کاهش یک درصد مصرف آرد چطور برای 25 میلیون نان می‌دهد؟

آرمان امروز: فاز نخست هوشمند سازي يارانه آرد در حالي براي ورود به فاز دوم آماده مي شود که اخيرا برخي از مسئولان و نمايندگان مجلس اظهار نظراتي عجيب  مطرح کرده اند به گونه ايکه يکي از مسئولان دولت ادعا کرده با اجراي طرح هوشمندسازي يارانه آرد و نان، روزانه به اندازه نان 25 ميليون نفر يعني به‌ اندازه جمعيت کشور عراق در مصرف آرد صرفه‌جويي شده است. البته اين نخستين بار نيست که مسئولان دولتي سعي دارند چالش بزرگ نانوايان ر به دستاورد خود تغيير دهند و در اين راستا سخنان مالک شريعتي نياسر، نماينده مردم تهران، ري، شميرانات، اسلامشهر و پرديس و سخنگوي کميسيون انرژي مجلس حائز اهميت است . اين نماينده در توئيتي مدعي شده: «‌وقتي مي‌گويند در دولت قبل، کار‌ها ر‌ها بود و بايد مدت‌ها براي خروج از وضع زير صفر بکوشيم، منظور چيست: هنوز تغيير در سهميه و قيمت آرد اتفاق نيفتاده و فقط و فقط با اتصال نانوايي‌ها به سامانه، روزانه 5000 تن آرد در شبکه توزيع آرد (بخوانيد قاچاق از طريق نانوايي‌هاي مجازي! ) صرفه‌جويي شد». در واقع اين سخنان و دستاورد سازي هاي غير واقعي در حالي مطرح مي شود که از ابتداي اجراي فاز نخست طرح هوشمند سازي يارنه ارد ، اختلاف قيمت آرد يارنه اي و آزاد و همچنين هزينه هاي بالاي نانوايان باعث شد تا واحدهاي صنفي از روشهاي مختلف براي فروش آرد مازاد و يا تامين هزينه هاي خود از طرق گراني فروش نان و دستکاري در تعداد نان هاي فروخته شده در دستگاه‌هاي پز اقدام‌کنند .  صحت اين اقدامات نيز چندان به جستجوي پيچيده اي ندارد و کافيست همين مسئولان و نماينده هاي مدعي سري به نانوايي ها بزنند . البته اگر مسئولان و به ويژه نمايندگان مردم شخصا براي خريد نان مراجعه اي داشته باشند؟ اما کمي تامل در آمار و قيمت آرد نشان دهنده عمق واقعيت خواهد بود . در حال حاضر دو نوع آرد در اختيار نانوايان سنتي قرار مي‌گيرد؛ آرد نوع يک و آرد نوع دو که اندکي در قيمت با هم متفاوت هستند.
آرد نوع يک با قيمت 665 تومان و آرد نوع دو با قيمت 900 تومان در بين نانوايان توزيع مي شود که، هر دوي آن‌ها از يارانه برخوردار هستند، اما به دليل قيمت بالاتر آرد نوع دوم، نانواياني که از  آرد نوع دو براي پخت نان استفاده مي‌کنند در بين مردم با نام نانوايان آزادپز شناخته‌مي‌شوند.
بررسي آمار آرد مصرفي کشور نشان مي‌دهد، تا تاريخ بيست و پنج آذر ماه جاري، 4 ميليون و 449 هزار و 899 تن آرد نوع يک در نانوايي‌هاي کشور مصرف شده که اين عدد در همين بازه زماني در سال 1400، برابر 4 ميليون و 486 هزار و 571تن بوده است.
به عبارت ديگر، ميزان مصرف آرد نوع يک به رغم اجراي طرح هوشمندسازي يارانه آرد و نان نسبت به سال گذشته، نه تنها کمتر نشده که 0.3 درصد هم زياد شده که در کنار رشد جمعيت مي‌تواند ناشي از افزايش قيمت آرد براي نان‌هاي فانتزي و صنعتي باشد که در نتيجه افزايش قيمت اين نوع از نان، بخشي از تقاضا به اين سمت متمايل شده است. در ميزان مصرف آرد نوع دو نيز تا تاريخ بيست و پنج آذر ماه جاري، 1 ميليون و 481 هزار و 319 تن آرد نوع دو در نانوايي‌هاي کشور مصرف شده که اين عدد در همين بازه زماني در سال گذشته، 1 ميليون و 671 هزار و هزار و 303 تن است. به عبارت ديگر، ميزان مصرف آرد نوع دوم با اجراي طرح هوشمندسازي يارانه آرد و نان نسبت به سال گذشته، کاهش 11 درصدي داشته است.


بررسي مجموع آرد مصرفي براي نان حاصل از آرد نوع يک، نوع دوم و همچنين آرد نانوايي‌هاي صنعتي و فانتزي تصوير بهتري از آثار اين طرح در ميزان مصرف آرد در کشور ارائه دهد. بر اساس آمار، مجموع ميزان مصرف آرد نوع يک، نوع دو و آرد مصرفي در نان صنعتي و فانتزي تا تاريخ بيست و پنج آذر ماه جاري، 6 ميليون و 96 هزار و 681 تن است که اين عدد در همين بازه زماني در سال گذشته، 6 ميليون و 157 هزار و 874 تن بوده است. به عبارت ديگر، جمع آرد مصرفي براي توليد انواع نان در کشور با اجراي فاز يک طرح هوشمندسازي يارانه آرد و نان نسبت به سال گذشته، حداکثر کاهش 1 درصدي داشته است که با اعداد عنوان شده مسئولان فاصله بسيار زيادي دارد  از سوي ديگر آرد مصرفي در حوزه صنف و صنعت نيز نشان مي دهد، در 9 ماهه ابتدايي سالجاري در اين حوزه 476 هزار و 468 تن آرد مصرف شده، در حالي که اين رقم در بازه زماني مشابه در سال گذشته 737 هزار و 900 تن بوده است. به عبارت ديگر، ميزان مصرف آرد در صنف و صنعت کاهش 35 درصدي داشته است.
حال اگر بخواهيم ميزان مصرف آرد براي حوزه صنف و صنعت را به آرد مصرفي براي توليد نان اضافه کنيم، در مجموع تا 25 آذر ماه سال جاري، 6 ميليون و 573 هزار و 149 تن آرد در کشور مصرف شده، در حالي که اين عدد براي سال گذشته، 6 ميليون و 895 هزار و 774 تن بوده است. به عبارت ديگر، بر خلاف گفته مسئولان، پس از اجراي فاز يک طرح هوشمندسازي يارانه آرد و نان نسبت به سال گذشته، تنها 5 درصد در مصرف کل آرد کشور صرفه‌جويي شده که آن هم عمدتا به دليل کاهش مصرف آرد در صنف و صنعت است.