«دخالت در اجرا» در بررسی صلاحیت نمایندگان لحاظ می‌شود

مرز بین «نظارت» و «دخالت» نمایندگان مجلس شورای اسلامی در امور اجرایی همواره یکی از چالش‌های بین دولت و مجلس در ادوار گذشته بوده و اکنون نیز وجود دارد. چه بسیار نظارت‌هایی که از ناحیه دولت‌ها دخالت خوانده شده که البته مجالس نپذیرفته‌اند، اما کسی این چالش را هیچ‌گاه انکار نکرده است. سخنگوی شورای نگهبان، اما بی آنکه از دولت یا مجلس جانبداری کند، با یادآوری دو وظیفه قانون‌گذاری و نظارت می‌گوید: «اگر نظارت تبدیل به دخالت در اجرا شود خلاف استقلال قوا و خلاف قانون اساسی است.» او هشدار می‌دهد اگر امری دخالت محسوب شود، شورای نگهبان در بررسی صلاحیت‌ها آن‌ها را لحاظ خواهد کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان، دکتر هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان صبح دیروز در نشست خبری، درباره اظهارات اخیر مدیر کل انتخابات شورای نگهبان درباره دخالت نمایندگان مجلس در امور اجرایی اظهار داشت: «نمایندگان محترم، چون نماینده مردم هستند، بیشترین ارتباط را با مردم دارند و مشکلات آن‌ها را ملاحظه می‌کنند و مراجعات زیادی به آن‌ها می‌شود، شاید هیچ مسئولی به اندازه نماینده با مردم و مسائل آن‌ها در ارتباط نباشد، اما نمایندگان براساس قانون اساسی وظایف مشخصی دارند که شامل قانونگذاری و نظارت بر اجرای قوانین است؛ برای نظارت منعی وجود ندارد، اما اگر نظارت تبدیل به دخالت در اجرا شود، خلاف استقلال قوا و خلاف قانون اساسی است. در واقع نمایندگان می‌توانند اگر در جایی مشاهده شد که یک مقام مسئول و یک مدیر اجرایی یا یک وزیر، وظیفه خود را به درستی انجام نمی‎دهد از ابزار‌های نظارتی خودشان همانند تذکر، سؤال، استیضاح و حق تحقیق و تفحص استفاده کنند؛ البته بیانات مقام معظم رهبری هم در این خصوص روشن و واضح است و اتفاقاً ایشان توصیه خاصی نسبت به این مجلس داشتند که از دخالت در انتصابات پرهیز کنند. بنابراین، اگر امری دخالت محسوب شود، شورای نگهبان در بررسی صلاحیت‌ها آن‌ها را لحاظ خواهد کرد و قبلاً هم مواردی در این خصوص وجود داشته است.» اصلاح قانون انتخابات
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سؤالی درباره اصلاح قانون انتخابات گفت: «بحث اصلاح قانون انتخابات موضوعی است که بار‌ها در شورای نگهبان نسبت به آن تأکید شده و همان گونه که بار‌ها گفته شده قوانین انتخابات ما نیازمند اصلاحات جامع و جدی هستند، اصلاحاتی که بنابر سیاست‌های کلی باید صورت بگیرد و بخش‌های مختلف اعم از پیش ثبت‌نام، شرایط داوطلبان، تبلیغات، منابع مالی، نقش‌آفرینی احزاب را باید مورد ارزیابی قرار دهد و این‌ها مواردی است که ما بار‌ها نسبت به آن توضیح داده‌ایم؛ نظر من این است که در همه این موضوعات باید قانون انتخابات اصلاح شود؛ ما به دنبال اصلاحات جامع قانون انتخابات هستیم و طبیعتاً باید اصلاح چنین مصوباتی، از مجلس شروع شود. شورای نگهبان در زمینه قانون انتخابات و اصلاحات آن، تجربیات خوبی دارد و ما حاضریم تجربیات‌مان را در حوزه انتخابات در اختیار مجلس بگذاریم که قوانین به نفع مردم و کشور اصلاح شود.» طرح ساماندهی صنعت خودرو
دکتر طحان نظیف در پاسخ به سؤالی درباره طرح ساماندهی خودرو گفت: «ما در ابتدا ابهاماتی درباره این طرح داشتیم که در مرحله آخر و پس از رفع ایرادات اعلام کردیم که مصوبه مجلس هیچ مغایرت و ابهامی ندارد؛ اما هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مغایرت‌هایی درباره این مصوبه مجلس تشخیص داد و طبق قانون ما این مغایرت‌ها و ایرادات را به مجلس اعلام کردیم لذا شورای نگهبان هیچ ایرادی نسبت به این طرح ندارد.» اصلاح قانون اساسی


سخنگوی شورای نگهبان همچنین در پاسخ به سؤالی درباره لزوم اصلاح قانون اساسی و نظر شورای نگهبان در این مورد گفت: «راه اصلاح قانون اساسی در خود قانون اساسی پیش‌بینی شده و در اصل ۱۷۷ قانون اساسی آمده است و نگرانی‌ای در این خصوص وجود ندارد. طبیعتاً اگر فرایند اصلاح قانون اساسی درست طی شود با اشکالی مواجه نخواهد شد، اما در قانون اساسی ظرفیت‌های مغفول و بر زمین مانده‌ای وجود دارد که طبیعتاً منطق ایجاب می‌کند اجرای مفاد قانون اساسی فعلی را به صورت حداکثری انجام دهیم و بعد از آن در صورتی که قانون اساسی نیاز به بازنگری داشت، مانع و محدودیتی برای بازنگری وجود ندارد.» نظارت بر رفتار نمایندگان
چگونگی نظارت بر رفتار نمایندگان سؤال دیگری بود که سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به آن گفت: «اصل نظارت بر رفتار نمایندگان طبق بیانات مقام معظم رهبری و توصیه ایشان به نمایندگان در سال‌های گذشته وجود داشته است، البته این قانون موجود را، قانون قوی نمی‌دانیم و با اشکالاتی مواجه است؛ در بحث نظارت بر نمایندگان، اگر بحث نظارت بر صلاحیت آن‌ها مطرح باشد، این نظارت در زمان انتخابات در اختیار شورای نگهبان است، اما اگر بحث نظارت بر رفتار نمایندگان باشد بر اساس قانون اساسی اگر در چارچوب وظایف نمایندگی باشد، نماینده کاملاً آزاد است، ولی اگر در چارچوب نمایندگی نباشد، هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان این اختیار را دارد تا بر رفتار نمایندگان نظارت کند.» سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: «اصل نظارت مجلس بر نمایندگان قابل دفاع است به این معنا که در صورت مشاهده رفتار یا مشکل در مجلس نسبت به آن پیشگیری و جلوگیری صورت بگیرد، اما اگر ابزار‌های نظارتی، کافی و موثر نبود می‌توان از قوه قضائیه و در زمان انتخابات از طریق شورای نگهبان نظارت را اعمال کرد و این نظارت، هدفش مچ‌گیری نیست بلکه هدف از نظارت بر نمایندگان، اصلاح است و امیدواریم با اصلاح ایرادات این قانون، مشکلات موجود اصلاح شوند.» نظر ستادکل درباره سربازی برای شورا مهم است
طحان نظیف در پاسخ به سؤالی درباره مصوبه کمیسیون تلفیق مبنی بر ارائه کارت معافیت رایگان به برخی مشمولین سربازی غایب گفت: «در موضوعات مرتبط با نظام وظیفه، نظر ستاد کل برای شورای نگهبان مهم است که این فرایند قانونی، طی شده باشد، طبیعتاً این مصوبه هنوز نهایی نشده و باید در صحن علنی رأی بیاورد و فرایند به لحاظ قانونی باید طی شود.» تکلیف لایحه رتبه‌بندی معلمان
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا شورای نگهبان نامه‌ای در زمینه پذیرش بار مالی لایحه رتبه‌بندی فرهنگیان از سوی دولت دریافت کرده یا خیر، گفت: «دولت در لایحه رتبه‌بندی فرهنگیان بار مالی نسبت به لایحه خودش را قبول کرده و آن مواردی که در مجلس اضافه شده را دولت تقبل نکرده است؛ راهکار موجود این است که یا دولت بار مالی را که از سوی مجلس به لایحه اضافه شده قبول کند یا مجلس مواردی را که به لایحه اضافه کرده حذف کند و به لایحه اولیه برگردد. ما از نزدیک، همکاری‌های فراوانی را با قوه‌مقننه و قوه مجریه نسبت به این مصوبه داشته‌ایم و به این همکاری‌ها ادامه خواهیم داد، چون مسئله فرهنگیان را مهم می‌دانیم و همیشه قدردان این قشر فرهیخته و دلسوز هستیم، ولی واقعیت این است که اگر بار مالی مرتفع نشود ما شاهد اجرای مصوبه، نخواهیم بود؛ جلساتی در کمیسیون آموزش نسبت به ایرادات و ابهامات برگزار شد که بنده خودم حضور پیدا کردم و ابهامات غیرمالی را تا حدی مرتفع کردیم و امیدواریم در بحث بار مالی نیز، تفاهم و جمع‌بندی مشترکی بین دو قوه مجریه و مقننه به وجود آید.» طرح شفافیت
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به تصویب طرح شفافیت هم تصریح کرد: «ما در شورای نگهبان از هر چیزی که منع شرعی و قانونی نداشته باشد استقبال می‌کنیم و از هر موضوعی که برای اطلاع رسانی عمومی و شفافیت تصمیم‌گیری نهاد‌ها مفید باشد ما از آن استقبال می‌کنیم، اینکه چه چیزی تصویب می‌شود باید ببینیم که متن نهایی چه خواهد بود و بعد نسبت به آن اظهارنظر کنیم. اما در خصوص شفافیت در شورای نگهبان، ما حداقل در حوزه مصوبات پیشتاز بوده‌ایم و سامانه نظرات شورای نگهبان که الان هم در دسترس شما عزیزان برای استفاده موجود می‌باشد گویای این بحث می‌باشد، لذا ما در مصوبات و مشروح مذاکرات همواره پیشتاز بوده‌ایم، اما در بحث انتخابات همان بحث‌های قانونی و شرعی وجود دارد که اگر قانون اصلاح شود باید ترتیبات آن هم پیش‌بینی شود.»