«فیوز پرانی» قبوض مشترکان برق!

مسعود حمیدی- آبان ماه سال گذشته بود که قبض های گاز، مشترکان را نقره داغ کرد و امسال به خاطر نبود یخ‌بندان و سرما وضعیت قبض های گاز بی سروصدا بود اما این بار قبض های برق، باعث شد فیوز مشترکان بپرد؛ از تغییر الگو و پلکان تا اعمال تبصره 14 که از ابتدای آبان ماه با ابلاغ وزیر مهمان قبوض برق مشترکان شد تا شاهد افزایش چند برابری مبالغ قبوض برق برای مشترکان برق مشهدی باشیم.با چهره ای برافروخته از دفتر مسئول مربوطه خارج شد و تقریباً هرچه بدوبیراه بود نثار وضع موجود کرد. میان همهمه پرسیدم چه شده؟ «این قبض رو ببین، حالا این قبض رو ببین، چطور می‌شه که قبض 60 تومنی بشه 600 هزار تومان؟» یکی دیگر از مراجعان زمزمه می کرد: «قبض 80 تومنی خونه بشه یک میلیون و آقای مدیر هم می‌گه باید پرداخت کنید چاره ای نیست» راهرو شلوغ و مسیری برای عبور نیست. توقف و به گلایه ها گوش می‌کنیم. این‌جا اداره برق بولوار خیام مشهد است و مشترکان با خشمی نهفته از وضعیت اقتصادی هر چه اعتراض دارند بر سر مسئولان اداره برق خالی می‌کنند، گویی قبض های برق برخی شهروندان مشهدی این دوره جهش قیمتی چند برابری داشته است. برخی مشترکان هم مدعی اند که قبض آن‌ها در طول یک هفته گذشته اصلاح شده و حدود 30 درصد افزایش داشته است. برخی مشترکان هم به‌عنوان جدید روی قبوض برق خود اشاره می‌کنند که با عنوان «بهای انرژی تبصره 14» درجشده است و مدعی‌اند که این عنوان تا پیش ازاین دوره روی قبوض برق نبوده و مبلغ نیز قابل توجه است.در میان این جوش وخروش در یکی از اتاق ها باز است و مکالمه ای غیررسمی بین دو تن از کارشناسان اداره به گوش می رسد «خوب شد همین رو می خواستید مردم این همه اعتراض کنند؟» نفر دوم که به نظر مقام بالادستی است می گوید «مقصر ما نیستیم اون بالایی‌ها باید پاسخ دهند، از ابتدای سال می توانستند پلکانی افزایش قیمت دهند که ندادند حالا یک باره همه افزایش‌ها را در یک دوره اعمال کردند معلوم است که این چنین می شود.»   تغییرات از ابتدای آبان کلید خورد بعد از هماهنگی سراغ «مدیر دفتر نظارت بر فروش انرژی و وصول مطالبات شرکت برق مشهد» می رویم تا جویای دلیل این تغییرات شویم.محمود غفوری در گفت‌وگو با خراسان رضوی درباره تغییرات تعرفه برق مشترکین مشهدی می گوید: از ابتدای آبان ماه روش محاسبه جداول مصرف برق تغییر کرده است. در پله های پایین مصرف ما رشد تعرفه چندانی نداشتیم ولی برای پله های بالاتر رشد تعرفه شدیدتر شده است. با این حال 80 درصد مشترکین برق مشهد زیرالگو مصرف می کنند که مثلاً اگر قبض آنها 20 هزار تومان بوده الان 25 هزار تومان شده است. اما برای مشترکین بالای الگوی مصرف ممکن است دو برابر هم شده باشد.وی درباره این که تغییر تعرفه‌ها بر چه مبنا و قانونی عملیاتی شده است؟ می گوید: طبق قانون مانع زدایی صنعت برق، مصوبات هیئت وزیران و ابلاغیه‌های وزارت نیرو این تغییرات در تعرفه‌ها صورت گرفته است.   ماجرای تبصره 14 چیست؟ متولی امور مشترکین شرکت برق مشهد درباره عنوان تبصره 14 روی قبوض برق شهروندان می گوید: این عنوان موضوع قانون تبصره 14 قانون بودجه 1402 است که در آن عنوان شده است که تفاوت نرخ سوخت نیروگاه‌ها محاسبه و از «ابتدای سال» روی قبوض مشترکین اخذ شود که البته مبالغ چندان زیادی نیست. وی درباره تغییر و اصلاح قبوض و افزوده شدن مبلغ قابل توجه به قبض اصلاحی می گوید: این موضوع همان بحث مابه‌التفاوت تبصره 14 است که به قبض افزوده شده و مربوط به ابتدای امسال تاکنون است.این مقام مسئول درباره اعمال یکباره تبصره 14 ابتدای سال تاکنون روی یک قبض برای مشترکین می گوید: نرخ سوخت معمولاً دیر اعلام می شود و در ابتدای آبان ماه وزیر نیرو این نرخ را امضا کرده و در آذرماه به شرکت برق مشهد رسیده است که به استناد بند یک ماده 3 مصوبه شماره (ه 61519ط /91928) مورخ 28 مرداد 1402 هیئت وزیران با موضوع آیین نامه اجرایی تبصره 14 ماده واحده قانون بودجه 1402 به منظور اعمال افزایش نرخ سوخت نیروگاهی نسبت به سال 1401 در صورت حساب برق مشترکان ابلاغ شده است که عنوان شده از ابتدای سال به ازای هر کیلووات ساعت بر اساس جداول ابلاغی اعمال شود که برای مشترکین زیرالگوی مصرف 60 ریال و برای پرمصرف‌ها 120 ریال برای مصارف خانگی است و برای تجاری‌ها 862 ریال بابت هر کیلو وات ساعت محاسبه می شود. غفوری می گوید: طبق بررسی هایی که ما انجام دادیم عمده اعتراض مشترکین به این دلیل بوده که وقتی بررسی می کنیم میزان مصرف مشترک مانند دوره مشابه در سال گذشته است اما به دلیل اصلاح نرخ‌ها مبالغ قبوض افزایش پیداکرده است. ابلاغیه تغییر تعرفه مشترکین در تاریخ 20 آبان ماه به شرکت برق مشهد ابلاغ شده که با امضای مدیرعامل توانیر است و به پیوست آن مصوبه وزارت نیرو نیز ابلاغ شده است.وی درباره جزئیات مصوبه وزارت نیرو می گوید: مصوبه وزارت در تاریخ 6 آبان ماه به امضای وزیر نیرو رسیده که مستندات آن قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق کشور مصوب 16 آذر 1401 و مصوبات هیئت وزیران در تاریخ 24 خرداد 1402 و 27 اسفند 97 و چند مصوبه دیگر هیئت وزیران است.   جزئیات تغییر تعرفه ها  مدیر دفتر نظارت بر فروش انرژی و وصول مطالبات شرکت برق مشهد» درباره تغییرات صورت گرفته در تعرفه های قبوض برق می گوید: الگوی مصرف برای مشترکین مشهدی در ماه‌های گرم 300 کیلووات ساعت است و برای ماه‌های غیر گرم 200 کیلووات ساعت است و عمده مشترکین که مراجعه کردند معترض بوده‌اند بالای 200 کیلووات ساعت مصرف داشته‌اند که از وسایل برقی برای گرما استفاده کرده‌اند. تا پیش از آبان ماه الگوی مصرف صفرتا 100 کیلووات ساعت 675 ریال بوده که بعد از آبان به 777 ریال رسیده، از 100 تا 200 کیلووات ساعت تا پیش از آبان ماه 788 ریال بوده که بعد از آبان به 908 ریال رسیده است.غفوری درباره مصرف کنندگان بالاتر از الگوی مصرف برق می گوید: برای این دسته از مشترکین که بالاتر از الگوی مصرف هستند، صفرتا 100 کیلووات ساعت 913 ریال بوده که اگر تا 300 کیلووات ساعت مصرف داشته باشند از ابتدای آبان ماه از صفرتا 200 کیلووات ساعت با نرخ 1176ریال بابت هر کیلووات ساعت محاسبه می شود. برای مشترکان پله بالاتر 1061 ریال به 8820 تغییریافته است و هرچه فراتر از الگوی مصرف برویم این تغییرات شدیدتر می شود. بالاترین پله مصرفی نیز برای مصارف خانگی بالاتر از 500 کیلووات ساعت است که سال گذشته بالاترین نرخ تعرفه ما 15246 ریال بوده و امسال از آبان ماه به 27360 ریال رسیده است.   چگونه قبض 23 هزارتومانی 164 هزار تومان می شود؟ وی درباره تغییرات چند برابری برخی قبوض می‌گوید: اگر مشترک زیرالگو باشد مثلاً 200 کیلو واتساعت و لب مرز الگو باشد هر کیلووات ساعت با نرخ 117 تومان محاسبه می شود(23400 تومان) ولی همین مشترک اگر به جای 200 کیلووات ساعت 201 کیلووات ساعت مصرف داشته باشد که یک کیلووات ساعت بالای الگوی مصرف است با نرخ 820 تومان برای هر کیلو وات ساعت محاسبه می شود(164820 تومان). یعنی یک کیلووات ساعت افزایش تأثیر چشمگیری روی مبلغ قبض گذاشته است آن هم به خاطر بالاتر از الگوی مصرف قرار گرفتن است.