روزنامه ابتکار

آلودگی هوا چه تاثیری بر گردشگری دارد و گردشگری چه تاثیری بر آلودگی هوا؟ توریسم در دود

زهرا داستانی
«برویم کمی هوا بخوریم» این جمله معروف ما ایرانیان برای آغاز یک گشت و گذار چند ساعته یا حتی شروع یک سفر چند روزه است، گشت و گذاری که اغلب به مناطق سرسبز و خوش آب و هوا ختم می‌شود. گردشگری ارتباط تنگا تنگی با محیط زیست دارد. مصداق بارز آن این است که مقاصدی که محیط طبیعی خود را به واسطه آلودگی یا تخریب از دست می‌دهند از لیست مقاصد هدف گردشگران خارج می‌شوند. تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که حتی آلودگی هوا بر صنعت پر درآمد جهانی یعنی گردشگری بین المللی نیز تاثیر منفی داشته است. این در حالی است که گردشگری خود مهم‌ترین عامل آلودگی محیط زیست بوده است. یک مطالعه برآورد کرده که تنها یک پرواز مستقیم در سطح آتلانتیک به طور متوسط سالانه می‌تواند تقریبا نیمی از گازهای گلخانه‌ای که توسط سایر منابع آلاینده نظیر نورپردازی، گرمایش، خودرو و موتورسیکلت، کارخانه و ... تولید می‌شوند را تولید کند.
در حال حاضر آلودگی هوا به یکی از مهم ترین و پیچیده‌ترین معضلات محیط زیست جهانی تبدیل شده است که در صورت بی‌توجهی یا عدم اتخاذ تدابیر مناسب در این خصوص صدمات جبران‌ناپذیری را به بار خواهد آورد. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده که بیش از 3 میلیون نفر در اثر تنفس در فضای شهری سالیانه جان خود را از دست می‌دهند، تا جایی که اگر اقدامی نشود، این رقم تا 2050 میلادی دو برابر می‌شود. در پنج سال اخیر، آلودگی هوا 8 درصد افزایش یافته است و براساس تخمین‌های سازمان بهداشت جهانی (WHO) این آلودگی 3 میلیون مرگ (نابالغ) را سالیانه رقم می‌زند که باعث شده آلودگی هوا یکی از بزرگترین خطرات برای سلامتی انسان‌ها به شمار آید. آخرین آمار آلودگی هوای شهری که از سال‌های 2011 تا 2015 جمع‌آوری شده، نشان می‌دهد 98 درصد شهرها با بیش از100 هزار نفر جمعیت در کشورهایی با درآمد متوسط و پایین، راهبردهای سازمان بهداشت جهانی را رعایت نمی‌کنند. از میان سه هزار شهری که سازمان بهداشت جهانی آنها را بررسی کرده آلوده‌ترین شهر «اونیتشا» در نیجریه است که 30 برابر بیشتر از استاندارد ذرات معلق 10 میکرونی دارد. «پیشاور» پاکستان در رتبه دوم قرار گرفته و بعد از آن «زابل» ایران به چشم می‌خورد. شهرهایی که آلودگی هوایشان می‌توانند تاثیرات منفی نه تنها بر سلامت شهروندانشان بگذارد بلکه می‌تواند صنعت گردشگری آنها را نیز تحت الشعاع قرار دهد. انتشار گزارش‌های پی در پی در مورد خطر مرگ زودرس ناشی از آلودگی هوا اما گردشگران را نیز نگران کرده است. قطعا گردشگران هوای پاک را می‌پسندند و مقصدی را انتخاب می‌کنند که چنین ویژگی را داشته باشد. هیچ گردشگر را نمی‌توان پیدا کرد که جاذبه‌های میراثی یک منطقه را به هوای ناسالم و تنفس سخت ارجحیت دهد. تحقیقات این ادعا را ثبات کرده است.
چین نمونه‌ای بارز از تاثیر آلودگی هوا بر گردشگری در جهان


مطالعات کمی بر روی تاثیر آلودگی هوا بر صنعت گردشگری ورودی چین نشان می‌دهد که نگرانی گسترده در مورد بحران آلودگی هوا در چین تا چه اندازه توانسته است بر صنعت گردشگری این کشور تاثیر بگذارد و آن را با رکود مواجه کند. این مطالعه اثرات مستقیم، غیر مستقیم و کامل آلودگی هوا را بر توریست‌های بین المللی که به چین سفر می‌کنند را با استفاده از داده‌های موجود در 31 استان چینی در دوره زمانی سال‌های 2001 تا 2013 محاسبه کرده است. نتایج حاکی از آن است که آلودگی هوا تاثیر منفی مستقیمی بر توریست‌های بین‌المللی که به چین سفر می‌کرده‌اند، گذاشته است. حتی آلودگی هوا تاثیر منفی بر گردشگری خارجی در استان‌های همسایه شهر دچار آلودگی هوا داشته است. هنگامی که آلودگی هوا در استان‌های همسایه جدی می‌شود، بعید به نظر می‌رسد گردشگران
بین المللی به شهرهای محلی سفر کنند. ایران نیز از این قاعده متستثنی نیست. قطعا مواجهه شهرهایی همچون تبریز، ارومیه، تهران، اصفهان، مشهد و اهواز با معضل آلودگی هوا می‌تواند بخش مهمی از ظرفیت جذب گردشگری داخلی و خارجی در ایران را به خطر بیندازد. نگاهی به وضعیت ثبت شده در مورد هوای تهران کافی است که طیف وسیعی از گردشگران را از ایران فراری دهد. آمارهای شرکت کنترل کیفیت هوا در تهران نشان می‌دهد که این شهر از ابتدا امسال تا کنون تنها 12 روز پاک و 200 روز سالم داشته است و در عوض 59 روز ناسالم برای گروه‌های حساس و یک روز ناسالم برای تمامی گروه‌ها داشته است. این آمار در حالی است که ۴۲ درصد پاییز ۹۶ در تهران در آلودگی هوا گذشته است. محققان بر اساس نتایج یک تحقیقات مقایسه‌ای به گردشگران درباره خطر جانی ناشی از آلودگی هوا در برخی مقصدهای گردشگری همانند دبی و پکن هشدار دادند. همچنین تهران نیز در ردیف کشورهای خطرناک از نظر آلودگی هوا عنوان شده که در جدول AQI کیفیت هوای آن در تاریخ چهارم نوامبر 2015 رقم 230 ثبت و با توضیح بسیار خطرناک اعلام شده است. بر اساس تحقیقاتی که در مجله نیچر منتشر شده، محققان به گردشگرانی که قصد سفر به مقصدهایی در منطقه خاورمیانه و آسیا دارند به شدت هشدار داده و یادآور شده اند که در صورت تمایل به سفر به این مقاصد بیش از دیگر مقصدها محتاط بوده و مراقب تاثیر آلودگی هوا باشند.
سهم گردشگری از آلودگی‌ هوا
گرچه ثابت شده است که صنعت گردشگری در جهان ارتباط مستقیمی با محیط زیست و آلودگی آن دارند اما بد نیست بدانیم که گردشگری تا به امروز خود عاملی برای آلودگی و تخریب محیط زیست بوده است. تاثیرات منفی گردشگری زمانی رخ می‌دهد که سطح استفاده بازدید کننده بیشتر از توانایی محیط برای جبران آن باشد. گردشگری متعارف کنترل نشده تهدیدات بالقوه را برای بسیاری از مناطق طبیعی در سراسر جهان به همراه دارد. گردشگری ناپایدار می‌تواند فشار زیادی بر روی یک منطقه ایجاد کند و منجر به اثرات فرسایش خاک، افزایش آلودگی، تخلیه در دریا، از دست رفتن زیستگاه طبیعی، افزایش فشار بر گونه‌های در معرض خطر و افزایش آسیب پذیری جنگل‌ها نسبت به آتش‌سوزی‌ شود. اما اغلب فشارها بر روی منابع آب است و می‌تواند مردم محلی را برای استفاده از این منبع حیاتی با چالش روبه‌رو کند. به خوبی می‌دانیم که حمل و نقل هوایی، جاده و
راه آهن به طور مداوم در پاسخ به افزایش تعداد گردشگران در جهان روز به روز فزونی می‌یابد و به طور مستقیم بر محیط زیست مقاصد گردشگری تاثیر منفی خود را می‌گذارد. سازمان بین المللی هواپیمایی غیرنظامی (ICAO) گزارش داده است که تعداد مسافران بین‌المللی هواپیما در سراسر جهان از 88 میلیون در سال 1972 به 344 میلیون در سال 1994 رسیده‌‌اند. انتشار گاز گلخانه‌ای یکی از پیامدهای این افزایش حمل و نقل هوایی است. در حال حاضر سفرها هوایی در جهان سهم بالای 60 درصدی از انتشار گازهای گلخانه‌ای دارند. تنها یک پرواز مستقیم در سطح آتلانتیک به طور متوسط سالانه می‌تواند تقریبا نیمی از گازهای گلخانه‌ای که توسط سایر منابع آلاینده نظیر نورپردازی، گرمایش، خودرو و موتورسیکلت، کارخانه و ... تولید می‌شوند را تولید کند.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
60 سوله بحران شهر تهران در اختیار دیگران است «ابتکار» از ابعاد اقدام جدید سپاه گزارش می‌دهد گشت سپاه و خیابان های تهران «ابتکار» علل پیشروی کودک‌آزاری در جامعه ایران را بررسی کرد قربانیان خاموش lمحمد صادق جنان صفت زخمهای سر بازکرده اقتصادایران یادگار دوران جنگ سرد است آلودگی هوا چه تاثیری بر گردشگری دارد و گردشگری چه تاثیری بر آلودگی هوا؟ توریسم در دود «ابتکار» از کم‌رنگ شدن ادبیات و موسیقی فاخر در تولیدات تازه سینمایی گزارش می دهد «ابتکار» چگونگی ورود سرمایه‌گذاران به بورس را بررسی کرد ضرورت آموزش در سرمایه گذاری منابع کویتی از عدم تایید استوارنامه سفیر جدید عربستان در لبنان خبر دادند بن‌بست آل سلمان نرخ بیکاری زنان تحصیل‌کرده بیشتر از مردان است «ابتکار» ازیک نطق حاشیه ساز گزارش می دهد دوقطبی در صحن سبز پژوهشگاه های علوم انسانی و سه فرضیه فواید اقدام راهبردی مصر بابت قدس