گروه بين الملل – فاطمه مهتدي : برگزاري همه پرسي استقلال کاتالونيا از اسپانيا ديروز آغاز شد و با وجود مخالفت‌هاي دولت ، راي دهندگان کاتالونيايي در حوزه‌هاي همه پرسي صف کشيدند و حتي پس از يورش‌هاي پليس نيز راي گيري ادامه داشت. بسياري از تحليلگران معتقدند دلايل اقتصادي و ضعف سياسي در دولت مرکزي باعث شده تا اين همه پرسي نشانه‌هاي تک قطبي شدن در کشور را از خود نشان دهد. اين نگراني باعث شد تا هزاران تن از طرفداران اتحاد در اسپانيا ديروز همزمان با برگزاري اين همه پرسي در شهرهاي مختلف از جمله مادريد جمع شوند تا خشم خود نسبت به جدايي منطقه ثروتمند شمال شرقي اسپانيا را ابراز نمايند. دولت اسپانيا که به شدت مخالف برگزاري اين همه‌پرسي است و آن را غيرقانوني مي‌داند،2300 مدرسه از مجموع ۲۳۱۵ حوزه راي‌گيري پلمپ شده است.در حاليکه همه پرسي استقلال کاتالونيا از اسپانيا آغاز شده بود نيروهاي پليس اقدام به بستن حوزه‌هاي راي گيري و برخورد شديد با راي دهندگان بودند و صندوق‌هاي رأي را مصادره کرده است. وزارت کشور اسپانيا نيز اعلام کرد نيروهاي پليس و ضدشورش موظف به مصادره صندوق‌ها و برگه‌هاي رأي هستند و اين عمليات در حال اجرا است. با وجود مخالفت دولت اسپانيا، ده‌ها هزار نفر از اهالي کاتالونيا براي شرکت در همه‌پرسي استقلال در برابر شعب رأي‌گيري صف کشيده‌اند. پيشتر آمارها نشان دادند ۵،۳ ميليون نفر واجد شرايط راي دادن و شرکت در همه پرسي استقلال هستند. با اين وجود حدود نيمي‌از اين رقم با استقلال منطقه کاتالونيا مخالف هستند. اين منطقه نقش مهمي‌در رشد اقتصادي اسپانيا دارد. کاتالونيا حدود ۲۰ درصد توليد ناخالص داخلي کشور را تامين ميکند و جدايي آن از اسپانيا ضربه سختي را به اقتصاد و سياست متزلزل اين کشور وارد خواهد کرد. قابل ذکر است نتيجه اين همه پرسي بر روند اقتصادي منطقه پولي يورو که تنها مدت کمي‌است روبه بهبود است نيز تاثير خواهد گذاشت.
يورش پليس به حوزه‌هاي راي گيري
با فرا رسيدن ساعت 9 و باز شدن در حوزه‌هاي راي‌گيري در کاتالونيا، پليس اسپانيا به زور وارد بسياري از مراکز راي‌گيري شد. به گزارش شبکه اسکاي نيوز عربي، در پي مخالفت‌هاي دولت اسپانيا با برگزاري همه‌پرسي استقلال کاتالونيا و تعطيلي بسياري از مراکز راي‌گيري، هزاران تن از طرفداران جدايي از شنبه شب در مقابل مراکز باقي مانده، تجمع کرده‌ بودن تا آراي خود را به صندوق بيندازند.تصاوير منتشر شده از حوزه‌هاي راي‌گيري نشان مي‌دهد که نيروهاي ضد شورش و پليس در برخي مراکز با مردم درگير شده‌اند و در مراکزي هم با زور وارد ساختمان‌هاي درنظر گرفته شده براي همه‌پرسي شده‌اند و صندوق‌هاي راي و ديگر تجهيزات را مصادره کرده‌اند.در برخي مناطق در بارسلون خبر مي‌رسد که پليس براي متفرق کردن جمعيت خشمگيني که به منظور شرکت در همه‌پرسي در مقابل مراکز اخذ راي تجمع کرده بودند، گلوله پلاستيکي شليک کرده است. زخمي‌شدن دست کم 40 تن در اين درگيري‌ها گزارش شده است.نيروهاي امنيتي و پليس اسپانيا از شب گذشته در خيابان‌ها و مراکز حساس منطقه کاتالونيا مستقر شده‌اند و در مقابل هزاران تن از طرفداران جدايي از اسپانيا شب را در خيابان‌ها ماندند و در مقابل مراکز تعطيل نشده راي‌گيري صف‌هاي طولاني تشکيل داده‌ بودند. دولت اسپانيا تا پيش ازهمه پرسي از 2300 مرکزي که براي راي‌گيري در همه‌پرسي توسط دولت محلي کاتالونيا در نظر گرفته شده بود، 1300 مرکز را تعطيل کرده بود و از ساعت 9 ديروز به برخي ديگر از مراکز به ويژه در بارسلون، مرکز اين منطقه که هواداران استقلال در مقابل آنها تجمع کرده‌اند، يورش برد.دولت اسپانيا بر غيرقانوني بودن همه‌پرسي استقلال کاتالونيا تاکيد دارد و اعلام کرده که به هر قيمتي مانع برگزاري همه‌پرسي مي‌شود. دولت محلي کاتالونيا اعلام کرد با وجود اقدامات پليس، ۷۳درصد شعب رأي‌گيري همچنان فعال هستند. «کارلس پوگدمونت» رئيس منطقه کاتالونيا بالاخره رأي خود را به صندوق انداخت. رئيس منطقه کاتالونيا با محکوم کردن حملات پليس از آن به عنوان «خشونت غيرقابل توجيه دولت اسپانيا» ياد کرد.


پيشينه استقلال طلبي منطقه ثروتمند کاتالونيا
تقاضا براي استقلال کامل در منطقه کاتالونيا به سال ۱۹۷۷ پس از پايان حکومت فرانسيسکو فرانکو، ديکتاتور اسپانيا که از سال ۱۹۳۹ تا هنگام مرگش در سال ۱۹۷۵ بر اين کشور حکومت کرد، باز مي‌گردد.در اوايل قرن بيستم برخي از احزاب سياسي خواهان استقلال اين منطقه از دولت مرکزي شدند. فضاي خفقاني که از سوي رژيم فرانکو بر مردم اين منطقه حاکم بود، سبب شد تا جنبش استقلال طلبي نزد مردم محبوبيت يابد.در سال ۲۰۱۰ يک دادگاه قانون اساسي در مادريد برخي از قوانين مربوط به اين ايالت خودمختار را لغو کرد و از آن پس زمزمه‌هاي استقلال کاتالونيا بالا گرفت.تظاهرات استقلال طلبي در روز ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۱۲ ميلادي که در آن بيش از نيم ميليون نفر شرکت داشتند، سبب شد تا دولت اين منطقه برنامه‌هاي استقلال از اسپانيا را جديتر پيگيري کند.کاتالونيا حدود ۱۸.۸ درصد از توليد ناخالص اسپانيا را در دست دارد که در مقايسه با نرخ ۱۷.۶ درصدي مادريد، يکي از ثروتمندترين مناطق اين کشور محسوب مي‌شود. کارلس پويگدامون، رييس جمهوري کاتالونيا در ماه ژوئن امسال در مراسمي‌در مقر دولتي بارسلونا از يک همه‌پرسي سخن گفت.پارلمان کاتالونيا در ماه سپتامبر قانون همه‌پرسي را تصويب کرد، اما دادگاه قانون اساسي اسپانيا اين قانون را به حالت تعليق درآورد. بحران اقتصادي سال ۲۰۰۸ هم يک عامل ديگر بروز اين بحران سياسي بي‌سابقه در اسپانيا به شمار مي‌رود. ۹ سال پيش و همزمان با آغاز بحران جهاني اقتصادي، کاتالونيا به‌عنوان يکي از ثرتمندترين مناطق اسپانيا از اين نابساماني در امان نماند. با اين حال عملکرد دولت‌هاي سوسياليست و محافظه‌کار مادريد در قبال اقتصاد اين منطقه، انتقاد و خشم شهروندان کاتالونيا را به شدت برانگيخت. بسياري از طرفداران استقلال کاتالونيا – که پوياترين اقتصاد اسپانيا به شمار مي‌رود- معتقدند در صورت جدايي از اسپانيا، اين منطقه شرايط مالي و اقتصادي بسيار بهتري را تجربه خواهد کرد.
تزلزل در سياست داخلي
دولت ماريانو راخوي مدت‌هاي زيادي است که از ضعف سياسي رنج مي‌برد امري که باعث شده درخواست همه پرسي کاتالان‌ها بيشتر از گذشته شود اين درحالي است که کشور اسپانيا با حملات تروريستي از سوي گروه داعش در ماه گذشته در شهر بارسلونا شوکه شد و همچنين نياز به سياستگذاري براي جلوگيري از ورود مهاجران از آفريقاي شمالي که بيشتر عاملان تروريستي متولد اين مناطق هستند نيز در کنار مشکلات اقتصادي دولت را تحت فشار قرار داده است.دراين ميان اسپانيا در آخرين تلاش‌هاي پيش از همه پرسي سعي درجلب حمايت آمريکا کرد و دونالد ترامپ رئيس جمهوري آمريکا در ديدار با راخوي گفت، اسپانيا بايد متحد بماند و برگزاري رفراندوم در دولت‌هاي منطقه‌اي را "احمقانه" خواند. راخوي نيز اقدامات براي برگزاري اين رفراندوم را "ديوانه‌وار" توصيف کرد و گفت که رفراندوم برگزار نمي‌شود چون تنها باعث ايجاد تفرقه و جدايي و بروز تنش در اسپانيا مي‌شود. رئيس جمهوري آمريکا همچنين از اسپانيا بابت کنفرانس همکاري کشورهاي ائتلاف ضد داعش شامل آموزش بيش از 30 هزار تن از نيروهاي امنيتي عراقي تشکر کرد و راخوي نيز گفت که اسپانيا تعهداتش را در افزايش بسته کمک‌هاي مالي براي بازسازي عراق بيشتر مي‌کند.به گزارش يورونيوز، چالش رفراندوم استقلال کاتالونيا به جدال ميان مادريد و بارسلون محدود نمي‌شود؛ در ميان شهروندان منطقه خودمختار کاتالونيا هم براي برگزاري رفراندوم استقلال نظر واحدي وجود ندارد. براساس نتايج آخرين نظرسنجي‌ها تقريبا نيمي‌از شهروندان اين منطقه مخالف استقلال و جدايي از اسپانيا هستند.