روزنامه آرمان امروز
1402/01/19
مسیر سخت سراب خوشبختی
آرمان امروز- رها معيري: آمار تقاضا براي مهاجرت روبه افزايش است و در اين ميان، رونق به کسب و کار به قاچاقچيان انسان که از مرزهاي غربي و شمالغربي، اقدام به رد کردن افراد از مرز مي‌کنند، با توجه به رکود اقتصادي، روي آورده است. در اين شرايط هزاران ايراني، با هزاران خطر مي‌خواهند به منطقه‌اي ديگر از دنيا بروند که شايد از حداقل‌هاي زندگي برخوردار باشند، مثل کانال مانش. هزاران نفري که سالم به ساحل مي‌رسند بايد بلاتکليفي‌هاي طولاني مدت که شايد سال‌هاي طولاني زندگي‌شان را در غربت، شرايط سخت و زندگي زير سايه اخراج را سپري کند، پشت سر بگذارند تا شايد به آنها برگه اقامت بدهند.خريد ملک در هرکجاي دنيا
بين سال‌هاي 2015 تا 2021، حدود 120 هزار ايراني براي اولين بار در کشورهاي اروپايي درخواست پناهندگي داده‌اند، که در خواست پناهندگي نيمي از اين جمعيت مورد پذيرش قرار گرفته و از وضعيت ديگر پناهجويان آمار دقيقي وجود ندارد. البته اين آمار زماني نگران کننده‌تر مي‌شود که آمار خريد ملک در ترکيه، قبرس و حتي يونان که از اقتصاد شکننده‌اي برخوردار است و توان سير کردن شکم جمعيت 10 ميليوني کشورش را ندارد و بيش از 20 درصد اين جمعيت زير خط فقر هستند، روبه‌افزايش است، آن‌هم به دليل برخورداري از پاسپورت اين کشور که اتحاديه اروپا را شامل مي‌شود. اما هزاران نفر در اين راه، يا در تور کلاهبرداران مي‌افتند يا خانه‌هاي ارزان قيمت را به چندين برابر قيمت واقعي به آنها مي‌فروشند و بسياري ديگر فقط ملکي را خريداري مي‌کنند، اما پاسپورت آن کشور را نمي‌گيرند. براساس ارقام سازمان آمار ترکيه، در سال گذشته 67 هزار و 490 باب خانه در سراسر ترکيه به اتباع خارجي فروخته شد. تعداد خانه‌هاي خريداري شده توسط اتباع خارجي در سال 2022 نسبت به سال قبل آن 15.2 درصد افزايش داشت. فروش مسکن به اتباع خارجي در دسامبر 2022 با کاهش 18.6 درصدي نسبت به مدت مشابه سال قبل به 6 هزار و 386 باب رسيد. سال گذشته 8 هزار و 223 خانه به اتباع عراقي و 6 هزار و 241 باب خانه به اتباع ايراني فروخته شد. به ترتيب اتباع روسيه، ايران و عراق در ماه دسامبر بيشترين خريد مسکن را از ترکيه انجام دادند.
مرگ، پايان سراب خوشبختي
در اين ميان مهمترين عوامل مهاجرت در جهان و در کشورهاي مختلف، فرار از جنگ بوده است اما اينترنت، کاهش بيکاري و محدوديت‌ها در ايراني که از ثبات سياسي برخوردار است، دليل اين مهاجرت‌ها بوده است. قدرت گرفتن طالبان و جنگ سوريه باعث شده هزاران بلکه ميليون‌ها نفر به کشورهاي اروپايي بروند. همچنين حمله نظامي روسيه به اوکراين سبب شده 6 ميليون نفر به آمار مهاجران سالانه به کشورهاي اروپايي افزوده شود. در ايران نيز آمار مهاجرت‌ها روبه‌افزايش است طبق آمار سالنامه مهاجرتي ايران که در سال 1401 که از سوي پژوهشکده سياستگذاري دانشگاه صنعتي شريف منتشر شده است، تعداد دانشجويان ايراني در خارج از کشور با افزايشي تقريبا 4 برابري از 17 هزار و 422 دانشجو در سال 2000 به 66 هزار و 701 دانشجو در سال 2020 افزايش يافته است. طي سال‌هاي اخير، در کنار عوامل مختلف که موجب تقويت انگيزه‌هاي مهاجرت (از کانال تحصيلي) در ميان دانشجويان و فارغ‌التحصيلان دانشگاهي شده، بدتر شدن شرايط اقتصادي به عنوان عامل مهمي براي مهاجرت تحصيلي دانشجويان ايراني عمل کرده است؛ عاملي که در صورت بهبود شرايط مي‌تواند دانشجويان بيشتري را به جمعيت فعلي دانشجويان ايراني در خارج از کشور اضافه نمايد. عليرضا، دانشجوي کارشناسي ارشد مکانيک در گفت‌وگو مي‌گويد: « من به عنوان مهندس ارشد چند سال بايد کار کنم تا بتوانم بدون کوچکترين کمک خانواده يک ماشين معمولي بخرم؟ آيا اصلا با اين حقوق‌ها مي‌توان فکر خريدن خانه را کرد؟ وقتي نميتوانم با حقوق خودم مستقل زندگي کنم و رفاه حداقلي وجود ندارد باعث مي‌شود انگيزه‌ام براي رفتن از ايران بيشترشود».
رعنا، دانشجوي اقتصاد است و دو سال در شرکتي کار کرده اما حقوقش کفاف هزينه‌هاي رفتوآمدش هم نمي‌داده و به گفته خودش: « حقوقي که پرداخت مي‌کردند به هيچ جا نمي‌رسيد، براي همين از کارم استعفا دادم و آمدم بيرون و مي‌دانم که وضعيت بقيه شرکت‌ها هم همينطور است. براي همين دارم زبان مي‌خوانم که بتوانم مهاجرت کنم.» با اين حال و از اقشار نخبه و دانشجو، پزشک و... حال به خانواده‌هاي قشر متوسط و ضعيف رسيده است و حتي هزاران جواني که نه شغل و تخصصي دارند، فقط مي‌خواهند بروند، اما به‌کجا و با چه شرايطي مشخص نيست.
سفر مخاطره آميزي براي سراب خوشبختي که در بسياري از مواقع به يک جمله ختم مي‌شود: «مرگ».در 7 سال گذشته حدود 50 هزار پناهجو در اين مسير جانشان را از دست دادند که پيکر بي‌جان 20 هزار نفر هم پيدا نشده که تعدادي از آنها ايرانيان بودند. درياها جان نيمي از پناهجويان را گرفته‌اند و خطرناک‌ترين مسير مديترانه مرکزي است که از سال 2014 تا کنون 23 هزار نفر را به کام مرگ کشانده است. به عنوان مثال 8 اسفند 1401، خبري منتشر شد نزديک به 60 نفر در غرق شدن قايق پناهجويان در نزديک ايتاليا جان باخته‌اند که برخي از آنها ايراني بودند، همچنين پناهجوياني از افغانستان، پاکستان، سومالي در اين قايق بوده‌اند.
آمار دردناک خروج
در سال 2021، حدود 69 هزار اتباع ایرانی در کشورهای مختلف، در وضعیت مهاجرت و در انتظار تعیین تکلیفشان هستند و براساس سازمان ملل در سال‌های 2016 و 2018 بیشترین آمار مهاجرت و در خواست پناهندگی توسط ایرانیان صورت گرفته است که بیشترین آنها به کشورهای ترکیه، آلمان، انگلیس، عراق و آمریکا رفته‌اند. در سال 2021 مقصد اتباع جدید ایرانی به ترتیب انگلستان (9800 نفر)، آلمان (2693 نفر)، کانادا (1396 نفر)، ترکیه (1032 نفر) و استرالیا (846 نفر) بوده است. همچنین براساس این آمار، تعداد ایرانیانی که در سال 2021 در وضعیت پناهندگی قرار داشتند، نسبت به شش سال پیش با 68 درصد افزایش به حدود 143 هزار رسیده است و آلمان در این آمار از مقاصد مهم پناهندگی بوده است. آلمان، انگلستان، استرالیا، سوئد و اتریش بیشترین میزبان ایرانیان بوده‌اند. یافته‌های موسسه گالوپ در سال ۲۰۱۸ هم نشان می‌دهد میل به بازگشت در میان مهاجران ایرانی 1 درصد اسـت که در مقایسه با میانگین جهانی که ۷ درصد است، فاصله قابل توجهی دارد.
سایر اخبار این روزنامه
اژه‌ای: با بگیر و ببند هزینه‌ها بالا می‌رود
آرمان‌های «کیومرث»
جامعه ظرفیت بحران‌های بیشتر را ندارد
«هدايت» در سه روايت
مسیر سخت سراب خوشبختی
باکو در آستانه برخورد نظامی
تلاش نمایندگان برای حذف رقبای انتخاباتی
اسرائیل گرفتار در باتلاق گروه‌های مقاومت
قیمت‌ها بالا خبری از خریدار نیست
مشاجره مسئولان برسر قتلگاه کودکان اهوازی
روسیه به ناشنوایان ایران ویزا نداد!
جامعه ظرفیت بحران‌های بیشتر را ندارد
تصمیم دیرهنگام برای تغییر ساعت!
