روزنامه قانون
1396/04/19
سايه سياه بر سرهشت گنبد
از ایستگاه مترو كه پات‌رو بيرون ميذاري، شكوه و عظمت ميدان حسنآباد شگفت زده‌ات مي‌كند. هشت‌گنبد كه همچون نگيني در ميدان مي‌درخشند و زيبايي آن را صدچندان كرده‌اند. ميدان حسنآباد يادآور شكوفايي دوره‌اي از معماري در ايران است.این میدان با چهار ساختمان قرینه که به‌گونه‌ای منحنی شکل با هشت گنبد مدور، به سبك معماري غربي ساخته شده است. ميدان تاريخي حسنآباد از ابنیه دوره پهلوی اول است كه تا قبل از طرح توسعه تهران، تنها چهارراهی کوچک در اين شهر بوده است. مشابه اين معماري در ساختمان بزرگ تلگرافخانه در ميدان توپخانه، ميدان مخبرالدوله، بانك تجارت اصفهان و چند بناي ديگر ديده مي‌شود.
اين ميدان تاريخي، يادگاري از منطقه حسنآباد در شمال غرب تهران است. حسنآباد در زمان قاجار يكي از بزرگ‌ترين باغ‌هاي تهران بوده است. اين باغ متعلق به ميرزا يوسف آشتياني بود كه استخر بزرگ آن محل كنوني سفارت ايتاليا ست.
بعد‌ها ميرزا يوسف آشتياني اين باغ را به‌نام پسرش حسن، حس‌آباد نام‌گذاري كرد. پس از گسترش تهران و رشد شهرنشيني، حسنآباد و باغ‌هايش نيز از ساخت و ساز در امان نماندند؛ به‌گونه‌اي كه تنها بناي هشت گنبد ميدان حسنآباد از آن شكوه و عظمت باقي مانده است. این میدان به شعاع ۴۵ متر و مساحت حدود ۶۳۵۸ متر ، هم‌اكنون در مرکز شهر تهران در تقاطع خیابان های امام خمینی (ره) و وحدت اسلامی قرار گرفته است.
تجاوز به حريم منظر حسنآباد
هشت‌گنبد ميدان حسنآباد از دل تاريخ پر فراز و نشيب معاصر، با تمامي تلخ و شيرين‌هاي آن عبور كرد تا به نسل ما به امانت به‌يادگار سپرده شود. يادگاري كه درچند سال اخير مورد محاصره مراكز تجاري اطراف ميدان قرار گرفته است. اما اين‌بار تجاري‌سازها پا را فراتر گذاشته‌اند و به‌حريم ميدان تاريخي حسنآباد تجاوز كرده‌اند. ماجرا به ساخت و ساز در ابتداي خيابان وحدت اسلامي و در عرصه ضلع جنوب غربی ميدان حسنآباد در سال 94 باز مي‌گردد. سازننده اين ملك برخلاف پروانه ساختماني با ارتفاع بيش از 12 متر، به حريم منظر اين بناي تاريخي تجاوز كرده است. براساس توافق‌ها قرار بوده است ارتفاع اين ملك 12 متر باشد اما مالك آن را رعایت نکرده است.
از ميراث فرهنگي استعلام گرفتيم
براساس قوانين و ضوابط ساخت و ساز در بافت‌هاي تاريخي بايد نوع و جنس مصالح ساختماني به كار رفته با بافت تاريخي همخواني داشته باشد و نمای آن نيز همگون با بافت تاریخی باشد. مسئولان ميراث تاريخي در جهان به شدت در رعايت اين بند از قانون سخت‌گير هستند و شاهد احداث بناهاي جديد اما همگون با بناهاي قديمي در بسياري از شهرهاي جهان هستيم. اما در ايران اين قانون ناديده گرفته مي‌شود و اغلب مواقع بناهايي كاملا مدرن در بافت‌هاي تاريخي ساخته مي‌شوند. در ميدان حسنآباد نيز اين تخلف رخ داده است. ساختمان درحال احداث هيچ‌گونه همخواني با بافت تاريخي حسنآباد نداشته است.
مديران شهرداري منطقه يازده مدعي هستند كه درخصوص صدور پروانه ساختماني ملك نام‌برده، از اداره ميراث فرهنگي شهر تهران استعلام به‌عمل آمده است. همچنين براساس نامه شماره ۲۰۸۰/۱۲۶/۹۱۲ در اول خرداد ۱۳۹۲ میراث فرهنگی براي اين ملك، توسط شهرداري تهران مجوز صادر شده است.
اعتراض اداره ميراث فرهنگي به شهرداري
اداره ميراث فرهنگي شهر تهران، پس از تجاوز اين ملك به حريم منظر ميدان حسنآباد، در نامه‌اي به شهرداري تهران خواستار توقف اين پروژه شده است. در اين نامه آمده است:
«پيرو مذاكره صورت پذيرفته درخصوص ساخت‌وساز انجام يافته در ضلع جنوب‌غربي ميدان حسن آباد، ابتداي حسن آباد، پلاك 1122، 1432 اعلام مي‌دارد: با توجه به بازديد ميداني انجام يافته در سال 94 با حضور معاونت ميراث فرهنگي، مدير روابط‌عمومي اين اداره كل، معاون محترم شهرسازي و معماري و مدير روابط عمومي شهرداري منطقه 11، مقرر شده بود علاوه‌بر حفظ پوسته مجاور خيابان وحدت اسلامي، ارتفاع بنا در مابقي ملك از حد ارتفاعي ميدان حسنآباد بالاتر نرود.
برخلاف تصميمات اتخاذ شده در طي بازديد فوق و مفاد نامه شماره 2080/126/922 مورخ 1/3/92، متاسفانه ارتفاع بناي در حال ساخت، از حد ارتفاعي اعلام شده و ميدان حسنآباد فراتر رفته و حريم منظري بناي ثبتي را مخدوش كرده است.
لذا مقتضي است ضمن توقف عمليات اجرايي، مالك موظف گردد نسبت به تعديل ارتفاع اقدام كنيد».
درصورت تخلف، پروژه متوقف مي‌شود
معاون شهرسازی و معماری شهرداری منطقه 11 نيز درپاسخ به نامه اداره ميراث فرهنگي شهر تهران گفت:« اگر تخلفي در ملك مذكور انجام شود از ادامه عملیات مطابق ضوابط و مقررات جلوگیری خواهد شد. به‌دلیل تخریب در اصلاحی توسط مالک که برخلاف مفاد نامه میراث فرهنگی بوده است، باردیگر در خصوص نحوه اقدام با سازمان میراث فرهنگی مکاتبه شد که در نامه شماره ۶۵۲۷/۱۲۶/۹۴۲ در تاریخ ۲۶ مهر ۹۴ به ضابطه ارتفاعی پلکانی جهت بنای مشرف به خیابان وحدت اسلامی و ارتفاع ۱۲ متر در سایر قسمت‌ها تاکید شده است. براساس ضوابط شهرداری به ملک هفت طبقه تعلق می‌گرفته است که باتوجه به نامه سازمان میراث فرهنگی، تعداد طبقات به چهار طبقه روی زمین کاهش یافته است».
شكايت ميراث فرهنگي از شهرداري
خبرنگاران، مكرربه سكوت و منفعل بودن اداره ميراث فرهنگي شهر تهران در قبال تخريب بناهاي تاريخي اين شهر معترض بود‌ه‌اند. باوجود سكوت عجيب اداره ميراث فرهنگي شهر تهران درخصوص تخلفات شهرداري و صدور مجوزهاي بسياري كه منجر به تخريب ميراث تاريخي شهر تهران شده است. در پرونده حسنآباد مديران ميراث فرهنگي شهر تهران عملكرد قابل قبولي داشته‌اند و از هر طريق ممكن براي حفاظت از حريم ميدان حسنآباد اقدام كرده‌اند.
يكي از اين اقدامات طرح شكايت درخصوص تجاوز به حريم ميدان حسنآباد است. بخش حقوقی اداره‌کل‌حقوقی استان تهران در نامه‌ای به دادسرای ناحیه ۳۷ ویژه رسیدگی به امور شهرداری‌ها نسبت به اجرايی شدن این پروژه ، طرح دعوی کرده است و مسئولان اداره ميراث فرهنگي منتظر صدور دستور توقف از سوي مراجع قضايي درباره پرونده ملك تجاري ميدان حسنآباد هستند.
سایر اخبار این روزنامه
سايه سياه بر سرهشت گنبد
كابينه ای مختلط
بي‌آبي، ديار رستم را زمين‌گير كرد
مكافـات كامنت
گرد بحران بر صندوق‌هاي بازنشستگي
امروز در سینمای ایران روحانیت تابو نیست
ويروس شايعه به جان كيميا
به بخشي از حقوق زنان در جامعه ما توجه نميشود
در جرایم اینترنتی نیز باید اصول عام حقوق کیفری رعایت شود
مقیسه: متهمان باید بگویند نفت را کجا فروختند و پولش را چه کردند
