وقتی نظارت و حساسیت نیست چنین اتفاقات بدی رخ می‌دهد


آفتاب یزد: پیروز حناچی با اشاره به اتفاقی که در جریان ساخت مسکن در بافت تاریخی شهر یزد درحال وقوع است، گفت: این ساختمان داخل عرصه ثبت ملی و حریم ثبت جهانی، خلاف ضوابط بافت تاریخی در حال ساخت است و به نظرم مصوبه کمیسیون ماده ۵شهر یزد درباره آن عادی نیست. هرچند بعداز مجوز باید سیر قانونی مجوز ساخت از شهرداری که مستلزم موافقت میراث می‌باشد اخد گردد و موافقت کمیسیون ماده ۵ مجوز ساخت نیست.
این استاد دانشگاه یادآور شد: میراث فرهنگی چه به ثبت ملی برسند یا ثبت جهانی شوند، مشمول محدودیت‌ها و تعهداتی هستند. این حساسیت به واسطه عضویت ایران در کنوانسیون حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی جهان و هم به شکل قانونی و هم به شکل تعهدات بین‌المللی، از حساسیت بیشتری برخوردار است و یزد جزو معدود شهرهای تاریخی است که به ثبت جهانی رسیده است، به این معنی که ما در دبیرخانه میراث جهانی علاوه‌بر ثبت ملی، دنیا را مجاب کرده‌ایم که این اثر، یک میراث تاریخی منحصر بفرد است که درطی قرون متمادی به دست ما رسیده و واجد حفاظت است و ارزش حفاظتی آن آنقدر بالا است که دنیا باید روی آن صحه بگذارد و آنقدر مهم است که وابسته به تمدن بشری و نه فقط ایران است.
وی افزود: معمولا وقتی چنین اتفاقی می‌افتد، محدودیت‌هایی ایجاد می‌شود، یعنی برای آن اثر عرصه و حریم تعیین می‌کنند و برای هریک از آن‌ها ضوابط خاصی مشخص می‌شود، مثلا در حریم درجه یک آثار بدون توجه به اصالت و یکپارچگی محدوده نباید ساخت‌وسازی صورت گیرد. عرصه و بخش‌های دیگر حریم آثار ضوابط خاص دیگری دارند. درباره یزد همیشه این حساسیت وجود داشته است، مثلا سال ۱۳۸۴ کتابخانه دولتی در شهر یزد درحال ساخت بود که به دلیل اهمیت موضوع، جلو آن گرفته شد. ساختمان مسکونی‌ای هم که اکنون درحال ساخت است، از همین جنس است.
حناچی گفت: کمیسیون ماده ۵ یزد تصویب کرده یکمین با سابقه باغ در محدوده تاریخی شهر به مجموعه مسکونی تبدیل شود که به اعتقاد من که تجربه حوزه شهرسازی را دارم، به نظرم عادی نیست. این تغییر کاربری موضوع قابل تاملی است. جدا از شیوه ساخت و اسکلتی که در آن بافت تاریخی نامتناجنس است. ما نمی‌گوییم چیزی نسازند، اما آنچه ساخته می‌شود حتما باید از جنس بافت تاریخی باشد. حتما با رعایت حال و احوال بافت و باعث یکپارچگی و حفظ اصالت بافت شود، نه جدا از آن، وگرنه عین قضیه میدان نقش جهان و ساختمان جهان‌نما می‌شود که دست آخر هم مجبور شدیم یک طبقه آن را حذف کنیم.


او همچنین اظهار کرد که بتن‌ریزی طبقه سوم این ساختمان از دیروز (شنبه هفتم اسفندماه) شروع شده و به سرعت درحال پیش‌روی است.
حناچی با اشاره به ارتفاع این سازه، گفت: به هر صورت، ارتفاع سقف‌های مسکونی سه متر است که حدود چهل پنجاه سانتی‌متر هم ضخامت سقف و کف‌سازی است و مطمئنا ارتفاع آن از ۱۲ متر بیشتر می‌شود. به طور کل، این ساختمان خلاف ضوابط بافت تاریخی ساخته شده و به نظرم، به دلیل آن‌که حساسیت نشان داده نشده، این اتفاق افتاده است.
معاون اسبق شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهردار سابق تهران درباره مجوزهای ساخت این سازه در حریم و عرصه اثر جهانی یزد، اظهار کرد: شکل سازه گویا است که اگر مشاور حرفه‌ای داشت، شکل ساختمان این‌طوری نمی‌شد و دست‌کم مطابق با ضوابط بافت تاریخی ساخته می‌شد. به نظر می‌آید پروانه هم نگرفته است، چون پروژه‌های اقدام ملی به دلیل آن‌که در سایه مسکن ملی یا مثل مسکن مهر ساخته می‌شوند خیلی اوقات ضوابط و چارچوب‌هایی که باید رعایت شود را مورد توجه قرار نمی‌دهند. مصداق این شعر سعدی است که می‌گوید: اگر زباغ رعیت ملک خورد سیبی/ برآورند غلامان او درخت از بیخ. یعنی اگر به دلیل مسائل مسکن در تهران شرایطی را فراهم می‌کنیم که خدای نکرده قانون دور زده شود، جاهایی که نظارت و حساسیت کمتر است اتفاقات بدتری رخ می‌دهد.
آفتاب یزد دیروز در گزارشی مبسوط در این مورد ضمن اطلاع‌رسانی به انتقاد از شهرداری و میراث فرهنگی یزد پرداخته بود.