ضربه سنگین تولیدکنندگان لوازم خانگی به کسبه و مردم

گروه اقتصادی / مدتی است که کسبه لوازم خانگی و بخصوص فروشندگان خیابان امین حضور نسبت به عملکرد تولیدکنندگان لوازم خانگی نقد دارند؛ پر بیراه هم نمی‌گویند چرا که تولیدکنندگان لوازم خانگی به غیر از کسبه، باعث نارضایتی شدید مردم هم شده‌اند.
طی چند وقت اخیر مردم و فعالان بازار، روی دیگر تولیدکنندگان لوازم خانگی را دیدند؛ سال 97 و با افزایش تحریم‌ها علیه ایران، دولت وقت تصمیم گرفت برای جلوگیری از خروج ارز از کشور، واردات لوازم خانگی به کشور را ممنوع کند، البته این امر زمانی تصویب شد که تولیدکنندگان لوازم خانگی در جلساتی که با دولت داشتند، قول و وعده دادند که براحتی می‌‌توانند نیاز بازار را پاسخ دهند و با قیمت‌های مناسب لوازم خانگی را به دست مردم برسانند. البته تولیدکنندگان لوازم خانگی از سال‌ها قبل لابی خود را برای رسیدن به ممنوعیت واردات لوازم خانگی آغاز کرده بودند که در نهایت هم نتیجه داد. اما دولت گذشته یک اشتباه بزرگ داشت و آن این بود که صحبت‌های تولیدکنندگان لوازم خانگی را راستی‌آزمایی نکرد و تصور کرد که این گروه از تولیدکنندگان می‌‌توانند همان گونه که در جلسات ادعا کردند، نیاز بازار را پاسخ دهند. از روزی که واردات لوازم خانگی ممنوع شد، مشکلات این حوزه هم پدیدار شد که اولین آن جهش قیمت لوازم خانگی خارجی و دومین مسأله افزایش قیمت لوازم خانگی داخلی بود. سومین مبحث که بازار و مردم با آن روبه‌رو شدند، کمبود کالا در بازار بود. در حالی که بازار به جهت ممنوعیت واردات، تشنه کالا بود، برخی از تولیدکنندگان به عمد و یا غیرعمد، از عرضه لوازم خانگی اجتناب و نبود مواد اولیه را بهانه کردند. این در حالی است که بخش اعظم مواد اولیه تولید لوازم خانگی در داخل تأمین می‌‌شود و البته برخی از تولیدکنندگان هم به جهت آنکه خودشان واحد پتروشیمی دارند، قاعدتاً در تأمین مواد اولیه هیچ مشکلی نداشتند اما همان‌ها ناله سر دادند که به دلیل نبود مواد اولیه مجبور به افزایش قیمت و کاهش عرضه هستند.
انحصار در تولید لوازم خانگی
از آنجا که بازار لوازم خانگی به صورت انحصاری دست چند تولیدکننده است، شاهد اجحاف در حق مردم و کسبه این حوزه هستیم، این اتفاق دقیقاً همان چیزی است که صنعت خودرو برای کشور رقم زده است. در دولت قبل یکی از همین تولیدکنندگان انحصاری لوازم خانگی در نشست خبری، گفت که صنعت لوازم خانگی چه چیزی از صنعت خودرو کم دارد؟ این صنعت هم باید مانند خودروسازان مورد حمایت ویژه قرار گیرد. از همین رو تولیدکنندگانی که به دنبال انحصار بودند، به خیابان سمیه رفتند و در نشست‌های مختلف ادعا کردند که می‌‌توانند بازار را با محصولات داخلی سیراب کنند و از دولت وقت خواستند که با ممنوعیت واردات موافقت کند.


تولید محصولات قدیمی
حال با گذشت 4 سال از ممنوعیت واردات لوازم خانگی به جای آنکه شاهد رشد این صنعت باشیم، می‌‌بینیم که برندهای جدیدی شکل گرفتند که خیلی از آنها در حد یک کارگاه ساده است و برخی دیگر به صورت زیرپله‌ای تولید می‌‌شوند. این تولیدکنندگان که مانند قارچ روییده‌اند، می‌‌خواهند از نیازی که در بازار وجود دارد، استفاده کنند. برندهایی که کیفیت در آن حرف آخر را می‌‌زند و از نظر قیمت مرتب در حال اوجگیری هستند. برندهای داخلی که از قدیم هم بودند، بدون آنکه تکنولوژی خود را ارتقا دهند، در حال تولید هستند و همین امر نگرانی‌هایی را ایجاد می‌‌کند چرا که ناخودآگاه وضعیت ارج در ذهن متبادر می‌‌شود، شرکت ارج به جهت آنکه نتوانست محصولات به‌روز را تولید کند (منهای بحث سهامداری و مالکیت)، از چرخه تولید حذف شد.
در مقطع فعلی، اکثر تولیدکنندگان لوازم خانگی، در حال تولید محصولات قدیمی با قیمت‌های بالا و سطح عرضه کم و محدود هستند تا به واسطه این امر بازار را تشنه نگه دارند و اجازه ندهند ریزش قیمتی اتفاق بیفتد. روز گذشته با تعداد زیادی از فعالان بازار لوازم خانگی و اتحادیه لوازم خانگی صحبت کردیم اما به دلایل مختلف حاضر نشدند، نامی از آنها برده شود.
دروغ تولیدکنندگان
یکی از مسئولان اتحادیه لوازم خانگی که خواست نامش عنوان نشود، درباره اینکه تولیدکنندگان داخلی با کسبه و مردم چه کردند که این روزها سطح نارضایتی از این گروه بیشتر شده است، به «ایران»، گفت: «اکثر تولیدکنندگان لوازم خانگی به دروغ می‌‌گویند که می‌‌توانند نیاز بازار داخلی را تأمین کنند، حدود 10 تولیدکننده بزرگ لوازم خانگی وجود دارد که حتی نمی‌توانند کالا را به وفور وارد بازار کنند و همواره به کسبه می‌‌گویند که هر کالایی را که  نیاز داشته باشید بعد از یک تا دو ماه تأمین خواهیم کرد و این امر در مورد کالاهای برودتی مانند یخچال و فریزر، ساید بای ساید و یخچال و فریزر دو قلو بسیار مشهود است.»
کالای برودتی کم است
او ادامه داد: «در حال حاضر در زمینه تلویزیون، لباسشویی، کولر آبی و اجاق گاز مازاد تولید وجود دارد و بازار به جهت حضور برندهای مختلف اشباع شده است، اما در بخش برودتی که مورد اشاره قرار گرفت بشدت چالش و مشکل وجود دارد و کالای با کیفیت بشدت کم است، تولیدکنندگان این حوزه عرضه را به شدت کم کردند و این در شرایطی است که واردات لوازم خانگی هم انجام نمی‌شود.» این  مسئول اتحادیه لوازم خانگی ادامه داد: «افزایش قیمت لوازم خانگی چالش دیگر این حوزه است، تولیدکنندگان لوازم خانگی بدون سرو صدا و گرفتن مجوز از چند روز پیش، قیمت محصولات خود را از 10 تا 15 درصد گران کردند و این در حالی است که سال گذشته حداقل تا 25 درصد قیمت‌ها بالا رفته بود. در حال حاضر قیمت یک ساید بای ساید داخلی بین 35 تا 50 میلیون تومان و لباسشویی 8 تا 16 میلیون تومان است. چرا تولید داخل اینقدر گران است؟» در این میان 21 خردادماه اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه لوازم خانگی درباره افزایش قیمت لوازم خانگی، گفته بود که هیچ شرکتی مجوز افزایش قیمت دریافت نکرده و از آخر سال ۱۴۰۰ تاکنون شرکت‌ها هیچ افزایش قیمتی نداشته‌اند.
مغازه خالی با قاچاق پُر می‌‌شود
او درباره قاچاق لوازم خانگی گفت: «وقتی تولیدکننده داخلی و بخصوص برندهای داخلی نمی‌توانند نیاز بازار را تأمین کنند، قاچاق برای برخی از کسبه که مغازه‌شان خالی است، بهترین گزینه می‌‌شود؛ در حال حاضر لوازم خانگی که به صورت قاچاق در بازار دیده می‌‌شود، ته لنجی است که معمولاً از گناوه وارد می‌‌شود؛ البته این لوازم خانگی به صورت کامیونی وارد شهرهایی مثل تهران نمی‌شود و بعضاً همراه مسافر است.»
شرط؛ 120 متر
فساد دیگری که برخی از تولیدکنندگان لوازم خانگی در بازار رقم زدند، توزیع هدفمند کالا به برخی از افراد و نمایندگی‌ها است. این منبع مطلع به «ایران» گفت: «اول آنکه تولیدکنندگان بزرگ لوازم خانگی که خیلی از مردم اسم آنها را شنیده‌اند به همه متقاضیان نمایندگی نمی‌دهند و شرط آنها این است که فروشگاه حداقل باید 120 متر باشد و این در حالی است که تا قبل از ممنوعیت واردات لوازم خانگی چنین بند و تبصره‌ای وجود نداشت. از طرفی آنها به مجموعه‌ای نمایندگی می‌‌دهند که عملاً زیر نظر خودشان فعالیت می‌‌کنند و بر این اساس سود بنکداری و خرده‌فروشی به یکباره به حساب خود تولیدکننده واریز می‌‌شود.»
آزادسازی واردات لوازم خانگی
با این توضیحات خیلی از کارشناسان و فعالان بازار لوازم خانگی اعتقاد دارند که آرامش زمانی به این بازار بر می‌‌گردد که ممنوعیت واردات لوازم خانگی مانند خودرو در سال جاری برداشته شود تا این صنعت نیز مانند خودروسازان درجا نزند. طی سال‌های اخیر یعنی از سال 97 تاکنون این صنعت بشدت به جهت عرضه محصولات کیفی در بازار افت کرده و قیمت‌ها روند صعودی به خود گرفته است لذا در راستای انحصارشکنی ضرورت دارد که دولت سیزدهم نسبت به آزادسازی واردات لوازم خانگی مصوبه‌ای را صادر کند.
خبری از تخفیف نیست
محمدحسین صدرایی، فعال بازار لوازم خانگی درباره وضعیتی که این روزها بازار لوازم خانگی دچار شده به «ایران» گفت: «صنعت لوازم خانگی بشدت افت کرده است، در سال‌هایی که لوازم خانگی وارد می‌‌شد، تولیدکنندگان تلاش می‌‌کردند محصولات خود را به‌روز کنند و به آپشن‌های محصولات خود اضافه کنند تا مردم انگیزه برای خرید محصولات داخلی را داشته باشند و از طرفی با ارائه کارت هدیه در محصولات و انواع تخفیف‌ها، مردم را به خرید تشویق می‌‌کردند اما اکنون نه تنها خبری از تخفیف و کارت هدیه در محصول نیست، بلکه قیمت‌ها مرتب افزایش پیدا می‌‌کند.»
برفک دوباره رسید
او ادامه داد: «طی چند سال اخیر از آپشن محصولات لوازم خانگی کاسته شده و متأسفانه کیفیت هم نزولی شده است، وقتی مردم ساید بای ساید ایرانی خریداری می‌‌کنند، بشدت از کیفیت آن ابراز نارضایتی می‌‌کنند و می‌‌گویند صدای موتور بشدت آزار دهنده است و در شرایطی که تمام تولیدکنندگان لوازم خانگی دنیا سعی می‌‌کنند کالای برودتی‌شان برفک نزند می‌‌بینیم که در برخی از محصولات داخلی، برفک وجود دارد و این یعنی عقبگرد در تولید.»

بــــرش

1- تولیدکنندگان لوازم خانگی بدون سرو صدا و گرفتن مجوز از چند روز پیش، قیمت محصولات خود را از 10 تا 15 درصد گران کردند
2-تولیدکنندگان لوازم خانگی به مجموعه‌ای نمایندگی می‌‌دهند که عملاً زیر نظر خودشان فعالیت می‌‌کند و بر این اساس سود بنکداری و خرده‌فروشی به یکباره به حساب خود تولیدکننده واریز می‌‌شود
3- اکثر تولیدکنندگان لوازم خانگی به دروغ می‌‌گویند که می‌‌توانند نیاز بازار داخلی را تأمین کنند، حدود 10 تولیدکننده بزرگ لوازم خانگی وجود دارد که حتی نمی‌توانند کالا را به وفور وارد بازار کنند
4- در حال حاضر قیمت یک ساید بای ساید داخلی بین 35 تا 50 میلیون تومان و لباسشویی 8 تا 16 میلیون تومان است
5- از آنجا که بازار لوازم خانگی به صورت انحصاری دست چند تولیدکننده است، شاهد اجحاف در حق مردم و کسبه این حوزه هستیم، این اتفاق دقیقاً همان چیزی است که صنعت خودرو برای کشور رقم زده است
6- در حالی که بازار به جهت ممنوعیت واردات، تشنه کالا بود، برخی از تولیدکنندگان به عمد یا غیرعمد، از عرضه لوازم خانگی اجتناب و نبود مواد اولیه را بهانه کردند