روزنامه قانون
1396/06/07
باور مردانه را در شهرداري تغيير دادم
بهعنوان اولين شهردار زن تبريز انتخاب شدم. چهار سال شهردار مناطق 6 و 9 تبريز بودهامبا تلاش و جديت توانستم اين ديدگاه اشتباه درباره مديريت زنان را در آن مناطق شهرداري اصلاح كنم
در سرماي طاقتفرساي زمستان تبريز حتي تا ساعت چهار صبح در محل پروژه حضور داشتم تا كار تعطيل نشود
پس از پيگيريهاي شبانهروزي، اعتماد و اطمينان كارمندان شهرداري به مديريت من جلب شد و آن زمان بود كه همانند يك خانواده شديم
زيبانگري زنان به شهر و سلايق آنها، ميتواند شهرهايي زيبا و بهتر براي شهروندان بسازد
ايجاد اين فرصت برابر و شايستهسالاري موجب افزايش سه برابري نيروهاي زن در شهرداري مناطق تحت مديريت من شد
نظام مردسالارانه حاكم بر كشور سهم اندكي به زنان در مديريت شهري داده است. تعداد انگشتشمار شهرداران زن در ايران گواه روشني بر اين مساله است. بهگفته روحاني« مگر میشود کشوری پیشرفت کند و نیمی از مردم در خانه بمانند. این چه تفکری است که اخلاق و امنیت زن در داخل خانه تامین می شود، آن هم خانه ای که درش دو قفله باشد. زن، قومیت و جنسیت مشکل نیست».
اما باوجود تمامي محدوديتهاي پيش روي زنان ايراني براي كسب كرسي در مديريت شهري كشور، اين روزها خبرهاي خوشي بهگوش ميرسد. انتخاب چندين شهردار زن آننيز براي نخستينبار در برخي استانهاي كشور، اميد را در دل زناني كه در انديشه شهردار شدن هستند، زنده كرده است.
ماجراي شهردار شدن در همايش زنان
شیفته بدرآذر موفق شد عنوان اولين بانوي شهردار آذربايجان شرقي را بهنام خود ثبت كند. او با كسب اكثريت آرا شهردار شهر سهند در آذربايجان شرقي شده است. او پس از مشاهد پيشرفت نيروهاي دستپروده خويش كه همگي آنها از قضا مرد بودند، به اين باور رسيد كه ميتواند پلههاي ترقي را طي كند و به روياي شهردار شدن خويش جامعه عمل بپوشاند.
شهرداري سهند اولين كرسي مديريت شهري شیفته بدرآذر نيست. سرنوشت او 10 سال پيش به يكباره تغيير كرد. بدرآذر در گفتوگو با «قانون» درباره ماجراي شهردار شدن در تبريز ميگويد:« همه ماجرا از شركت در همايشي براي زنان شروع ميشود. در آن همايش، شهردار تبريز نيز حضور داشت. در بخشي از مراسم كه نوبت به سخنراني آقاي شهردار رسيد، او درحين سخنراني خود پيشنهادي را مطرح كرد. شهردار تبريز از زنان شركتكننده درخواست كرد كه براي شهردار شدن اعلام آمادگي كنند. در ميان آن جمعيت 600 نفري تنها زني كه دست خود را بالا برد و به اين پيشنهاد شهردار تبريز پاسخ داد، من بودم. پس از آنكه اعلام آمادگي كردم، به شهردار تبريز درباره رزومه كاريام توضيحاتي دادم. از آنجايي كه بهاعتقاد خودم براي شهردار شدن سابقه مديريتي و توانايي اجرايي خوبي داشتم، با اعتماد بهنفس بالايي بخشي از رزومه خود را شفاهي ارائه كردم. پس از آن نيز رزومه كامل را به دفتر شهردار ارسال كردم. پس از گذشت يك هفته از دفتر شهردار با من تماس گرفته و اعلام كردند، شما را بهعنوان شهردار منطقه 6 تبريز انتخاب كردهايم».
شهردار شدن روياي من بود
بدرآذر معتقد است زنان اگر بخواهند ميتوانند پيشرفت كنند و در اين راه البته بايد مصمم و محكم در برابر مشكلات بايستند. او ادامه ميدهد:«در كارنامه خود 22 سال سابقه كار اجرايي در شهرداري دارم. درحال حاضر نيز دانشجوي دكتراي شهرسازي هستم. در دانشگاههاي تبريز و سهند در زمينه شهرسازي نيز تدريس ميكنم. اما آن زمان كه براي شهردار شدن دستان خود را بالا بردم، در كارنامه خود عناويني همچون معاونت شهرسازي و كارشناس ويژه بازرسي را داشتم.
شهردار شدن روياي من بود چرا كه آرزوهاي بزرگي براي شهر داشتم. ميخواستم اين فرصت بهوجود بيايد تا ايدههايي را كه در شهرسازي تدريس ميكردم، به واقعيت تبديل كنم.
آن سالها در شهرسازي شهرداري مدير بودم و با چشم خود ميديدم كه آقاياني كه جزو نيروهاي من بودند، چگونه پلههاي ترقي را طي كرده و پيشرفت ميكنند اما من همچنان در همان جايگاه مانده بودم. در ميان روياي شهردار شدن و پيشرفت نيروها، يك مساله ذهن من را مشغول كرده بود؛ جنسيت نميتواند مانع موفقيتم شود. بههمين دليل براي خود هدفي را مشخص كرده و تمام برنامهريزي را در آن راستا انجام دادم. تلاشهاي شبانهروزي جواب داد و بهعنوان اولين شهردار زن تبريز انتخاب شدم. چهار سال شهردار مناطق 6 و 9 تبريز بودهام».
باور مردانه را عوض كردم
بدرآذر درباره شهرداري زنان در جامعه مردسالار ميگويد:« در ابتدا كارمندان آقا نميتوانستند با شهرداري يك زن كنار بيايند. پذيرفتن مديريت زن براي آنها دشوار بود. همچنين شك و ترديدهاي بسياري در توانايي اجراي زنان بهلحاظ فني در پروژههاي عمراني وجود داشت. اما با تلاش و جديت توانستم اين ديدگاه اشتباه درباره مديريت زنان را در آن مناطق شهرداري اصلاح كنم. بهخاطر جديتي كه در انجام امور داشتم، ساعت كاري برايم مهم نبود. بهعنوان نمونه پروژهاي درحال اجرا بود كه بايد طبق زمانبندي اوليه بهبهرهبرداري ميرسيد. براي سرعت در پيشرفت پروژه بهصورت شبانهروزي كار انجام ميشد. در سرماي طاقتفرساي زمستان تبريز حتي تا ساعت چهار صبح در محل پروژه حضور داشتم تا كار تعطيل نشود. خاطرات شيريني از اجراي پروژه پل خطيب بهيادگار مانده است. پلي كه با تلاش شبانهروزي همكارانم در شهرداري بهموقع افتتاح و بهبهرهبرداري رسيد. پس از پيگيريهاي شبانهروزي، اعتماد و اطمينان كارمندان شهرداري به مديريت من جلب شد و آن زمان بود كه مانند يك خانواده شديم. مديران و معاونان شهرداري تا زمانيكه در شهرداري حضور داشتم، آنها نيز ميمانند و امورات شهر را پيگيري ميكردند».
ايجاد فرصت برابر براي زنان و مردان در شهرداري
سهم زنان در مديريت شهري و فضاهاي شهري بسيار اندك است.در شهرهايي كه با ديدگاه مردانه ساخته و توسعه مييابند،نياز زنان در اين ميان ناديده گرفته ميشود. بدرآذر در اينباره ميگويد:« اگر زنان بتوانند مساله محدوديت ساعت حضور خود را در خانواده حل كنند، بهاعتقاد من مديران خوبي براي شهر و كارهاي اجرايي هستند. چرا كه زنان بسيار پيگير بوده و حاشيههاي كمتري نسبت به مديران مرد دارند. همچنين زيبانگري زنان به شهر و سلايق آنها، ميتواند شهرهايي زيبا و بهتر را براي شهروندان بسازد؛ مسالهاي كه كمتر در آقايان وجود دارد. به همين دليل زنان در بحثهاي مديريتي ميتوانند موفقتر باشند. اما در بهكارگيري نيرو، فقط جنسيتي به اين موضوع نگاه نكردهام و سعي من در ايجاد فرصت برابر براي زنان و مردان بوده است. نيروهاي شايسته و كارآمد در اولويت كار من قرار دارد. ايجاد اين فرصت برابر و شايستهسالاري موجب افزايش سه برابري نيروهاي زن در شهرداري مناطق تحت مديريت من شد. اين مساله موجب افزايش خودباوري و درنهايت بالا رفتن راندمان كار شهرداري شد. البته گاهي اتفاقهاي جالبي نيز رخ ميداد. بهعنوان نمونه بسياري از كارمندان شهرداري تبريز درخواست انتقال به مناطقي كه بنده شهردار آن بودم را داشتند».
پرورش مديران زن؛ اولويت كاري
سهم ناچيز زنان در مديريت شهري كشور علاوهبر نگاه مردسالارانه حاكم بر جامعه، بهدليل عدم پرورش زنان مدير نيز بوده است. بدرآذر پرورش زنان توانمند و البته مدير را يكي از اولويتهاي كاري خود ميداند و تصريح ميكند:« هنگاميكه دوران ماموريتم بهعنوان معاون شهرسازي تمام شد، يك بانو جايگزين من شد. در تمامي سالهاي خدمت خود به تربيت و پرورش مديران زن فكر و عمل كردهام. زناني پرورش يافتهاند كه درحال حاضر جزو بهترين مديران استان محسوب ميشوند. همين روال را نيز در شهرداري سهند ادامه خواهم داد».
كارنامه درخشان
او درباره كارنامه عمراني خود در شهرداري تبريز ميگويد:« مناطق 6 و 9 جزو مناطق محروم تبريز بهشمار ميروند. به همين دليل بودجه آنها بسيار كم بود. اما باوجود كمبود اعتبارات، پروژههاي عمراني ارزشمندي در اين مناطق اجرا شد. طي مدت دو سال خدمت در شهرداري منطقه 6 بيش از 37 پروژه عمراني اجرا شد. پنج پارك، دو كتابخانه، يك پارك بانوان، چند خيابان، پل خطيب و ... احداث شدند كه چهره آن منطقه را تغيير دادند.
پس از افتتاح پل خطيب در منطقه 6 بهعنوان شهردار منطقه 9 انتخاب شدم. در آن منطقه نيز پروژههاي عمراني اجرا شد كه توانست سرانههاي عمومي و خدماتي شهر را افزايش دهد. بر اساس رزومه شهرداري منطقه 6 و 9 در حدود چهار سال بهعنوان مشاور عالي شهرسازي شهردار تبريز فعاليت كردم».
راي اول مردم سهند
بدرآذر درباره چگونگي انتخاب شدنش بهعنوان شهردار سهند ميگويد:«در انتخابات دوره پنجم شوراها در شهر سهند داوطلب شدم كه بيشترين راي را در ميان اعضاي شوراي شهر سهند كسب كردم. پس از انتخاب بهعنوان عضو شوراي شهر سهند، جلساتي براي انتخاب شهردار برگزار كرديم. اشخاصي براي شهردار شدن در سهند رزومه داده بودند كه چندان توانمند نبودند. بههمين دليل تمامي آنها رد شدند. پس از آنكه گزينههاي پيشنهادي شهرداري راي كافي در شورا را بهدست نيارودند،جمعي از بزرگان و معتمدان شهر به بنده پيشنهاد شهرداري سهند را دادند. در جلسه شوراي شهر نيز با اكثريت آرا بهعنوان شهردار سهند انتخاب شدم».
زنان شهردار
شيفته بدرآذر تنها زن شهردار در ايران نيست و در اين دوره برخي شهرهاي كشور، طلسم نبود شهردار زن را در شهرشان شكستهاند. در شهر اسپكه استان سيستان و بلوچستان نيز مهنا محمدي بهعنوان نخستين زن شهردار اسپكه انتخاب شده است. البته انتخاب يك زن بهعنوان شهردار براي اولين بار در سيستان و بلوچستان رخ نداده است چرا كه سامیه بلوچزهی در گذشته بهعنوان شهردار کلات (مرکز شهر سرباز) در استان سیستان و بلوچستان انتخاب شده است.
نخستین شهردار بانوی جمهوری اسلامی ایران «زهرا صدراعظم نوری» بود که در سال 1375 با حکم غلامحسین کرباسچی شهردار وقت تهران به مسند شهرداری منطقه 7 تهران نشست. بهگزارش ايسنا، وی آن موقع 34 ساله بود و در چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران هم کاندیدای ورود به ساختمان این شورا بود که البته ناکام ماند.در 17 سال گذشته بانوان دیگری نیز در نقاط مختلف موفق به کسب مسئولیت شهرداری شهرهای مختلف شدند از جمله «مریم پاکزاد» که توانست رای پنج عضو شورای شهر چهارم شهر «لولم» را به دست آورد و نامش را به عنوان جوانترین شهردار استان گیلان ثبت کند. پاکزاد 32 ساله که دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان در رشته IT بود، قبلا نیز به عنوان دهیار نمونه در بین دهیاران استان گیلان معرفی شده بود.سامیه بلوچزهی نیز دیگر زنی بود که در 26 سالگی به عنوان شهردار کلات (مرکز شهر سرباز) در استان سیستانوبلوچستان انتخاب شد.منطقه 6 شهر مشهد هم شهردار زن به خود دیده است. «شراره معدنیان» سال 1385 با حکم شهردار وقت مشهد، به ساختمان منطقه 6 شهرداری این شهر رفته بود. او البته تنها سه ماه بعد از دریافت حکمش، ساختمان شهرداری را ترک کرد.«شکوفه شهابیپور» نيز بانوی ديگري بود که در 23 سالگی و درحالی که دانشجوی کارشناسی ارشد معماری در دانشگاه بندرعباس بود، تکیه بر صندلی شهرداری را تجربه کرد. او آذر سال 1389 شهردار شهر «سرگز احمدی» حوالی شهر پارسیان در استان هرمزگان شده بود.
سایر اخبار این روزنامه
سازوکارهای ارتباطی بخش خصوصی با وزارت صنعت در دولت دوازدهم (بخش دوم)
رای اعتمادی به رنگ آب!
پایان یک عمراعتدال
وزارت در انتظار یک زن
اراده می کردیم هیچکدام از وزرا رای نمیآوردند!
خـروس های قاتل
نجفي، طلسم راه يافتن شهردار به دولت را مي شكند؟
حمايت مجيدي از منصوريان، توهين به استقلال بود
باور مردانه را در شهرداري تغيير دادم