سوگیری بازماندگی

قربانعلی تنگ شیر‪-‬ سوگیری چیست؟ سوگیری خطای ذهن است. در انجام تحلیل و کسب نتیجه درست مغز ما گرایش‌های خاصی دارد که احتمال ارتکاب به برخی خطاهای منطقی را در آن بسیار زیاد می‌کند. در نتیجه‌گیری سوگیری‌ها، ما کاملاً در معرض این خطر هستیم که اشتباه تحلیل کنیم و نتیجه خطا بگیریم. ما در جهانی زندگی نمی‌کنیم که در آن رسیدن به نتایج دقیق و درست آسان و در دسترس باشد زیرا مانعی به نام (سوگیری) پیش پای ذهن ما وجود دارد. سوگیری می‌تواند ما را به سختی گمراه کند و حتی با در دست داشتن اطلاعات درست ما را به نتایج نادرست برساند. این سوگیری‌های ذهنی ما را از رسیدن به نتایج درست باز می‌دارند.
سوگیری بازماندگی نیز از آن خطاهایی است که در افکار و تحلیل‌های روزمره ما را زیاد به اشتباه می‌اندازد. سوگیری بازماندگی نوعی از سوگیری انتخاب است. در حالی که تجربیات جامعه نشان داده است که تلاش بسیار زیاد موفقیت ما را تضمین می‌کند اما ما دچار سوگیری بازماندگی می‌شویم و بررسی‌ها نشان می‌دهد که تلاش بسیار زیاد شرط لازم برای موفقیت است. اما نمی‌توان اثبات کرد که شرط کافی برای آن هم هست اما به خاطر سوگیری بازماندگی تمام آن‌هایی که بسیار تلاش کردند و موفق نشدند در محاسبه خود لحاظ نکردیم. (مشکل جهان ما آن است که در آن افراد دانا به همه چیز شک دارند و افراد نادان یقین دارند) وقتی علم ما افزایش می‌یابد و نسبت به این همه تله و مشکل در پیش رو پای ادراک و مغز خود آگاه می‌شویم چاره‌ای نداریم جز اینکه حتی زمانی که به چیزی باور کردیم نسبت به آن درجه‌ای از تردید را حفظ کنیم. باید بپذیریم که تردید نه تنها حاصل دانایی بلکه خود دانایی است. سوگیری بازماندگی از آن خطا‌هایی است که در افکار و تحلیل‌های روزمره ما را زیاد به اشتباه می‌اندازد؛ مثلاً مقایسه هنرمندان امروز با هنرمندانی که امروز شصت تا هفتاد سال دارندمطالعات نشان میدهد یکی از دلایلی که بیشتر مردم معتقدند هنرمندان امروزی در مقابل هنرمندان نسل‌های قبل بسیار ضعیف هستند سوگیری بازماندگی است. احتمالا اگر چند دهه دیگر صبر کنیم ستارگانی از هر هنری در آسمان خواهد درخشید و دوباره مردم آن زمان با خود خواهند گفت که چه دوران باشکوهی که این همه هنرمند بسیار توانا متولد شدند. تلاش روح زندگی و شرط لازم برای موفقیت است. در ضمن موفقیت تنها یک نقطه نیست در نهایت سوگیری با بازماندگی به ما یاد می‌دهد که در تصمیمات خود بهتر بتوانیم همه جنبه‌ها و احتمالات را در نظر بگیریم. افزایش شکاف دانش و توهم دانایی نیز مشکلات اجتماعی بین‌المللی هستند که به سوگیری بازماندگی کمک می‌کند. چون ما در دریای داده‌های درست و نادرست فضای مجازی در حال غرق شدن هستیم با انتخاب ابزارهای بهتر اندیشیدن می‌توان ذهن را نسبت به برخی محتواهای فریب‌دهنده حساس کرد و یک قدم به تشخیص مطالب درست از نادرست نزدیکتر شد.