اگر بازنده، برنده شده بود

سجاد وجدانیان- بی‌شک انتخابات سال 88 پرچالش‌ترین انتخابات پس از انقلاب بوده است.در این انتخابات دو جریان سیاسی تمام‌عیار مقابل هم ایستادند و از هیچ اقدامی علیه یکدیگر کوتاهی نکردند. تنور این تقابل با شروع مناظره‌ها و افشاگری‌های بی‌پرده و البته نابهنگام یکی از نامزدها به اوج داغی خود رسید. این ادامه یافت تا اینکه پس از شمارش آرا، بازنده اصلی این رقابت حاضر به پذیرش نتیجه نشد آن هم در حالی‌که انتظار می‌رفت وی با تکیه بر عصای تجربه‌هایش نه‌تنها اعتراضات خود را قانونی دنبال کند بلکه حامیانش را نیز به آرامش دعوت کند. برنده انتخابات نیز کوتاه نیامد و طرفداران شکست‌خورده انتخابات را خس و خاشاک نامید. این رفتارهای دور از انتظار بزرگان نظام، کشور را برای ماه‌ها دچار ناآرامی کرد و سرانجام سبب حصر رهبران جریان سیاسی شکست‌خورده شد که تا امروز ادامه یافته است. تلاش‌هایی برای رفع حصر شد، حتی بعضی با همین وعده رییس‌جمهور شدند ولی هنوز اقدام خاصی انجام نداده‌اند. از آن زمان تاکنون کشور دو دوره با دو رویکرد کاملا متفاوت را پشت سر گذاشته است؛ در یک دوره قطعنامه‌های سازمان ملل کاغذ‌پاره بود و در دوره دیگر رفع سوء اثر این قطعنامه‌ها، کلید طلایی مشکلات انباشته شده بود. در دوره اول تحریم‌ها به اوج خود رسید ولی در دوره بعدی قطار تحریم‌ها متوقف شد. با وجود همه تفاوت‌های این دو دوره، وجه مشترکی هم در این بازه زمانی دیده می‌شود و آن، اینکه در هر دو دوره عدم تحرک اقتصادی و رکود وجود داشته است. زمانی فشار تحریم‌ها عامل این رکود بود و زمانی دیگر انتظارِ راستی‌آزمایی برجام. درست زمانی که همه فکر می‌کردیم دیپلماسی نتیجه داده و روزهای خوش اقتصادی را خواهیم دید، دوباره فشار اقتصادی بر ایران در دستور کار قرار گرفته است آن هم به بهانه‌های واهی.
به بیان دیگر چه با مخالفت سرسختانه با نظام بین‌المللی، آنچه در دولت دهم اتفاق افتاد و چه با همراهی و مذاکره با قدرت‌های اقتصادی دنیا، آنچه در دولت یازدهم روی داد، حاصل یکی است و آن، افزایش فشار اقتصادی- با ملاحظه شدت آن- بر کشور است. بنابراین حتی اگر پس از آن انتخابات جنجالی، بازنده، برنده شده بود با توجه به اینکه هر نوع رفتار بین‌المللی و هر نوع دیپلماسی در عرصه روابط تجاری و اقتصادی منجر به نتیجه تقریبا یکسانی خواهد شد، باز هم شرایط همین بود که هست. پس لازم است بیش از هر زمان دیگری به تدبیر «انسجام ملی» اندیشید. هزینه‌زایی به بهای تسویه اختلافات داخلی که این روزها شدت یافته است، اصلا به صلاح نظام نیست.
s.vojdanian@chmail.ir