گرانی گام به گام برنج خارجی

غلامی/ ماه‌های پایانی سال 1401 همزمان با اعیاد ماه رجب و شعبان است، به عبارتی عید نوروز امسال مصادف با ماه رمضان خواهد بود، همین موضوع اهمیت تأمین مواد غذایی ضروری از جمله برنج را برای سال جدید دوچندان کرده است. با توجه به این که جمعیت زیادی از مردم مشهد در حاشیه شهر زندگی می‌کنند و جزو قشرهای کم‌درآمد هستند، خرید برنج خارجی را به دلیل قیمت پایین‌تر نسبت به برنج ایرانی ترجیح می‌دهند.هرچند اعلام ممنوعیت واردات برنج خارجی در نیمه آذر در کمتر از دو هفته لغو شد، اما اظهارنظرهای زیادی در خصوص خطر جلوگیری از واردات برنج مطرح شد که نگرانی‌هایی را در بین قشرهای  کم‌درآمد به وجود آورد. برای نمونه سالار ساکت، نایب رئیس انجمن واردکنندگان برنج ایران اظهار کرده بود: توقف واردات علاوه بر این که به افزایش قیمت محصول داخل منجر می‌شود، باعث شده تا تجار پاکستانی قیمت‌ها را نه ‌تنها برای صادرات به ایران که برای عرضه در بازار کشور خودشان افزایش دهند. در همان هفته اول انتشار این اخبار در بازدیدی میدانی از بازار فروش برنج شاهد آن بودم که قیمت هر کیلو برنج پاکستانی و هندی حدود 5 هزار تومان افزایش پیدا کرده بود، اکنون بعد از حدود یک ماه، بار دیگر به بازار می‌روم تا قیمت‌های فروش برنج را از نزدیک ببینم. افزایش قیمت 100 هزارتومانی در هر کیسه اولین فروشگاهی که وارد آن می‌شوم پر است از انواع برنج‌های مختلف ایرانی و خارجی و در همان نگاه اول می‌توان دریافت که ظاهراً کمبودی در میزان عرضه وجود ندارد. مرد میان‌سال صاحب مغازه در انتهای فروشگاه، وسط سالنی ساخته ‌شده از کیسه‌های برنج نشسته بود، جلو رفتم و قیمت برنج‌های خارجی را سؤال کردم که در پاسخ گفت: هر کیسه 10 کیلویی برنج پاکستانی خوب 550 هزار تومان و برنج هندی هم 440 تا 450 هزار تومان است.از افزایش قیمت برنج طی هفته‌های گذشته سؤال کردم که فروشنده در پاسخ گفت: هر کیسه 100 هزار تومان گران شده است یعنی کیلویی 10 هزار تومان و در ادامه افزود: مثلاً برنج‌های پاکستانی‌ مانند طبیعت، البرز و خوشبخت هر کیسه 10 کیلویی 550 هزار تومان و قیمت هر کیسه 10 کیلویی انبه 580 هزار تومان است، البته باز دانه بلندها از این هم گران‌تر است. افزایش قیمت برنج‌های درجه یک از فروشنده سؤال کردم برنج‌های درجه 2 نیز افزایش قیمت داشته است؟ پاسخش منفی بود و گفت: فقط برنج‌های درجه یک گران شده است. صاحب مغازه در ادامه صحبتش گفت که  هر کیسه برای من 30 هزار تومان سود دارد ولی اگر زیاد خرید کنید با قیمت مناسب‌تر هم  حساب می‌کنم. احتمال تداوم افزایش قیمت ازآن جا خارج شدم و به چند فروشگاه دیگر نیز سر زدم، جلوی در ورودی دو نفر مشغول جابه‌جا کردن بار بودند، وارد که شدم دیدم مرد مسنی پشت میز بزرگی نشسته است. قیمت‌ها در این مغازه هم مانند قبلی بود با این تفاوت که صاحب مغازه به من خرید برنج دیگری را نیز پیشنهاد داد که جزو برنج‌های درجه 2 هندی بود و گفت: اگر زیاد می‌خواهید بخرید این هم برنج خوبی است و قیمتش مناسب است فقط کمی ریزتر است، کیسه 10 کیلویی‌اش 360 هزار تومان می‌شود و در پاسخ من که گفتم کیفیتش هم برایم مهم است، ادامه داد: همین را می‌ریزند داخل یک کیسه دیگر 400 هزار تومان می‌فروشند، خیلی فرقی ندارد اگر برای هدیه به نیازمندان می‌خواهید آن ها خوب بلدند این‌ها را چطور بپزند که خوب دربیاید. درخصوص افزایش قیمت پرسیدم، او نیز همان افزایش 100 هزارتومانی در هر کیسه 10 کیلویی را تأیید و حتی اضافه کرد: احتمالاً در هفته‌های آینده بازهم افزایش قیمت داشته باشیم و به کیلویی 70 تا 80 هزار تومان هم برسد.وارد مغازه دیگری شدم، این فروشگاه نیز مملو بود از انواع برنج‌های ایرانی و خارجی، مرد جوان فروشنده گفت: قیمت هر کیسه 10 کیلویی برنج پاکستانی 600 هزار تومان و برنج هندی 540 هزار تومان است. از او پرسیدم طی هفته‌های گذشته افزایش قیمت داشته‌اید؟ جواب داد: بله، احتمالاً بازهم افزایش داشته باشد. درخصوص موجودی و تنوع برنج‌های خارجی نیز سؤال کردم که در پاسخ گفت: من انواع برنج‌های خارجی را دارم و مشکلی نیست. افزایش قیمت برنج در پاکستان در ادامه با رئیس اتحادیه برنج‌فروشان و مواد غذایی مشهد صحبت کردم، حسین شریف‌زاده گفت: افزایش قیمت برنج پاکستانی طی 10 روز گذشته حدود 5 درصد بوده است یعنی در هر کیلو 3 هزار تومان و علت اصلی آن افزایش قیمت برنج در پاکستان است البته به جابه‌جایی ارز  و افزایش قیمت ارز هم مربوط می شود .به روند افزایش قیمت برنج خارجی طی یک ماه گذشته اشاره کردم که شریف‌زاده آن را تأیید کرد و با این‌ حال دلیل آن را همان افزایش قیمت برنج در پاکستان و نوسان ارز دانست. کمبودی وجود ندارد درباره میزان موجودی و عرضه برنج خارجی در بازار مشهد نیز سؤال کردم که رئیس اتحادیه برنج‌فروشان و مواد غذایی مشهد گفت: هیچ کمبودی در بازار وجود ندارد و برنج به ‌اندازه کافی موجود است.از شریف‌زاده پرسیدم اگر این فرایند افزایش قیمت 5 درصد در هر 10 روز ادامه داشته باشد تا پایان اسفندماه و شروع ماه مبارک رمضان افزایش قیمت چشمگیری خواهد بود، آیا برای این مسئله تدبیری در نظر گرفته ‌شده است؟ وی در پاسخ گفت: امیدواریم افزایش قیمت ادامه پیدا نکند ولی اگر در مرکز افزایش قیمت وجود داشته باشد طبیعتاً ما هم افزایش قیمت خواهیم داشت.