آزمایش کرملین با حمله دوم به پل کریمه

پل تنگه کرچ یا پل کریمه که سرزمین اصلی روسیه را به کریمه وصل می‌کند، سحرگاه دیروز برای دومین بار ظرف ۱۷ ماه جنگ اوکراین هدف حمله قرار گرفت؛ اتفاقی که روسیه انگشت اتهام وقوع آن را به سمت اوکراین نشانه گرفت و البته کی‌یف هم به صراحت دفعات قبل، دست داشتن در انفجار را رد نکرد. نایب رئیس شورای امنیت ملی روسیه گفته که در تلافی این حمله، مسکو خانه‌های کسانی را که آن‌ها را «نیرو‌های تروریست اوکراینی» خواند، هدف قرار خواهد داد. معاون اول کمیته بین‌المللی شورای فدراسیون روسیه هم درخواست کرده که دسترسی اوکراین به دریای سیاه قطع شود. پل کریمه که روس‌ها بعد از ضمیمه کردن شبه‌جزیره کریمه در سال ۲۰۱۴، ساختن آن را با هزینه‌ای ۶/۳ میلیارد دلاری کلید زدند و در سال ۲۰۱۸ ولادیمیر پوتین آن را افتتاح کرد، حوالی ساعت ۶ صبح دیروز برای دومین بار در طول جنگ اوکراین مورد حمله قرار گرفت، اتفاقی که عبور و مرور زمینی از این پل را به طور موقت، معلق کرد. یک زوج (زن و شوهر) در این حمله جان خود را از دست دادند و کودک آن‌ها هم زخمی شد. پل کریمه دارای یک آزادراه و یک خط راه‌آهن مجزا است که روسیه را به شبه‌جزیره کریمه وصل می‌کند و یک مسیر اصلی برای تدارکات جنگ در اوکراین است. ویدئویی که در اولین ساعات حمله، از پل راه‌آهن مجاور آن گرفته شده نشان می‌دهد که بخشی از پل آزادراه، در نزدیکی ستون ۱۴۵ آسیب جدی دیده و عبور از آن ناممکن شده است. با این حال، روسیه می‌گوید که به ستون پل آسیبی وارد نشده که نیاز به تعمیرات اساسی داشته باشد. در ساعات اولیه، صفی بلند از خودرو‌ها به دلیل انفجار این پل ۱۹ کیلومتری دچار ترافیک شدند و روسیه در اطراف آن وضعیت اضطراری اعلام کرد، ولی ساعاتی بعد اسپوتنیک از قول ستاد عملیاتی کریمه گزارش کرد که حمل و نقل ریلی پس از وضعیت اضطراری روی پل از سر گرفته شده و قطار «سیمفروپل-مسکو» به سمت کراسنودار حرکت کرده است.
اکتبر سال قبل (۲۰۲۲) هم یک کامیون بمب‌گذاری شده روی پل تنگه کرچ منفجر شده بود، ولی درباره منشأ انفجار سحرگاه دیروز گزارش‌های متفاوتی وجود دارد. نیویورک‌تایمز نوشته که گزارش‌های اولیه حاکی از آن است که این حمله با استفاده از چندین وسیله آبی - خاکی بدون سرنشین حامل مواد منفجره یا پهپاد‌های دریایی انجام شده که ابتدا به سمت پل هدایت و سپس از زیر جاده منفجر شده‌اند. گزارش روس‌ها نیز به همین روایت نزدیک است. آن‌ها در حالی که کی‌یف را پشت این حمله می‌دانند، گفته‌اند «دو وسیله زیرآبی بدون سرنشین اوکراینی پل کریمه را هدف قرار داده‌اند.» با این حال، برخی منابع می‌گویند حمله سحرگاه دو شنبه را نیرو‌های ویژه اوکراینی انجام داده‌اند. کی‌یف، برخلاف حمله اکتبر سال قبل که دست داشتن در آن را تکذیب کرد، روش ابهام در پیش گرفته است. سرویس امنیتی اوکراین (SBU) در پست طعنه آمیز تلگرام نوشت: «پل دوباره خوابید.» یک سخنگوی اطلاعات نظامی اوکراین هم پل متصل‌کننده کریمه به روسیه را «سازه‌ای زائد» خواند. سخنگوی سازمان اطلاعات دفاعی اوکراین بدون اینکه انفجار در پل را تأیید کند، گفته «تخریب بخشی از پل کریمه می‌تواند مشکلات لجستیکی برای نیرو‌های روسیه ایجاد کند.» به گفته آندری یوسوف، روسیه از این پل به عنوان یک مرکز لجستیکی بزرگ برای انتقال نیرو‌ها و منابع به عمق خاک اوکراین استفاده می‌کند و هرگونه مشکل لجستیکی، عوارض دیگری برای اشغالگران است که مزایای بالقوه‌ای برای نیرو‌های دفاعی اوکراین ایجاد می‌کند. یک منبع وابسته به سرویس امنیتی اوکراین به VN (نیوویس‌آواوکراین) گفته که این سرویس در انفجار انفجار پل کریمه شرکت داشته است.
دسترسی اوکراین به دریای سیاه قطع شود
ساعاتی پس از حمله به پل کریمه، مسکو اعلام کرد که از قرارداد غلات دریای سیاه خارج می‌شود، توافقی که به ثابت نگه داشتن قیمت جهانی مواد غذایی کمک کرد. هرچند دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفته حمله به پل تنگه کرچ و تصمیم روسیه برای تعلیق مشارکت خود در این معامله ارتباطی ندارند، ولی بعید است اتفاق دیروز و تصمیم مسکو به هم ربط نداشته باشند. وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای گفته که «حمله به پل کریمه را رژیم کی‌یف انجام داده و [ما]این رژیم را تروریستی می‌دانیم.»‌سخنگوی این وزارتخانه گفته است: «تصمیم حمله به پل کریمه توسط مقامات و پرسنل نظامی اوکراین و با مشارکت اطلاعاتی امریکا و انگلیس اتخاذ شده است.» ولادیمیر ژاباروف، معاون اول کمیته بین‌المللی شورای فدراسیون روسیه گفت که باید دسترسی اوکراین به دریای سیاه قطع شود. او همچنین گفت که اودسا و نیکولایف هم باید دوباره به مناطق روسیه تبدیل شوند.


این انفجار یک نشانه است
دومین انفجار در پل کریمه، اهمیتی نمادین و در عین حال استراتژیک دارد. رویترز درباره اهمیت نمادین پل کریمه نوشته است: «این پل با وجود مخالفت‌های شدید اوکراین ساخته شد و آشکار‌ترین و دائمی‌ترین یادآور ادعای روسیه در مورد روسی بودن کریمه است.» نیویورک‌تایمز نوشت که با توجه به اهمیت استراتژیک و نمادین پل کریمه، حمله روز دو شنبه شرمساری دیگری برای رهبری نظامی روسیه بود، که به دلیل عواقب شورش نافرجام ماه گذشته گروه مزدور واگنر آسیب دیده است. رویترز هم دیروز نوشت که پل ۱۹ کیلومتری (۱۲ مایلی) روی تنگه کرچ که دریا‌های سیاه و آزوف را به هم متصل می‌کند «برای تداوم عملیات نظامی روسیه در جنوب اوکراین حیاتی است.» سی‌ان‌ان هم نوشت که این پل که به عنوان پل کرچ نیز شناخته می‌شود، برای ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه ارزش شخصی دارد. این پل، در روایت کرملین، «اتحاد مجدد» کریمه با سرزمین اصلی روسیه را نشان می‌دهد. همچنین پس از حمله مسکو به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ و اعزام نیرو‌هایی از کریمه برای کنترل خرسون در جنوب اوکراین و بخش‌هایی از استان زاپروژیا، پل کریمه به یک مسیر اصلی تدارکات برای نیرو‌های روسیه تبدیل شد. سرگرد اولکسی هتمن، کهنه‌کار جنگ روسیه و اوکراین به VN (نیوویس‌آواوکراین) گفته که لزوم انفجار در پل کریمه بار‌ها از طرف اوکراین مطرح شده است. او می‌گوید: «از طرف ما، افراد بار‌ها این را مطرح کردند که «چرا ما آن را نابود نکنیم؟» پاسخ این بود که به طور جزئی یا کامل آن را از بین بیریم. البته از بین بردن کامل آن دشوار است، زیرا بسیار طولانی است، بنابراین لازم است که حرکت با حمل و نقل ریلی و جاده‌ای غیرممکن شود.» او گفته حمله صبح دو شنبه «نشانه آن است که برخی اقدامات برای پس گرفتن اشغال کریمه بایستی به زودی آغاز شود.» با این حال، برخی ناظران پیش‌بینی می‌کنند که پاسخ روسیه به انفجار دیروز شدید خواهد بود، به خصوص که ولادیمیر پوتین در واکنش به انفجار سحرگاه دو شنبه یک سخنرانی تدارک دید. «دیمیتری مدودف» نایب رئیس شورای امنیت ملی روسیه تهدید کرده که ارتش این کشور خانه تروریست‌های اوکراینی را منفجر و نابود می‌کند. مدودف طی بیانیه‌ای در کانال تلگرامی خود نوشت که اوکراینی‌های تروریست فقط زبان زور را می‌فهمند. او گفته است: «تجربه شخصی و جهانی ما نشان می‌دهد که با تحریم‌های بین‌المللی، ارعاب یا توصیه‌های جهانی نمی‌توان با تروریست‌ها مبارزه کرد. آن‌ها فقط زبان زور را می‌فهمند.» این مقام امنیتی روس - که طی روز‌های اخیر و در پی افزایش کمک‌های نظامی غرب به اوکراین برای جنگ با روسیه، مواضع تندتری از خود نشان داده - گفت: «بنابراین، منفجر کردن خانه‌های تروریست‌ها و بستگان‌شان ضروری است.»