چرخش بحث‌برانگیز مقتدی صدر

بنفشه غلامی/ در حالی که در چند هفته اخیر گروه‌های کردی عراق برای معرفی کاندیداهای اصلی این گروه‌ها برای ریاست جمهوری این کشور، چالشی سخت را از سر گذرانده‌اند، روز گذشته دو روز مانده به نشست پارلمان عراق برای تعیین رئیس جمهوری جدید این کشور، «مقتدی صدر»، رهبر جریان صدر از نمایندگان این جریان خواست، با عدم حضور در این نشست، آن را تحریم کنند. با صدور فرمان این تحریم، کلاف سردرگم انتخاب رئیس جمهوری عراق، پیچیده‌تر از قبل خواهد شد. به گزارش سایت خبری تحلیلی عراقی «شفق نیوز»، در نشست خبری صبح دیروز «حسن العذاری»، رئیس بلوک صدری‌ها در پارلمان عراق به خبرنگاران گفت: «به دستور سید مقتدی صدر تصمیم گرفته شده است تا این جناح مذاکرات با گروه‌های سیاسی را درباره تشکیل دولت متوقف کرده و آنها را به تعلیق درآورد. ضمن اینکه در جلسه تعیین رئیس جمهوری جدید عراق هم بجز حاکم الزاملی که معاون اول رئیس پارلمان است، سایر نمایندگان این جناح شرکت نخواهند کرد.
آغاز جدایی صدر از زیباری
تصمیم نهایی «مقتدی صدر» پس از آن اعلام شد که از یک روز قبل از آن یعنی روز جمعه در پی توئیتی که منتشر کرد، نشانه‌های چرخش او در حمایت از «هوشیار زیباری» عیان شده بود. او در این توئیت به طور آشکار به «هوشیار زیباری» اشاره کرده و خطاب به نمایندگان جناح صدر نوشته بود: «اگر نامزد متحد ما در حزب دموکرات کردستان عراق شرایط لازم را برای ریاست جمهوری ندارد، از نمایندگان خود می‌خواهم به او رأی ندهند. زیرا ما مدافع اصلاحات هستیم نه قدرت و اقتدار.» این در حالی است که «هوشیار زیباری» با توجه به اینکه جناح صدر بزرگترین جناح پارلمانی است، امید زیادی به آن بسته بود و جمعه شب با وجود انتشار توئیت «مقتدی صدر»، به خبرنگاران گفته بود که ائتلاف فراکسیون کردها با جریان صدر و فراکسیون حاکمیت قانون هم راستا است و می‌تواند قانون را در عراق حاکم کند. او همچنین با دلگرمی به حمایت نمایندگان جریان صدر که 73 کرسی از 329 کرسی پارلمان عراق را در دست دارند، مدعی شده بود: «از آنجا که پست ریاست جمهوری به دو سوم آرای اعضای پارلمان عراق نیازمند است، این میزان رأی را در اختیار دارم.» «مقتدی صدر» در حالی از حمایت از «هوشیار زیباری» پشیمان شده است که معرفی او به عنوان یکی از دو کاندیدای اصلی انتخاب رئیس جمهوری جدید عراق در بین 25 نامزدی که برای احراز این پست معرفی شده‌اند، با چالش‌های زیادی همراه بوده است. علت آن نیز به اختلاف نظر بین کردها و اشاره حامیان اتحادیه میهنی کردستان به قوانین نانوشته بین کردها بر می‌گردد. طبق قوانینی که از سال 2005 میلادی به این سو بر سپهر سیاسی عراق حاکم شده است، رئیس پارلمان از بین سنی‌ها، نخست‌وزیر از بین شیعیان و رئیس جمهور از بین کردهای این کشور انتخاب می‌شوند. در بحث انتخاب نامزد اصلح برای پست ریاست جمهوری نیزکردها در توافقی نانوشته، به این اتفاق نظر رسیده بودند که ریاست اقلیم کردستان به حزب دموکرات تعلق داشته باشد و ریاست جمهوری نیز از آن اتحادیه میهنی کردستان باشد. اما اخیراً حزب دموکرات کردستان عراق اقدام به معرفی «هوشیار زیباری» برای احراز پست ریاست جمهوری این کشور کرد که خود به معنای نقض این توافق نانوشته بود. اتحادیه میهنی کردستان بر همین اساس بر نامزدی «برهم صالح» برای احراز پست ریاست جمهوری عراق تأکید دارد که هم‌اکنون نیز بر همین کرسی نشسته و به اعتقاد ناظران دارای محبوبیت بسیاری برای کسب دوباره این سمت است.
چرا زیباری را نمی‌خواهند


این در حالی است که معرفی «زیباری» نه تنها باعث خشم اتحادیه میهنی کردستان عراق شده که ناراحتی بسیاری از نمایندگان پارلمان و همچنین مردم این کشور را به دنبال داشته است. دلیل اصلی این ناراحتی‌ها هم سابقه کاری و حرفه‌ای «هوشیار زیباری» است.  «زیباری» که نسبت فامیلی با «مسعود بارزانی» دارد، در سال‌های 2005 تا 2014 وزیر خارجه عراق بود و پس از آن در دولت «حیدر العبادی» به عنوان وزیر دارایی انتخاب شد. او این سمت را تا سال 2016 یعنی تا زمانی که متهم به فساد مالی و حیف و میل اموال عمومی شد،  در دست داشت و پس از آن با استیضاح از وزارت دارایی کنار گذاشته شد.  به همین دلیل بسیاری از نمایندگان و مردم عراق انتخاب وی به عنوان رئیس جمهوری این کشور را اهانت به قانون و قوه مقننه این کشور می‌دانند.  برخی از منتقدان جناح صدر نیز در روزهای اخیر به این جناح که در شعارهای انتخاباتی‌اش در جریان انتخابات پارلمانی داعیه مبارزه با فساد را داشت، انتقاد کرده و حمایت این جریان از «زیباری» را برخلاف شعارهای انتخاباتی این جریان دانسته بودند. اما با موضع‌گیری جدید «مقتدی صدر» باید منتظر چالش‌های جدید عراق در انتخاب رئیس جمهوری این کشور باشیم.