ایران و اروپا در انتظار روزهای آفتابی

آرمان امروز- سرويس ديپلماسي: نوع رفتار و کنش دولت‌هاي اروپايي در هفته‌هاي گذشته نشان‌دهنده آغاز تنش ميان ايران و اروپاست. در شرايط فعلي اين تنش‌ها به مرحله بحران نرسيده‌اند چراکه دو طرف همچنان مي‌خواهند درهاي ديپلماسي باز بماند تا با بهره‌گيري از آن بتوانند اهداف خود را محقق کنند. اما ايران از چند روز قبل وارد مرحله جديدي از روابط با اروپا شده‌ است.
در واقع در حالي که اروپايي ‌ها وارد جنگ گسترده رسانه ‌اي و رواني عليه ايران شده بودند به نظر مي رسيد که تغيير و تحولاتي رخ داده است.
عدم اجرايي شدن قرار گرفتن نام سپاه در ليست گروه هاي تروريستي از يک سو و خبر سفر گروسي به تهران ازسوي ديگر پس از ديدار با مقامات اروپايي از سوي ديگر نشان داد که هنوز هم مي توان در انتظار روزهاي آفتابي روابط ايران و اروپا بود.
در وراي اين انتظار بايد توجه داشت که اين جنگ رسانه‌اي متناسب با تحولات داخلي در ايران نيست، به اين خاطر که اگر تاريخ تحولات اجتماعي در ايران را بررسي کنيد متوجه خواهيد شد که سطح ناآرامي‌ها طي اعتراضات سال 1396 و سال 1398 بسيار بيشتر از زمان کنوني بوده است. بنابراين چنين واکنشي به تحولات اخير در ايران نشان از اين دارد که دولت‌ هاي اروپايي اهداف سياسي و تبليغاتي بزرگي را دنبال مي‌کنند.


 تلاشي که در جهت گرد هم آمدن مخالفان ايران در خارج از کشور مي‌شود مانند اجتماعي که در برلين برگزار شد يا تحرکاتي که در فرانسه شاهد آن هستيم نوعي از تقابل و تهديد از سوي مقامات اروپايي عليه ايران است.
البته بخشي از اين اقدامات براي توجيه افکار عمومي در اروپاست اما اين اقدامات براي اعمال فشار سياسي و کسب امتياز از ايران است.
اما اينکه کشورهاي اروپايي چگونه به اين اهداف دست پيدا مي‌کنند و ايران چگونه به اين اقدامات پاسخ مي‌دهد بحث ديگري است. هدف از اين نوشتار بررسي رفتارهايي است که دولت‌هاي اروپايي به‌خصوص آلمان و فرانسه عليه ايران اعمال مي‌کنند.
يکي از دلايلي که مي‌تواند رفتار دولت‌هاي اروپايي را توضيح دهد موضوع به تعليق درآمدن برجام است. شايد اگر برجام در چند ماه پيش احيا مي ‌شد ما با شرايط متفاوتي رو به ‌رو بوديم.
ادامه اين تنش‌ها مي‌تواند شرايط را براي ادامه مذاکرات براي احياي برجام پيچيده‌کند.
با اين حال ايران اعلام کرده که به دنبال احياي برجام است و درهاي ديپلماسي را باز گذاشته است و طرف مقابل مي‌ خواهد که برجام در چارچوب اهدافي که مدنظرشان است احيا شود. در واقع اروپا و آمريکا خواهان مهار هسته ‌اي ايران هستند و در اين ميان فقط برجام است که مي‌تواند اين کار را بدون هيچ هزينه ‌اي انجام دهد.
علاوه بر اين، شرايط منطقه هم شرايط باثبات و قابل پيش‌ بيني نيست و اين شرايط بي‌ثبات و غيرقابل پيش‌ بيني مي‌ تواند تبعات امنيتي براي اروپا داشته باشد.
به همين خاطر است که برجام همچنان از اهميت ويژه‌ اي برخوردار است. در گذشته‌ اي نه‌چندان دور برجام مي‌ توانست شرايط را براي رفع تحريم‌ هاي ايران و همچنين رفع مشکلات اروپا در حوزه انرژي مهيا کند اما در شرايط کنوني فقط جنبه ‌هاي امنيتي احياي برجام اهميت دارد.
در اين شرايط ادامه مذاکرات برجام دشوارتر از گذشته خواهد بود و آمريکا و اروپا تلاش خواهند کرد امتيازات بيشتري از ايران بگيرند.
با توجه به بحران اوکراين و بحران امنيتي که اروپا را فراگرفته اگر برجام احيا مي‌شد ايران مي‌ توانست وارد بازار جهاني شود و سهم خودش را از اين بازار به دست آورد اما در شرايط کنوني چشم‌ انداز روابط ايران و اروپا تيره‌ و ‌تار است و تحولات داخلي ايران به اين موضوع دامن مي ‌زند.
نوع رويکرد و مديريت ايران در رابطه با تحولات داخلي و سياست خارجي حداقل در احياي برجام مي ‌تواند شرايط را براي بهبود روابط ايران و اروپا فراهم کند.
 در واقع اگر مبناي مذاکرات ميان ايران و غرب حفظ شود مي‌توان به بهبود روابط بين ايران و اروپا اميدوار بود. اما در شرايطي که هيچ برنامه ‌اي در خصوص چگونگي احياي برجام وجود ندارد قطعاً نمي‌ توان از بهبود روابط ايران و اروپا سخن گفت.
به هر حال ما بايد اين موضوع مهم را بپذيريم که برجام پيوند مستقيمي با چگونگي روابط ايران با غرب دارد. اگر برجام از روي ميز برداشته شود پيامدهاي امنيتي زيادي براي ايران دربر خواهد داشت. اين پيامدها شامل فعال شدن مکانيسم ماشه و بازگشت تحريم ‌هاي سازمان ملل است.
با اين وجود به نظر مي رسد که در مجموع تحولات به گونه اي در حال رقم خوردن است که مي توان در وراي اين زمستان سخت منتظر روزهاي آفتابي و بهاري در روابط ايران و اروپا بود.