روزنامه آرمان امروز
1401/12/13
بزرگ‌ترین غار نمکی جهان را آب برد!
ايرج اعتمادي نويسنده و روزنامه‌نگار سه سال پيش بود که خبر واگذاري اراضي هم‌جوار غار نمکدان قشم بر خروجي رسانه‌ها قرار گرفت و پروژه‌اي که مي‌رفت بزرگ‌ترين غار نمکي جهان را عملا نابود کند، بالاخره به حکم «شوراي صيانت از حقوق بيت‌المال و اراضي ملي استان» متوقف شد. اما با گذشت بيش از -تقريبا- سه سال، خبرهايي مبني بر واگذاري مجدد و تمديد قرارداد اين اراضي به سرمايه‌گذاران پرورش ميگو، واکنش فعالان محيط زيست و دوست‌داران اين شاخص‌ترين ژئوسايت ژئوپارک جهاني قشم را بر انگيخته و افکار عمومي را ملتهب کرده است. امروز، حاكميت اصل 83 قانون اساسي در حمايت از حفظ ميراث طبيعي ملي بوخو به شماره 171 و گنبد و غار نمكدان به عنوان يک اثر فاخر طبيعي جهان تحت‌الشعاع بي‌تدبيري دستگاه‌هاي متولي قرار گرفته است؛ شنيده‌ها حاكي از آن است كه برخي دستگاه‌هاي اجرايي استان هرمزگان علي‌رغم تصويب توقف اراضي پرورش ميگو هم‌جوار گنبد نمکي قشم در «شوراي صيانت از اراضي ملي»، درصدد تمديد قرارداد اجاره اين اراضي هستند. به رغم اينکه سازمان منطقه آزاد مخالف اجراي اين پروژه بوده اما چراغ سبز وزارت جهاد کشاورزي بار ديگر سرمايه‌گذاران را به دهانه اين غار کشانده است. و گويا با هدف مواجهه حافظان ميراث با يک عمل انجام‌شده، -ظاهرا- در بي‌خبري مسئولان در حال آب‌گيري استخرها و شروع مجدد عمليات اجرايي هستند؛ پروژه‌اي که سه سال پيش به حکم قانون متوقف شده بود. اين چالش از چند زاويه قابل بررسي است؛ اول اينکه، غارهاي نمکي قشم به عنوان طولاني‌ترين غار نمکي جهان در فهرست آثار طبيعي ملي و ژِئوسايت‌هاي ژئوپارک جهاني به ثبت رسيده است. قطعا هر نوع عمليات اجرايي در اين اراضي، به دليل قرارگيري در حريم اين اثر ثبتي، موجب تخريب و دست‌اندازي در اصالت اين اثر شاخص جهاني خواهد شد.سازند زمين‌شناسي اين اثر به دليل وجود نمک و املاح معدني، بسيار حساس است؛ فعالان محيط زيست مخصوصا از اين جهت نگرانند که تجربه سد گتوند در خوزستان که نيز در هم‌جواري با يک سازند نمکي قرار داشت، در اين‌جا تکرار شود؛ در اين‌جا نيز، نفوذ آب در لايه‌هاي نمکي موجب تخريب گسترده و به مرور زمان از بين رفتن اين اثر منحصر به فرد جهاني خواهد شد.
آيا ژئوپارک قشم از فهرست ژئوپارک‌هاي جهاني حذف مي‌شود؟
عدم رعايت ضوابط حفاظتي و تخريب چشم‌انداز اين اثر مي‌تواند زيان‌هاي جبران ناپذيري بر اعتبار ژئوپارک جهاني قشم و ماندگاري ثبت اين برند در عرصه جهاني داشته باشد. هرگونه تخريب‌هاي گسترده و غير اصولي مي‌تواند منجر به مخدوش نمودن هويت و چهره اين برند جهاني و دريافت کارت زرد و قرمز از سوي يونسکو شود؛ علي‌رغم اينکه منطقه آزاد به ويژه در سال جاري فعاليت گسترده و چشم‌گيري در راستاي معرفي اين اثر به عنوان الگوي موفق جهاني داشته است.
محروميت بازديد گردشگران جزيره از مناطق بکر
از سوي ديگر، اين اثر به عنوان يکي از جاذبه‌ها و پتانسيل‌هاي اصلي گردشگري جزيره، در نوع خود بي‌نظير است و جزو «ترين»هاي جهان محسوب مي‌شود. ايجاد مزارع و استخرهاي پرورش ميگو به دليل مسائل بهداشتي از جمله بوي نامطبوع آن موجب آزار و اذيت گردشگران مي‌شود؛ از سوي ديگر به دليل وجود حريم حفاظتي دام‌پزشکي، لزوم رعايت مسائل بهداشتي و استانداردها جهت جلوگيري از شيوع بيماري‌هاي خاص ميگو، مثل «لکه سفيد»، باعث محدوديت تردد گردشگران در مناطق بکر و سايت‌هاي گردشگري خواهد شد.
منع قانوني هرگونه عمليات اجرايي در محدوده آثار ثبت ملي
سازمان منطقه آزاد که اراضي زيادي جهت سرمايه‌گذاري در پرورش ميگو به سرمايه‌گذاران واگذار کرده، در سال‌هاي اخير به دليل قرارگيري اين اراضي در حريم اثر ثبت شده ملي و ضوابط حفاظتي حاکم بر ژئوسايت گنبد نمکدان، ناچار از واگذاري اين مناطق منصرف شده است.
امروز اما، جهاد کشاورزي استان، بدون هيچ‌گونه استعلام و مجوزهاي لازم از مراجع ذي‌ربط، در صدد تمديد قرارداد اجاره اين اراضي است. کارشناسان معتقدند با وجود ابلاغ محدوده عرصه و حريم و ضوابط حفاظتي از سوي وزارت ميراث فرهنگي به تمامي دستگاه‌هاي اجرايي و نظارتي، اگر جهاد کشاورزي استان از سازمان منطقه آزاد قشم و يا وزارت ميراث فرهنگي استعلام بگيرد، متوجه خواهد شد که بر اساس ضوابط حاکم برعرصه و حريم اثر 171 هرگونه فعاليت اجرايي و عمراني در عرصه اثر ممنوع است.
از سوي ديگر اين گمان مي رود که شايد اين واگذاري مجدد به دليل حکم شوراي صيانت در سه سال پيش بوده که دستگاه‌ها و سازمان‌هاي دخيل در آن واگذاري‌ها را مکلف به پرداخت خسارت به سرمايه‌گذاران کرده بوده و امروز -احتمالا- اين سازمان براي گريز از تحميل خسارت، مجددا قصد اجاره اين اراضي را کرده است.
در اين‌جا لازم است تاکيد شود علي‌رغم ادعاي مسئولين دولتي مبني بر رفع دوگانگي مديريتي در قشم، با وجود اين تناقض‌ها در مي‌يابيم که اين در همچنان بر همان پاشنه مي‌چرخد و هنوز ادارات کل استاني بدون راي و نظر مسئولين منطقه آزاد اقدام به واگذاري يا صدور مجوزهايي در حوزه پرورش ميگو مي‌کنند که يک‌پارچگي مديريت منطقه آزاد را بر خلاف ادعاي دولتي‌ها زير سوال مي‌برد.
روستاي کاني، جزيره‌اي در محاصره مزارع پرورش ميگو
مورد آخر که لازم است در مورد ساکنين محلي اطراف اين اراضي اشاره کرد اين است که، مردم روستاي کاني در غرب جزيره همانند جزيره‌اي در محاصره مزارع پرورش ميگو قرار خواهند گرفت که در آينده‌اي نه چندان دور به سرنوشتي همچون مردم شهر سوزا در استشمام بوي نامطبوع ناشي از اين مزارع دچار خواهند شد.
بر اساس اظهارات جامعه محلي روستاي درکو، اراضي واگذار شده در بالادست و مسير آب ورودي سد و بند اين روستا قرار گرفته که مضافا تاثيري سوء بر نخيلات، باغات و اراضي کشاورزي اين روستا بجا خواهد‌گذاشت.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
حوادث مدارس دختران، رعب آور است
یک گام تا توافق
افشاگری رسانه‌ای «بهارستان» علیه «پاستور»
ورق برگشت؛ بایدن مدافع ایران شد
مسمومیت دانش‌آموزان به دانشجویان رسید
تلاطم دلار یقه بازار شب عید را گرفت
اصولگرایان سناریوی احمدی‌نژاد را برای رییسی تکرار می کنند
نخستین استیضاح بعد از گرانی
ماجرای عجیب قدردانی از طالبان
تقابل مجلس با مصوبه سران قوا
بزرگ‌ترین غار نمکی جهان را آب برد!
رؤیای سفرهای نوروزی بر باد رفت
آمریکا در انتظار پایان سفر گروسی
بارش باران در نقاط مختلف کشور
زنگ خطر پلیس برای چهارشنبه‌سوری
