پکن، پیگیر مناسبات تهران-ریاض

هادی محمدی – کمتر از سه ماه دیگر سالگرد توافق تاریخی ایران و عربستان در پکن فرا  می رسد. توافقی که توانست دو کشور را بعد از هفت سال سردی روابط دوباره به هم نزدیک کند و در کمتر از چند ماه شاهد بازگشایی سفارت‌ها در دو کشور، سفر وزرای خارجی و سفر رئیس جمهور ایران به عربستان باشیم. سرعت خوبی که به نظر می رسد بیشتر ناشی از انرژی یک فنر فشرده شده باشد که با توجه به تحولات سریع منطقه به خصوص جنگ غزه در سه ماه اخیر افزایش نیز داشته است اما در این میان چین همچنان سعی دارد نقش میانجی خود برای برای حفظ و تقویت روابط تهران و ریاض حفظ کند؛ هرچند هدف اصلی او بالابردن نفوذش در منطقه غرب اسیا در کنار دو قدرت اصلی یعنی ایران و عربستان باشد. در همین راستا هفته گذشته علی باقری نفر دوم وزارت خارجه و معاون سیاسی وزیر خارجه کشورمان که این روزها دیگر خبرهای او غیر هسته ای شده به پکن سفر کرد تا نخستین نشست کمیته سه جانبه ایران عربستان و چین را با حضور وزیر خارجه چین و قائم مقام وزیرخارجه عربستان برگزار کند. نشستی که با پیشنهادهای پکن برای تقویت روابط تهران و ریاض همراه بود و از سوی دیگر بیانیه مشترکی در پی داشت که مواضع نزدیک ایران و عربستان در جنگ غزه را نیز بیان می کرد. «وانگ یی» عضو دفتر سیاسی حزب کمونیست چین و رئیس دفتر امور خارجی حزب در پکن با «ولید بن عبدالکریم الخریجی» معاون وزیر خارجه عربستان و «علی باقری» معاون وزیر خارجه ایران که به منظور شرکت در اولین نشست کمیته سه‌جانبه چین، عربستان و ایران به چین سفر کرده بودند، به صورت گروهی دیدار کرد. «وانگ یی» وزیر خارجه چین ضمن تبریک برگزاری موفقیت‌آمیز اولین نشست کمیته مشترک سه‌جانبه، گفت: چین مایل است با استفاده از فرصت نشست سه‌جانبه و به منظور تحقق دوستی و حسن همجواری بین عربستان و ایران، نیروی محرکه جدیدی تزریق نماید و برای پیشبرد صلح و ثبات در منطقه خاورمیانه کمک‌های جدیدی را ارائه دهد. این دیپلمات ارشد چینی برای پیشبرد مستمر روند بهبود روابط عربستان و ایران، سه پیشنهاد ارائه داد.وی پیشنهاد اول را پایبندی به انتخاب استراتژیک آشتی دو کشور و عدم تزلزل آن عنوان کرد و گفت: بهبود روابط عربستان و ایران به نفع منافع دو طرف بوده و مطابق انتظارات جامعه جهانی است. امیدواریم که هر دو طرف به خودمختاری استراتژیک پایبند باشند، تمرکز استراتژیک را حفظ کرده و از طریق گفت‌وگو و مشورت، اعتماد متقابل را افزایش دهند تا به دوستی و حسن همجواری پایدار و همه‌جانبه دست یابند.این دیپلمات ارشد چینی پیشنهاد دوم را ارتقای بیش از پیش روند بهبود روابط عنوان کرد و گفت: طرف چینی از گفت‌وگوهای فعال عربستان سعودی و ایران برای همکاری و گسترش تبادلات انسانی در زمینه‌های اقتصادی و تجارت، امنیت، مبادلات مردمی و فرهنگی و غیره استقبال می‌کند و به منظور کمک به بهبود روابط طرفین، مایل است تبادلات خود با عربستان سعودی و ایران را تقویت کند. وزیر امور خارجه چین پیشنهاد سوم را حذف مداخلات خارجی عنوان کرد و افزود: عربستان سعودی و ایران با بهبود روابط در سمت درست تاریخ ایستاده‌اند. خاورمیانه دیگر به عرصه منازعات ژئوپلیتیک قدرت‌های بزرگ بدل نخواهد شد، سرنوشت خاورمیانه باید در دستان مردم کشورهای منطقه خاورمیانه باشد.