش بنیان ثبت کنیم تا بتوانیم تخفیف مالیاتی دریافت کنیم. او ادامه می‌دهد: به هر حال وقتی که یک نفر صادر کننده برتر است طبیعتا تخفیفاتی برای او در نظر گرفته می‌شود. اگر ما به عنوان فروشنده برتر انتخاب شده‌ایم پس حداقل باید اندکی در کنار ما قرار بگیرند و مشکلات ما را بپرسید و شاید بتوانید ما را در حل این مشکلات یاری کنید. چرا که بیشتر مشکلات حاکمیتی است. دهقانی گلایه دیگری نیز دارد. او می گوید که از سوی دیگر افرادی از خود سازمان به عنوان یک شخص حقیقی وارد حوزه فروش صنایع دستی شده‌اند که اتفاق جالبی نیست. چرا که مسلما ارتباط این افراد با هنرمندان بیشتر است و این باعث می شود که در کار دیگران خللی ایجاد شود. گرچه گلایه‌های فروشندگان صنایع دستی بسیار است اما پویا محمودیان، مدیر کل صادرات صنایع دستی در گفت‌و‌گو با ابتکار به شبهات پاسخی کوتاه داده و می‌گوید: گرچه اطلاعاتی از فروشندگان دریافت نشده اما از طریق درگاه الکترونیکی یا چیدمان صفحه یا خدماتی که ارائه می‌دهند این انتخابها صورت گرفته است. او همچنین از حمایت‌های بیشتر سازمان از فروشندگان برتر صنایع دستی در آینده خبر می دهد و می‌گوید که باید در آینده منتظر خبرهای خوبتری باشیم.