با تصمیم کمیته میراث فرهنگی یونسکو در لهستان یزد، جهانی شد

همدلی| سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از ثبت جهانی بافت تاریخی شهر یزد خبر داد.
پس از گذشت ۹ سال از قرار گرفتن پرونده‌ این شهر تاریخی در فهرست میراث موقت جهانی، روز گذشته (یکشنبه ۱۸ تیر) «شهر تاریخی یزد» به عنوان یکی از نخستین شهرهای خشتی دنیا در چهل و یکمین اجلاس کمیته میرات جهانی یونسکو به ثبت رسید.
بررسی تکمیلی پرونده «شهر تاریخی یزد» با هدف ثبت در فهرست میراث جهانی، پس از حمایت برخی کشورها و طرح سوال ازسوی برخی کشورهای دیگر، در جلسه روز گذشته اجلاس مطرح شد.
هرچند پیش از آغاز این اجلاس «محمدحسن طالبیان» معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، نگرانی‌هایی درباره ایراداتی داشت که یونسکو نسبت به برخی ساخت‌وسازها در بافت تاریخی یزد گرفته بود.


احتمالاتی که یونسکو برای رد شدن این پرونده مطرح کرده بود، به سال‌های گذشته و ساخت‌وسازهای غیراصولی برمی‌گشت که به معضلی جدی برای ثبت جهانی یزد تبدیل شده بودند و این شهر تاریخی را نیازمند مدیریت یکپارچه، برنامه‌ریزی گسترده شهری، رعایت اصول معماری و تجدیدنظر در ضوابط نظام مهندسی و ساخت و ساز می‌کرد.
پس از بررسی پرونده‌های میراث طبیعی و تاریخی برخی کشورهای شرکت‌کننده در اجلاس میراث جهانی یونسکو، سرانجام نوبت به پرونده‌ «شهر تاریخی یزد» از ایران رسید که با اعلام نظر برخی کشورها درباره‌ این پرونده، ادامه‌ بررسی آن به روز یکشنبه موکول شده بود که در نهایت اعضای شرکت‌کننده با حمایت کشورهای ترکیه، جمهوری آذربایجان،‌کویت، ویتنام و تونس به ثبت این شهر در یونسکو رای دادند. در ابتدای جلسه نماینده «ایکوموس بین الملل» پس از تمجید از پرونده بافت تاریخی یزد و اقداماتی که ایران برای این شهر تاریخی انجام داده است، به موقعیت جغرافیایی، ویژگی‌ها و استفاده‌ هوشمندانه از منابع محدود طبیعی در منطقه‌ی یزد اشاره کرد و گفت: این اقدامات گویای مدیریت در استفاده از آب و قنات‌ها در این شهر است.او افزود: ویژگی‌هایی مانند حمام، بادگیر و خانه‌های ساخته شده از گِل و حتی موقعیت قرارگیری باغ دولت‌آباد یزد که در پرونده زنجیره‌ای باغ‌های ایران چند سال گذشته در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده، خود از ویژگی‌هایی است که یزد را برای ثبت در فهرست میراث جهانی منحصر به فرد می‌کند. در ادامه نماینده کشور جمهوری آذربایجان درباره پرونده‌ یزد اظهار کرد: یزد نمونه کامل معماری همگون است. مدیریت منابع آبی در این منطقه کویری با ویژگی‌هایی مانند حمام، بادگیر، مناره و ساباط منحصر به فرد هستند، پیشنهاد می‌کنم با توجه به اینکه این شهر تاریخی همه ویژگی‌ها را دارد علی‌رغم صحبت‌های مطرح شده از سوی ایکوموس یزد در فهرست میراث جهانی به ثبت برسد.نماینده کشور کویت نیز با اشاره به اینکه ایران اشتراکات تاریخی و فرهنگی زیادی با این کشور دارد، بیان کرد: شهر تاریخی یزد یک شهر منحصر به فرد است. استفاده از خاک برای ساختن خانه‌ها، مدیریت آب، باغ، ایجاد قنات می‌توانند معیارهای ۳، ۴ و ۵ یونسکو برای ثبت جهانی شهر تاریخی یزد را هموار کنندف قویا پیشنهاد می‌کنم این شهر در فهرست میراث جهانی به ثبت برسد.همچنین نماینده ترکیه با اشاره به معماری سنتی، بازار، مساجد، موزه، معبد زرتشتیان و دیگر محوطه‌های تاریخی شهر تاریخی یزد در این اجلاس اظهار کرد: یزد شهری است که تماما از خاک ساخته شده و آمیزه‌ای از روش‌های سنتی را در خود دارد. گرچه برخی از مدارک این پرونده ناقص هستند اما آن نباید مانع از ثبت جهانی یزد شود.
او افزود: این شهر دارای معماری‌های منحصر به فرد و ارزشمند جهانی است، ما از ثبت جهانی این شهر کاملا حمایت می‌کنیم.
نماینده کشور ویتنام نیز با تشکر از تلاش ایران برای ثبت این شهر تاریخی در فهرست میراث جهانی سوالاتی درباره نحوه خدمات به گردشگران برای بازدید از این شهر مطرح کرد، که ایران باید به آن سوالات نیز پاسخ دهد.
نماینده تونس نیز تاکید کرد که از ثبت شدن این شهر تاریخی در فهرست میراث جهان یونسکو حمایت می‌کند.
ثبت جهانی یزد و الخلیل، اثبات صلح‌دوستی ایران و اشغالگری اسرائیل بود
معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ثبت جهانی شهر یزد در جلسه کمیته اجلاس میراث جهانی یونسکو را به مردم ایران تبریک گفت و افزود:‌ ثبت جهانی یزد، در مقابل دو قطعنامه اخیر این اجلاس که علیه رژیم اشغالگر قدس اتفاق افتاد، پیام‌های روشنی داشت و اینکه، برخلاف توحش و اشغالگری اسرائیلی‌ها در شهر جهانی الخلیل که متعلق به فلسطینی‌هاست در شهر یزد ایران، ادیان الهی، زرتشتی‌ها، یهودی‌ها، مسلمانان در طول تاریخ در کنار هم زندگی مسالمت‌آمیز داشته اند و این امر، نشانگر صلح دوستی ایرانی‌ها و احترام به ادیان الهی در ایران است.
«محمدحسن طالبیان» با ابراز خرسندی از اینکه یزد، اولین شهر تاریخی ایران است که ثبت جهانی می شود، این اقدام را آغاز یک راه بزرگ دانست.
وی توضیح داد:‌ شهرهایی که به ثبت جهانی می رسند اطلاعات و ارزش‌های آنها به عنوان میراث بشری به 25 زبان زنده دنیا ترجمه و معرفی می شود.
طالبیان ادامه داد: همکاری شهرهای جهانی با هم از دیگر نکات مهم است، از این پس، شهر یزد نیز می تواند با دیگر شهرهای جهانی از نظر حفاظت، مرمت و دستورالعمل‌های جهانی به انتقال تجربه بپردازد.
وی کمک به توسعه پایدار و مشخصا گردشگری پایدار از نظر اقتصادی و جلب توجه جهانیان به ایران را از دیگر دستاوردهای ثبت جهانی شهر یزد عنوان کرد.
طالبیان خاطرنشان کرد:‌ شهرهای جهانی به عنوان نقطه‌های امن جهانی محسوب می شوند و در جنگ‌ها و بلایای طبیعی، سازمان ملل وظیفه کمک به حفاظت و امنیت آنها را دارد.
وی تاکید کرد:‌ یزد، کیمیاگری ایرانی‌ها در دل کویر است، جایی که آب قنات کیلومترها مسیر می پیماید تا با آمیزش با خاک کویر و معماری ایرانی، پایداری زندگی را برای مردمان زنده، به یادگار بگذارد و بگوید که ایرانی‌ها در طول تاریخ، همواره دوستدار طبیعت بوده اند و طبیعت را در خدمت زندگی
گرفته اند.
سال گذشته 140 هکتار بافت تاریخی یزد برای ثبت در فهرست جهانی به یونسکو معرفی شد تا این شهر تاریخی به عنوان نخستین شهر تاریخی جهان توسط جمهوری اسلامی ایران به دنیا معرفی شود.
بافت تاریخی یزد منحصر به فرد است و اگر کسی بخواهد یک شهر تاریخی و زنده اسلامی را به واقع ببیند باید به یزد سفر کند.
در استان یزد بالغ بر 2200 هکتار بافت تاریخی وجود دارد که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و این افتخار بزرگی برای یزد محسوب می شود.
درسال های گذشته چغازنبیل، میدان امام اصفهان، تخت جمشید، تخت سلیمان، ارگ بم، پاسارگاد، سلطانیه، بیستون، مجموعه قره کلیسای آذربایجان، سازه‌های تاریخی - آبی شوشتر، بازار تبریز، بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی، 9 باغ ایرانی شامل اکبریه بیرجند، فین کاشان، شاهزاده ماهان، ارم شیراز، عباس آباد بهشهر، چهلستون اصفهان، دولت آباد یزد، پاسارگاد شیراز، پهلوان پور یزد (در مجموع به عنوان یک اثر)، گنبد قابوس، مسجد جامع اصفهان، کاخ گلستان، شهر سوخته، محوطه باستانی شوش و چشم انداز فرهنگی میمند از ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.