بازی بُرد ـ بُرد عمران خان با آمریکا


اثراتِ حضور خلیلزاد در پاکستان و ملاقات با جنرال قمر جاوید باجوه رییس کل ارتش پاکستان، اندک اندک در حال پدیدار شدن است
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: یک استاد تاریخ دانشگاه در گفتگو با آفتاب یزد ضمن مهم و تعیین‌کننده خواندن تحولات سیاسی در پاکستان گفت:«ژئواستراتژی جهان دچار تغییر و تحولی اساسی شده و از این جا به بعد باید شاهد بسیاری از رخدادها در مناطق حساس جهان بود.»
علی بیگدلی به این نکته نیز اشاره می‌کند که:«در بازی دو سر بردِ عمران خان با آمریکا و غرب، هند اصلی‌ترین قربانی و تنها کشوری است که به دلیل موقعیت بسیاری خاصِ ژئوپلیتیکی که دارد باید فشارهای ویران کننده‌ای را تحمل کند.»
> جدال لفظیِ عمران خان و آمریکایی ها


نخست وزیر پاکستان در یک سخنرانی تلویزیونی مدعی می‌شود: «توطئه‌ای علیه دولت او طراحی شده است که ریشه در خارج از کشور دارد.» عمران خان به نامه‌ای تهدید آمیز اشاره می‌کند که از یک کشور قدرتمند ارسال شده است.
نخست وزیر پاکستان که به نام کشورِ مورد نظر اشاره نمی‌کند می‌گوید: « ارسال پیامی به یک کشور مستقل که ظاهراً علیه نخست‌وزیر است، در واقع علیه ملت ما است.»
بر اساس خبرهای ارسالی، وزارت امور خارجه پاکستان که در این مورد، کمیته امنیت ملی پاکستان که شامل رهبران ارشد سیاسی و نظامی است، مداخله ادعاشده را «غیرقابل قبول» توصیف می‌کند. ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز این اتهامات را رد کرده آن را عاری از حقیقت عنوان می‌کند و می‌گوید:« ما از نزدیک تحولات پاکستان را دنبال می‌کنیم و به روند قانون اساسی و حاکمیت قانون پاکستان احترام می‌گذاریم و از آن حمایت می‌کنیم.»
و اما دولت آقای عمران خان که در پی خارج شدن تعدادی از متحدان سیاسی‌اش از ائتلاف تحت رهبری وی، با رای عدم اعتماد در پارلمان مواجه شده بود تلاش می‌کند تا از این ماجرا به نفع خود استفاده کند.
رسانه‌های بین‌المللی افزایش شدید هزینه‌های زندگی را باعث نارضایتی گسترده در مردم پاکستان می‌دانند و بعضی نیز برکناری احتمالی عمران خان را به درگیری وی با فرماندهان ارشد ارتش قدرتمند پاکستان مربوط دانسته اند.
> آمریکای مستاصل و عمران خانِ شجاع!
ماحصلِ گفتگوی آفتاب یزد با علی بیگدلی این است که:
ـ «واکنش عمران خان شجاعانه بود»!
ـ وقتی بدانیم چنین واکنش‌ها و ایستادگی‌هایی در برابر آمریکا و غرب چه هزینه‌های گزافی در پی خواهد داشت آن وقت بهتر و دقیق‌تر به شجاعت عمران خان که خود از خانواده‌ای فقیر است پی خواهیم برد.
ـ شاید کار حتی به «ترور» عمران خان نیز برسد موضوعی که در پاکستان، نه تازگی دارد نه عجیب است.
ـ آمریکای این روزها نتیجه ی ریاست جمهوری چهارساله ی ترامپ است؛ کشوری که دیگر در جهان سیاست دارای ارزش و هویت ابرقدرتی نیست!
ـ پیروزی عمران خان به منزله تغییرات بنیادینِ سیاسی در افغانستان و پاکستان خواهد بود.
> فاصله گرفتن از آمریکا برای مستقل ماندن؟!
علی بیگدلی استاد تاریخ دانشگاه و یکی از روزنامه نگاران باسابقه می‌گوید: در منطقه ما ارتش 4 کشور یعنی ایران، ترکیه، پاکستان و مصر در اختیار آمریکا است و ارتش پاکستان هم بیش از بقیه. آقای عمران خان به دلیل اینکه اصالتاً تحت تاثیر ارتش چین بوده و برای اینکه استقلال خود را نشان دهد مقداری از آمریکا فاصله گرفته و شاید با ضریب محدودی بتوان گفت این کار به نفع او نیست. از طرف دیگر عمران خان ارتباط نزدیکی با اردوغان پیدا کرده و قرار است کریدوری از طریق ترکیه منطقه قره باغ، آذربایجان و از شمال ایران و دریای خزر دو شاخه شود یک شاخه به افغانستان برود و شاخه دیگر به پاکستان و این باعث شود که حوزه سرمایه‌گذاری ترک‌ها بیشتر شود بنابراین روابط ترکیه، پاکستان، افغانستان و چین رفته‌رفته دارد قدرت می‌گیرد و این باعث نگرانی آمریکا شده و روسیه از این موضوع بسیار خوشحال است. این یکی از کفه‌های ترازو است که
در جنگ اوکراین می‌تواند به نفع روسیه سنگین‌تر شود بنابراین آقای عمران خان دارد مقداری بی‌پروایی می‌کند و الان وضعیت خوبی پیدا کرده و کنفرانسی هم گذاشت که البته بار محسوسی نداشت اما با توجه با اینکه کنفرانس بعدی در هند خواهد بود روابطش را با چین نزدیک کرده و با توجه به سرمایه‌گذاری عظیم چینی‌ها در حوزه زمینی افغانستان، پاکستان دارد این بستر را فراهم می‌کند که چینی‌ها به افغانستان بیایند که این مسئله برای ما از جهتی خوب و از جهتی بد است از یک سو افغانستان می‌تواند جذب سرمایه بیشتری نسبت به ما کند و از طرف دیگر اگر افغانستان قدرتمند شود به دلیل ناسازگاری‌های دینی که بین ما و افغانستان وجود دارد و ارتباطی که بین ما و هزاره‌ها هست مقداری ممکن است در آینده با این کشور دچار مشکل شویم ولی فکر می‌کنم اکنون میدان دار بخش شرقی ما آقای عمران خان بوده و کشوری که در این میان لطمه می‌خورد هندوستان است.
> واکنش عمران خان و پیام ارسالی به تهران و پکن
این استاد دانشگاه پیرامون پیام‌های ارسالی از اسلام آباد به تهران و پکن، چنین اظهار نظر می‌کند: پیامی که برای ما می‌فرستد سابقه داشته و مهم نیست چون ما از چنگال آمریکا رها شدیم و جزئی از منطقه نفوذ آمریکا نیستیم اما چون پاکستان جزء منطقه نفوذ آمریکا بوده مقداری سنگین به نظر می‌رسد و در منازعات منطقه به نظرم اکنون چینی‌ها پیروز هستند و پیروزی چین در نهایت به نفع روسیه خواهد بود و نفع روسیه سبب می‌شود که وزنه روسیه در اوکراین هم سنگینی کند.
بیگدلی البته معتقد است: به نوعی می‌شود گفت عمران خان در زمین مسکو بازی می‌کند و به همین دلیل روسیه را در کنفرانس دعوت کرد.
> خلع سلاح سیاسی!
علی بیگدلی در بخش دیگری از این گفتگو تایید می‌کند که ما اینک با یک آمریکای خلع سلاح نظامی و سیاسی شده در پاکستان مواجه هستیم و عمران خان با به یقین رسیدن در این مسئله می‌خواهد همه ی ماجرا را به نفع پاکستان، مردم، خود و حزبِ حامی خود تمام کند موضوعی که شاید پای ارتش را به ماجرا باز کند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی می‌افزاید: عمران خان با امیدواری نسبت به غرب و آمریکا قدرت را در دست گرفت و مورد بی‌مهری آنها قرار گرفت بنابراین برای بقا خود و پاسخگویی به مردمش و چون هند بین پاکستان و چین قرار گرفته و هر چه مهر و محبت چین به پاکستان می‌کند حلقه حیاتی سیاسی و نظامی هندوستان به او فشرده‌تر می‌شود دارند ارتباطشان را با روسیه بیشتر می‌کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به این موضوع که:«برنده منازعات افغانستان بدون شک پاکستان است.» اظهار می‌دارد: عمران خان دارد راه شجاعانه‌ای را پیش می‌برد و ممکن است برای او هزینه هم داشته باشد. البته آمریکا هم دیگر آمریکای دهه 60 و 70 نیست و آن توانایی را ندارد و بیشتر درگیر مسائل داخلی خود هستند. بعد از حادثه 11 سپتامبر دنیا وارد یک مرحله‌ای از تغییر شده که اکنون به اوج آن تغییر رسیده است و اگر دولت‌هایی مثل ایران بخواهند از این تغییرات عقب بمانند حتما شکست می‌خورند.
> انحلال مجلس پاکستان ـ آینده عمران خان
علی بیگدلی در بخش پایانی این گفتگو و در پاسخ به این سوال که در صورت انحلال مجلس، آینده ی سیاسی عمران خان در چه مسیری قرار خواهد گرفت، خاطرنشان می‌کند: یکی از دلایل انحلال مجلس این است که عمران خان به دنبال پارلمان یک دست‌تری است و این موضوع یعنی وی وارد قمار سخت و خطرناکی شده که ممکن است موفقیت داشته باشد ولی از طرفی چون انگلستان هنوز در نهادهای ایلیاتی پاکستان نفوذ دارد و همین طور در علمای آن کشور، این مسئله می‌تواند برای عمران خان تا حدی ایجاد خطر کند. از طرفی هنوز هم آمریکایی‌ها در راس قدرت پاکستان صاحب نفوذ و تاثیر هستند از این جهت هم می‌توان گفت کار راحتی را
درپیش نگرفته است.
> پاکستان را نمی‌توان با لبنان، عراق و ترکیه مقایسه کرد
بیگدلی معتقد است با توجه به اینکه پاکستان در یک منطقه بسیار بسیار مهم از نظرِ ژئوپلتیک قرار گرفته با کشورهایی مانند لبنان، عراق و حتی ترکیه فرق می‌کند و کار خطرناکی کرده است. شاید یکی از محرک هایش فقر عمومی است که در پاکستان وجود دارد البته افکار عمومی رفتار و روش عمران خان را می‌پسندد.
بیگدلی همچنین تاکید می‌کند در این میان نباید نقش ترکیه را کوچک دانست. نفوذ این کشور در افغانستان بسیار بالاست و همین نفوذ را هم در پاکستان دارد.
علی بیگدلی در پایان با شجاعانه دانستنِ واکنش عمران خان معتقد است برنده ی اصلی این منازعه عمران خان است حتی اگر از صفحه‌ی سیاسی پاکستان و منطقه پاک شود!
رئیس‌جمهور پاکستان پارلمان را منحل کرد
عارف علوی، رئیس جمهور پاکستان، پارلمان این کشور را منحل کرده است. دفتر رئیس جمهوری پاکستان در توئیتی گفته است که «عارف علوی، رئیس جمهور پاکستان پیشنهاد نخست‌وزیر پاکستان را برای انحلال مجلس شورای ملی تایید کرده است. این روند بنا بر بند اول مواد ۵۸ و ۴۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی پاکستان است.» خبرگزاری رویترز هم به نقل از وزیر اطلاع‌رسانی پاکستان گفته است که انتخابات پارلمانی ظرف ۹۰ روز آینده برگزار خواهد شد. پیشتر عمران خان، نخست‌وزیر، پس‌از تلاش مخالفان برای برکناری وی از قدرت که با مخالفت پارلمان روبرو شد، از رئیس جمهور این کشور خواسته بود که پارلمان را منحل کرده و انتخابات جدیدی را برگزار کند. این درخواست و انحلال پارلمان پس از آن صورت گرفت که قاسم خان سوری، نایب رئیس پارلمان، طرح رای عدم اعتماد به دولت عمران‌خان را رد کرد و آن را خلاف اصل ۵ قانون اساسی خواند. این مقام ارشد پارلمان پاکستان اعلام کرد که دلیل این امر «دخالت خارجی» بوده است.