حکمرانی نو؛ بازی با کلمات یا تغییرات بنیادین؟!

آرمان امروز: کليدواژه «حکمراني نو» يکي از پرتکرارترين مفاهيمي است که در ماه هاي اخير در کشور مطرح شده است. بر همين اساس نخستين بار محمدباقر قاليباف در پيام نوروزي خود ابراز اميدواري کرد که در قرن جديد و سال پيش‌ رو که آغاز قرن نو است با اصلاح امور در مملکت‌ داري و با يک حکمراني نو، تحول و پيشرفت براي ايران محقق شود و قرن نو را با حکمراني نو آغاز کنيم.
به نظر مي‌ رسد حوادث اخير در کشور، قاليباف و حاميانش را بيش از پيش به اجراي طرح «حکمراني نو» در کشور مصمم کرده است. همچنان ‌که طي روزهاي نهم و شانزدهم آبان امسال رئيس مجلس در نطق‌ هاي پيش از دستور خود در مجلس ابراز اميدواري کرد که هرچه زودتر امنيت در کشور به ‌صورت کامل تثبيت شود تا تغييرات مشروع و لازم به سمت حکمراني نو در عرصه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و سياسي در چارچوب نظام سياسي جمهوري اسلامي ايران آغاز شود. او همچنين در نطقي ديگر با بيان اينکه اصلاح در نظام حکمراني در چارچوب نظام سياسي جمهوري اسلامي است تاکيد کرد که اين اصلاح بايد به حکمراني نو منجر شود.  همه اين سخنان مبتني برحکمراني نو ظرف ماه‌هاي گذشته اين سوال را در اذهان عمومي ايجاد کرده است که منظور رئيس مجلس از حکمراني نو چيست و اساسا اين نوع حکمراني چه مولفه هايي دارد و ضرورتي براي صحبت از آن در اين مقطع زماني وجود دارد.
مهدي آيتي، نماينده پيشين مجلس در اين خصوص مي گويد: حکمراني نو مشخصا نياز به عمل دارد و ديگر امروز نمي توان با گفتاردرماني مساله اي را حل کرد. يک حکمراني نو و خوب مشخصا ويژگي هاي متعددي دارد اما اساسي ترين نکته آن بازگشت به عمل به قانون اساسي است و براي رسيدن به حکمراني نو اساسا بايد به تمامي بندهاي قانون اساسي عمل کرد. قانون اساسي منشور نظام جمهوري اسلامي ايران است و مشخصا بي توجهي به آن اجازه حکمراني نو و خوب را نمي دهد.
وي افزود: شهداي ما فداي جمهوري اسلامي شدند و پايه اساسي جمهوري اسلامي نيز قانون اساسي است و بايد براي حکمراني مطلوب به آن عمل شود. نمايش هاي تلويزيوني و حرف امروز نياز مردم را برطرف نمي کند بلکه بايد مسئولين در عمل به سمت قانون اساسي حرکت کنند تا تغييرات ايجاد و سطح رضايت مردم ارتقا پيدا کند. امروز ضرورت دارد تک تک اصول فراموش شده قانون اساسي اجرايي شود و مردم آن را در زندگي خود احساس کنند.


آيتي ادامه داد: زماني که قانون اساسي اجرايي شود ديگر تفاوتي ندارد چه کسي رئيس مجلس است زيرا رئيس مجبور است در چارچوب قانون اساسي حرکت کند و همه ملتزم به اجراي قانون خواهند بود. قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران به بيشتر نيازهاي مردم توجه داشته و براي آن ها حق قائل شده اما در طول ساليان اخير اين حقوق مردم به فراموشي سپرده شده و سبب شده تا وضعيت به اين شکل شود. اساسا کار به جايي رسيده که برخي اصول قانون اساسي کنار گذاشته شده اند. قانون اساسي ايران در خصوص بازداشت ها و اعتراضات صراحت دارد و براي همه حقوقي قائل شده اما در اين خصوص به قانون توجه نمي شود و همين امر سبب شده تا نارضايتي در جامعه ايجاد شود. در 4 دهه اخير هيچ گاه وزارت کشور به منتقدين اجازه نداده است تا اعتراضات مسالمت آميز داشته باشند و همين امر سبب شده تا حکمراني خود خدشه دار شود. اين نماينده پيشين مجلس خاطرنشان کرد: آزادي، حقوق بشر، آموزش، تامين رفاه زندگي مردم و ساماندهي اقتصاد کاملا در قانون اساسي تشريح شده است اما کم ترين توجهي به آن چه در قانون اساسي آمده، توجه نمي شود. مشخصا با چنين شرايطي نمي توان حکمراني نو را تجربه کرد و صحبت از آن نيز محلي از اعراب نخواهد داشت. قانون اساسي ما حق رفراندوم را براي مردم تعريف کرده است و اگر قرار است حکمراني نو تجربه شود بايد به اين حق مردم اهميت داده شود و در امور مهم نظر مردم پرسيده شود.
در اين ميان برخي نيز بر اين باور هستند که اساسا صحبت از حکمراني نو در اين مقطع زماني محلي از اعراب ندارد و مطرح کنندگان اين مبحث در گذشته عملکرد مطلوبي نداشته اند که بخواهند در آينده مديران حکمراني نو باشند. جلال ميرزايي، نماينده مجلس شوراي اسلامي در دوره دهم در اين خصوص معتقد است: صحبت هايي که در اين روزها از سوي آقاي قاليباف مطرح مي شود ريشه در رقابتي است که در داخل حاکميت بوجود آمده است. اين رقابت بين دو جريان اصولگرا ايجاد شده است. جريان هايي که يکي خود را انقلابي تر و ديگري خود را کارآمدتر مي داند.
وي افزود: مشکلات اقتصادي اخير و التهاباتي که در کشور رقم خورد، اين فرصت را به وجود آورد تا قاليباف و اطرافيان او بار ديگر مبحث حکمراني نو مطرح کنند. قاليباف مي خواهد گفتمان نزديک به خود را مطرح کند در حالي که ايشان امروز ديگر نمي تواند سردمدار حکمراني نو باشد. بالغ بر دو سال است که قاليباف و چهره هاي نزديک به او در مجلس در راس کار هستند اما هيچ ريل گذاري قانوني براي توسعه کشور رقم نخورده و به همين علت امروز آن ها نمي توانند مدعي حکمراني نو باشند. ميرزايي خاطرنشان کرد: ايشان در مجلس مصوبه اي عليه برجام داشتند که علاوه بر اين که دولت روحاني را از رسيدن به توافق بازگذاشت بلکه به سدي براي دولت رئيسي نيز بدل شده که نمي دانند با آن چه بايد بکنند. امروز کسي مي تواند صحبت از حکمراني نو بکند که تا به امروز مسئوليتي نداشته باشد و نه اين که کساني که چندين سال است مسئول بوده اند و هيچ کاري نکرده اند.
مجموع صحبت ها نشان مي دهد که اساسا حکمراني نو در اين مقطع زماني حتي اگر جنبه اي واقعي داشته باشد صرفا با حرف و سخنراني اجرايي نمي شود و سردمداران آن بايد در مرحله اول به قانون رجوع کرده و تمامي بندهاي آن را اجرايي کنند تا بتوان به سمت تغيير در جامعه حرکت کرد.
با اين وجود روزنامه «آرمان امروز» اين آمادگي را دارد تا نظرات ساير صاحب نظران را در اين خصوص منعکس کرده تا مسير براي اجراي قانون و انجام تغييرات مبتني بر قانون در جامعه فراهم شود.